Hà Tĩnh: Nước mắt người nuôi ốc hương ở làng Cồn Vạn

Ông Vựng đau đớn trục vớt ốc hương chết dưới hồ đưa đi chôn lấp. Ảnh: Phan Trâm.

Ôm nợ vì mất trắng liền hai vụ

Những ngày này, người nuôi ốc hương ở làng Cồn Vạn, xã Cẩm Lĩnh, huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) đứng ngồi không yên khi chứng kiến tình trạng ốc chết hàng loạt sau khi xuống giống hơn 2 tháng.

Thật không thể dễ dàng với các hộ dân ở đây khi họ phải ngâm mình dưới các hồ nuôi để trục vớt, thu thu gom từng rổ ốc hai tháng tuổi chết chìm dưới áo bỏ vào thùng xốp rồi đem đi tiêu hủy. “Xót lắm, mất hết rồi anh chị ạ”- ông Trần Quốc Vựng, một chủ hộ nuôi ở Cồn Vạn bưng thùng xốp chất đầy mớ ốc nuôi chết lên run lẩy bẩy nói với chúng tôi.

Ông Vựng xót xa, lo lắng là điều dễ hiểu, bởi đây là vụ nuôi thất bại thứ hai liên tiếp từ đầu năm đến nay. Vào đầu tháng 4, hai hồ nuôi ngốn khoản tiền đầu tư hơn 400 triệu đồng của gia đình ông đã mất trắng do ốc chết phải trục vớt đưa đi tiêu hủy. 

Sau thất bại tại vụ nuôi ấy, gia đình ông Vững tiếp tục cầm cố tài sản vay ngân hàng hơn 400 triệu đồng để cải tạo 2 hồ nuôi và thả hơn 6 triệu con giống mới với hi vọng lấy lại cả “chì lẫn chài” đã mất ở vụ nuôi trước đó. Thế nhưng, tất cả giờ là công cốc. Sau 2 tháng dày công chăm sóc, hai ao nuôi ốc hương của gia đình ông Vựng lại có triệu chứng sưng vòi, không leo, không di chuyển.

Ông Vựng rầu rỉ: “Mới tuần trước, 1 hồ nuôi ốc hương còn ăn khoảng 3 tạ cá mỗi ngày, nhưng bây giờ chỉ hết khoảng 5 – 6 yến cá. Thấy lạ tôi xuống ao kiểm tra thì phát hiện ốc bị bệnh, chết rất nhiều”.

Còn nước còn tát, ông Vựng hiện đang cho công nhân cào 2 hồ đổ dồn lại 1 hồ để nuôi để vừa đỡ tốn công chăm sóc, vừa đỡ tốn tiền điện nhằm vớt vát phần nào.

Nhẩm tính sơ qua, vụ nuôi mới này gia đình ông Vựng thiệt hại gần 600 triệu đồng. Cộng với thiệt hại từ 2 hồ nuôi chết đợt 1 đầu năm 2019, gia đình ông Vựng đã mất trắng hơn 1 tỷ đồng. Cuộc sống của gia đình ông Vựng hiện đang trải qua những ngày quá đỗi khó khăn. 

Không chỉ hộ ông Vựng, mà rất nhiều hộ nuôi ốc hương ở xứ Cồn Vạn cũng rơi vào cảnh điêu đứng mất trắng cùng lúc hai vụ nuôi, hiện sống cảnh những khoản nợ lớn treo lơ lửng trên đầu. 

Hai vụ nuôi liên tục, cứ xuống giống được hơn hai tháng là ốc hương của các hộ dân xứ Cồn Vạn, xã Cẩm Lĩnh chết đặc dưới đáy ao, phai đưa đi tiêu hủy.

Nhiều gia đình sau 2 lứa nuôi thất bát đã phải đóng cửa trại, bỏ trống ao nuôi như: Anh Trần Đình Viu (thôn 4), anh Trần Văn Đức (thôn 2)… Còn lại, các gia đình khác nếu có cầm cự ở xứ Cồn Vạn thì đều phải thu hẹp hồ nuôi bằng cách dồn con giống ở 2, 3 hồ vào 1 hồ để giảm bớt chi phí.

Liên tiếp hai vụ nuôi, người nuôi ốc Hương ở xứ Cồn Vạn xã Cẩm Lĩnh phải trục vớt con nuôi đem tiêu hủy.

Ông Lê Quang Vinh – PCT UBND xã Cẩm Lĩnh thống kê: “Xứ Cồn Vạn hiện có 24 hộ nuôi ốc hương với tổng diện tích 21,7 ha. Các hộ nuôi ở đây đều có vay vốn ngân hàng, nhà ít thì 500 triệu, nhiều thì hơn 1 tỷ đồng. Hiện nay, một số hộ thiệt hại lớn đã bỏ trại vì không còn vốn để tiếp tục đầu tư. Số còn lại vẫn đang cầm cự để mong vớt vát được phần nào thiệt hại”.

Chờ câu trả lời: Ốc chết do đâu?

Theo chính quyền xã Cẩm Lĩnh, sau đợt ốc hương chết hàng loạt vào đầu tháng 4/2019, Chi cục Thủy sản Hà Tĩnh đã cùng Phòng Nông nghiệp, Trung tâm Ứng dụng khoa học kỹ thuật và Bảo vệ cây trồng vật nuôi huyện Cẩm Xuyên đã trực tiếp về lấy mẫu nguồn nước để xét nghiệm tìm nguyên nhân gây bệnh.

Kết quả mà các đơn vị trên công bố với chính quyền và người nuôi ốc hương xứ Cồn Vạn, nguyên nhân ốc chết là do môi trường ao nuôi chưa được người dân xử lý tốt trước khi thả giống; cộng với đó là sự khắc nghiệt của thời tiết và mật độ thả giống cao hơn nhiều so với khuyến cáo.

Kết luận của cơ quan chức năng, nguyên nhân ốc chết là do môi trường ao nuôi chưa được người dân xử lý tốt trước khi thả giống.

Từ kết luận của cơ quan chức năng, sau vụ nuôi đầu năm thất bại, các hộ nuôi ốc hương ở xứ Cồn Vạn đã bắt tay vào xử lý vệ sinh môi trường ao nuôi theo đúng quy trình: thay đáy hồ, thay lớp cát nền, tiêu độc khử trùng bằng vôi bột, hóa chất, lựa chọn con giống. Thế nhưng, dù đã làm đúng quy trình như cơ quan chức năng khuyến cáo, chỉ dẫn, nhưng ốc ở vụ nuôi mới này vẫn cứ chết.

“Chúng tôi đã làm đúng quy trình kỹ thuật như cơ quan chức năng hướng dẫn, nhưng không hiểu sao ốc nuôi vẫn chết. Cứ như này thì chắc chắn tất cả sẽ phải dừng theo đuổi nghề nuôi ốc hương, phải gánh khoản nợ lớn chưa biết khi nào trả được”- một hộ nuôi ở xứ Cồn Vạn lo lắng nói.

Tất cả các hộ dân từng kỳ vọng vào nghề nuôi ốc Hương ở xứ Công Vạn nêu kiến nghị cơ quan chuyên môn làm rõ nguyên nhân ốc chết, đồng thời chính quyền can thiệp để ngân hàng giản nợ, tiếp cận thêm vốn vay mới có thể tiếp tục chinh phục con nuôi này.

“Tình trạng ốc chết vẫn còn tiếp tục và chưa được kiểm soát nên chúng tôi mong cơ quan chức năng sớm tìm ra nguyên nhân. Ngoài ra tỉnh, huyện có chính sách hỗ trợ giúp đỡ các hộ bị thiệt hại để khuyến khích người dân tái sản xuất” – Phó Chủ tịch UBND xã Cẩm Lĩnh Lê Quang Vinh đề đạt chính sách hỗ trợ của người dân, mong cấp trên quân tâm, hỗ trợ người nuôi ốc hương Cẩm Lĩnh.

Văn Dũng

Theo Dân Trí