Đằng sau món nợ tiền tỷ của Sohafood?

Tại đại hội, ông Trần Thanh Long, nguyên Chủ tịch HĐQT Sohafood cho biết, năm 2012, vốn vay ngân hàng 70 – 80 tỷ đồng nhưng đưa vào hoạt động chỉ khoảng 10 – 15%, “kinh doanh chủ yếu nhờ chiếm dụng vốn của người nuôi cá”. Nên khi kinh doanh lỗ hơn 70 tỷ đồng, phải kéo dài nhiều tháng khoản nợ 55 tỷ đồng tiền cá tra, gây bức xúc lớn với nông dân nuôi cá. Rối ren là vậy, nhưng ban lãnh đạo lại thiếu trung thực, khi chỉ lỗ hơn 7 tỷ đồng.

Sự thật từ “đơn kêu cứu”

Ngày 1/8/2013, HĐQT và Ban kiểm soát Sohafood họp xem xét tình hình lỗ lớn trong 6 tháng đầu năm 2013, nợ tiền cá tra của nông dân 55 tỷ đồng, còn nợ các ngân hàng. Cuộc họp ra nghị quyết: Chấp nhận đơn xin từ nhiệm của Chủ tịch HĐQT Trần Thanh Long và tạm đình chỉ chức vụ Giám đốc của ông Nguyễn Tấn Thanh; bổ nhiệm bà Trần Ngọc Sương vào hai chức vụ đó.

Điều hành Sohafood, bà Sương chỉ trả được 10% nợ tiền cá cho nông dân, không đúng cam kết trả 20% trước ngày 15/9, nên nhiều chủ nợ phản ứng. Tuy nhiên, bà phát hiện ra nhiều tiêu cực trong Sohafood và ngày 30/10, bà đã ký “đơn kêu cứu khẩn cấp” gửi Bộ Công an đề nghị “khởi tố vụ án hình sự”.

Theo đơn, nguyên nhân chính làm Sohafood lỗ lớn là “mua bán lòng vòng giữa Sohafood và các công ty do ông Thanh thành lập, trực tiếp làm Giám đốc hoặc làm Chủ tịch”. Tổng giá trị hàng hóa Sohafood bán cho 3 công ty của ông Thanh gần 115 tỷ đồng và mua lại hơn 81 tỷ đồng. Tuy nhiên, trong các thương vụ mua bán này, giá cả có nhiều bất lợi cho Sohafood. Chưa hết, Sohafood còn chi khống 8,6 tỷ đồng tiền hoa hồng; nâng giá mua cá tra trong sổ sách để lấy hơn 3,2 tỷ đồng chi cho cá nhân.

Chế biến cá tra tại Sohafood – Ảnh: Lê Hoàng Vũ

Thay “tướng”

Khi bà Sương không có khả năng trả khoản nợ tiền cá tra quá lớn, nhiều người gây áp lực nhằm phế truất bà. Tuy nhiên, phải đến lần thứ ba vào sáng 11/11, có cổ đông đại diện cho gần 79% vốn điều lệ nên mới được tiến hành.  

Đại hội bầu bổ sung ông Trần Văn Trí vào HĐQT. Ông Trí là chồng của bà Phạm Thị Diệu Hiền, năm 2012 cứu Công ty CP Thủy sản Bình An ở TP Cần Thơ khỏi sụp đổ dưới món nợ hơn 1.600 tỷ đồng và giữa năm 2013, góp phần phục hồi Công ty CP Chế biến Thực phẩm Phương Nam ở tỉnh Sóc Trăng khi đang nợ gần 1.600 tỷ đồng mà chủ doanh nghiệp bỏ ra nước ngoài.

Ngay khi công bố kết quả bầu bổ sung, bà Trần Ngọc Sương tuyên bố từ chức Chủ tịch HĐQT Sohafood. Sau đó, ông Trần Văn Trí được HĐQT bầu làm Chủ tịch. Cùng đó, ông Nguyễn Tấn Thanh được bầu trở lại làm Giám đốc và có trách nhiệm trực tiếp lo trả khoản nợ 45 tỷ đồng còn lại của người nuôi cá tra, món nợ do ông gây ra. Với điều kiện là ông Thanh phải rời khỏi chức vụ Giám đốc kiêm người đại diện theo pháp luật của hai công ty TNHH ở Cần Thơ và TP.HCM. Bởi luật không cho phép một người đồng thời làm giám đốc công ty cổ phần và giám đốc công ty khác. Khi ông Thanh không còn làm giám đốc hai công ty kia, mới bàn giao chức vụ Giám đốc Sohafood. Còn từ nay đến đó, bà Sương vẫn làm quyền Giám đốc Sohafood.