Gió yên biển lặng

Gió ít, không khí oi bức hơn, tháng ba thành lúc nóng nhất trong năm. Cơ quan chuyên môn khuyến cáo đừng thả giống tôm lúc này, bởi tảo sẽ dễ bùng phát- tàn- tạo ra độc tố trong ao và vi khuẩn gan tuỵ thích ứng thời tiết nóng, rủi ro tôm nhiễm bệnh tăng. Cơ quan chức năng đã lo lắng cho người nuôi, là chuyện quá tốt. Cho nên, ai nuôi một vụ ăn chắc hay đợi qua mưa đầu mùa, khi thời tiết chuyển qua mát dịu, thả giống có mức an toàn cao hơn.

Nếu tất cả người nuôi đều thực hiện đúng như vậy chắc diện tích nuôi tôm thiệt hại sẽ giảm mạnh. Chắc ngân hàng sẽ mạnh dạn mở hầu bao, tiếp tay gỡ khó, cái khó nhất người nuôi đang mắc phải, thiếu vốn. Nhưng sự đời luôn có hai mặt. Nếu ai cũng đợi trời mát mới khởi đầu nuôi, chắc chắn sẽ sốt con giống và thức ăn, giá sẽ tăng mạnh nhất! Hơn nữa, thả giống đồng loạt sẽ có xu hướng thu hoạch đồng loạt, không chế biến hết nổi, giá tôm tươi sẽ giảm mạnh theo quy luật cung cầu. Làm đúng thời vụ, rủi ro giảm nhưng hứng lấy chuyện đầu vào cao, đầu ra thấp, rồi cũng không có tích luỹ gì.

Bây giờ, khoa học kỹ thuật phát triển quá nhanh, thuốc kích thích ra hoa kết trái trái mùa trong cây trồng phổ biến. Trái thu nghịch vụ có giá tốt hơn. Trong nuôi tôm cũng vậy, thu hoạch lúc ít tôm, giá cao vài chục phần trăm, lời thấy ham. Cho nên, nuôi tôm rãi vụ giờ cũng khá phổ biến. Nhờ vậy, các nhà máy chế biến cũng giảm thời gian ở không, cũng có lợi ít nhiều.

Nhưng nuôi tôm rãi vụ sẽ đối diện rủi ro cao, xử lý cách nào? Ở đây hiểu rãi vụ, không phải trái vụ. Có nghĩa là lúc thời tiết xấu nhất, nhiệt độ thấp là lúc sau Noel hoặc lúc mưa rộ như tháng chín tháng mười sẽ không thả giống. Lúc khác thì được. Cũng may, lúc này En Nino phổ biến nên ít lạnh, thời gian thả giống dài hơn. Về mặt xử lý, giảm thiểu rủi ro nuôi rãi vụ, nhất là đối diện thời tiết quá nóng sẽ như thế nào? Thực tế cho thấy kỹ thuật nuôi tôm liên tục có những thành tựu mới.

Thuỷ sản trong ao nuôi luôn có xu thế bơi lên hướng trên gió, núp gió. Chài tôm trên gió thu nhiều hơn dưới gió và cỡ con cũng lớn hơn. Vùng ven biển, khi giao mùa gió vận dữ lắm, chuyển từ đông bắc sang đông rồi nam. Sau đó quay lại và lấp đi lấp lại. Để kết thúc thành gió Tây nam. Mỗi lần gió thay đổi hướng, đàn tôm cũng tìm hướng gió để tránh. Tình hình trên nếu xảy ra trong nhiều ngày liên tục sẽ làm tôm yếu, thậm chí bị stress nếu tôm yếu trước đó. Thả giống lúc thời điểm gió vận nhiều là bất lợi.

Thiết nghĩ cơ quan chức năng nghiên cứu chuyện này. Nếu vậy, thả tôm giống lúc yên gió sẽ lợi nhất! Yên gió, như nói trên là lúc nóng nhất. Vậy vấn đề là xử lý được cái nóng thì môi trường trong ao tôm sẽ là lý tưởng.

Đã có nhiều cách chống nóng. Quy trình của C.P là che lưới lan trên ao nuôi. Tránh sức nóng làm phân tầng nước, dễ làm tôm bị stress quá trình di chuyển lên xuống bằng cách tăng cường quạt nước, điểm này không nên tiết kiệm. Giảm thiểu sự rủi ro từ vi khuẩn bệnh gan tuỵ qua việc sử dụng nhiều chế phẩm vi sinh xử lý đáy ao. Song song đó, giảm thiểu chất dơ đáy ao thông qua hệ thống xi phông; giảm thiểu rủi ro tồn lưu chất độc hại từ đáy ao thì lót bạt đáy. Bổ sung khoáng cân bằng tự nhiên và giảm ô nhiễm từ nước thì tăng ao lắng, chủ động thay nước nhiều hơn nhất là tôm sau hai tháng tuổi nuôi… Có nhiều giải pháp lắm, tuỳ tình hình cụ thể tại khu nuôi để vận dụng phù hợp.

Tóm lại, ai ít vốn, không nên ham, nên nuôi một vụ ăn chắc, có thể kéo dài thời gian nuôi, thu tôm cỡn lớn. Các ao nuôi thâm canh, tăng hiệu quả đầu tư, có tài chánh đủ thì nuôi rãi vụ là trong khả năng. Việc nuôi rãi vụ sẽ chủ động trong tổ chức sản xuất và giảm thiểu rủi ro trường hợp xấu nhất bị dịch bệnh bùng phát (chỉ thiệt hại một phần). Việc nuôi rãi vụ giúp nhà máy chế biến chủ động nguyên liệu hơn. Điều quan trọng nhất, nuôi rãi vụ giúp giá cả con tôm duy trì mức ổn định hơn. Cho nên người nuôi nuôi rãi vụ giúp nhà máy chế biến nhưng cũng là tự giúp mình.

Trong nuôi rãi vụ có thể thực hiện trong khung thời gian khá rộng, hãy chú ý tháng ba nóng nhất! Nơi nguy hiểm nhất đôi khi là nơi an toàn nhất! Như phân tích, tháng ba, nếu xử lý được nắng nóng, tôm nuôi sẽ phát triển tốt nhất. Bây giờ, tháng ba (âm lịch) đi qua. Rồi sẽ lắp lại. Xin chú ý, mạnh dạn thử nghiệm đi. Nhưng nhất nhất phải lưu ý, không phải chỗ nào cũng nuôi được. Nơi đó phải đủ điện, nước và chủ ao phải đủ tiền đầu tư ao nuôi hoàn chỉnh như xi phông, lót bạt đáy…

Sự vật biến đổi không lường. Khoa học kỹ thuật cũng phát triển ngày càng nhanh.  Cái đúng nay có thể sai mai. Cho nên người nuôi tôm phải có cái nhìn mở, không bó hẹp trong kinh nghiệm đã có, phải luôn tìm hiểu và cập nhật cái mới. Những đột phá đúng thường sẽ tạo ra một diện mạo mới, đẹp hơn. Tuy nhiên, chuyện thả tôm giống lúc cao điểm nắng nóng không phải là điều gì mới mẻ, nhiều trang trại đã thành công nhiều vụ. Cái muốn nói là nên xem xét việc này để tính lại lịch thời vụ. Như vậy, cơ quan chức năng phải có sự khảo sát đầy đủ, từ thông tin đến thực nghiệm. Biết đâu, tới đây, tôm Việt thêm khởi sắc và bơi mạnh mẽ hơn, đi xa hơn.

TS.Hồ Quốc Lực – Nguyên Chủ tịch VASEP, Chủ tịch HĐQT FIMEX VN

Theo Vasep