Nhật Bản: Hủy bỏ quy chế “tối huệ quốc” của Nga

Quy chế MFN cho phép một quốc gia nhận được các điều khoản thương mại tốt nhất do đối tác thương mại của mình đưa ra, chẳng hạn như thuế quan thấp nhất hoặc hạn ngạch nhập khẩu cao nhất, đảm bảo tất cả các quốc gia có quy chế đều được đối xử bình đẳng. Bằng cách hủy bỏ quy chế này, Nhật Bản sẽ phải chịu mức thuế cao hơn hàng nhập khẩu từ Nga.

Nhóm G7 (Canada, Pháp, Đức, Italy, Nhật Bản, Vương quốc Anh và Mỹ) đã cùng công bố ý định thu hồi quy chế này vào ngày 12/3 vừa qua.

Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida cho biết trong cuộc họp báo ngày 16/3 rằng Nhật Bản cũng sẽ cấm nhập khẩu một danh sách dài các mặt hàng do chính phủ Nhật Bản tổng hợp. Tuy nhiên, mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất của Nga sang Nhật Bản, khí đốt tự nhiên hóa lỏng, sẽ không bị cấm để đảm bảo nguồn cung cấp năng lượng ổn định. Nhật Bản cũng sẽ cấm xuất khẩu hàng xa xỉ sang Nga.

Việc rút bỏ quy chế MFN đối với Nga sẽ tăng thuế hải quan của Nhật Bản đối với cá hồi và cá hồi trout từ 3,5% lên 5% – Ảnh: Besthqwallpaper

Việc rút bỏ quy chế MFN đối với Nga sẽ tăng thuế hải quan của Nhật Bản đối với cua từ 4% lên 6% và thuế đối với cá hồi và cá hồi trout từ 3,5% lên 5%. Điều này có vẻ không đủ để ảnh hưởng đến lượng sản phẩm này được xuất sang Nhật Bản. Thay vào đó sẽ cắt giảm lợi nhuận của các nhà chế biến quốc gia này. 

Một sản phẩm ít có khả năng bị ảnh hưởng là trứng cá minh thái. Một lượng lớn cá minh thái được chế biến ở Nhật Bản để làm mentaiko và tarako. Thương mại có thể không bị ảnh hưởng bởi việc thu hồi quy chế MFN vì “thuế suất tạm thời” hiện vẫn đang có hiệu lực.

Theo Cục Hải quan Nhật Bản, một mức thuế suất tạm thời – thường được đặt ra do nhu cầu hiện tại của ngành công nghiệp – luôn thay thế cho cả mức thuế suất của WTO (MFN) và mức thuế suất chung, đây là mức mà hàng hóa nhập khẩu của Nga sẽ phải chịu nếu không có quy chế MFN. Tỷ lệ chung là 10%, WTO là 6%, và tỷ lệ tạm thời là 4,2%. Do đó, trừ khi cá minh thái bị cấm hoàn toàn, Nga nên duy trì khả năng cạnh tranh về giá của mình đối với trứng cá minh thái từ Mỹ.

Bất chấp mức thuế quan cạnh tranh, các công ty Nhật Bản có thể khó thanh toán cho hàng hóa Nga. Nhật Bản có kế hoạch “ngăn chặn nguồn tài chính đến Nga từ các tổ chức tài chính đa phương hàng đầu”, bao gồm Ngân hàng Thế giới và IMF. Nước này đã cam kết hạn chế các giao dịch với Ngân hàng Trung ương của Nga và cô lập nước này khỏi hệ thống tài chính quốc tế. Một số ngân hàng của Nga đã bị cấm sử dụng Hiệp hội Viễn thông Tài chính Liên ngân hàng Toàn cầu (SWIFT).