10 tháng, xuất khẩu cá tra đạt trên 1,5 tỷ USD

Tín hiệu khả quan từ sản xuất

Từ cuối năm 2022 đến tháng 9/2023, xuất khẩu thủy sản, đặc biệt là cá tra giảm khá sâu trong khi chi phí hoạt động lại tăng cao. Riêng giá thức ăn chiếm khoảng 70% giá thành sản xuất cá tra, nhưng đã tăng cao so với cùng kỳ; chi phí về logistics, lưu kho hàng tồn và cả chi phí tín dụng…, tất cả đều tăng, tạo áp lực lớn cho các đơn vị chế biến, xuất khẩu thủy sản.

Xuất khẩu cá tra hứa hẹn tăng trưởng những tháng cuối năm. Ảnh: TTXVN

Từ tháng 9 đến nay, xuất khẩu cá tra đã có những dấu hiệu khởi sắc, đặc biệt là xuất khẩu sang các nước tham gia Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Thị trường này đã nhập khẩu gần 9 triệu USD cá tra Việt Nam trong nửa đầu tháng 9 năm nay, tăng 17% so cùng kỳ năm ngoái.

Theo các chuyên gia, tình hình xuất khẩu của cá tra bắt đầu xuất hiện những tín hiệu khả quan, đặc biệt là các thị trường của Mỹ và Trung Quốc. Tuy nhiên, giá vẫn chưa tăng, chính vì vậy nguyên liệu trong nước được thu mua vẫn giữ ở mức khoảng 26.500 – 27.000 đồng/kg.

Trên thực tế, các doanh nghiệp thời gian qua cũng rất khó khăn, nhất là nguồn vốn để tái sản xuất và duy trì công nhân. Song doanh nghiệp vẫn phải duy trì lực lượng công nhân để khi xuất khẩu phục hồi sẽ tiếp tục sản xuất. Hiện Chính phủ cũng đã có chương trình hỗ trợ vay vốn khoảng 15.000 tỷ đồng cho lâm nghiệp và thủy sản. Đây là tín hiệu đáng mừng, tuy nhiên, để vay vốn doanh nghiệp phải đáp ứng các điều kiện của ngân hàng.

Thị trường nổi bật

Trung Quốc và Hồng Kông

Theo VASEP, quý III/2023, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang thị trường Trung Quốc và Hồng Kông đạt 153 triệu USD, giảm 5% so cùng kỳ năm ngoái. Tính đến hết tháng 9/2023, Trung Quốc và Hồng Kông tiêu thụ 434 triệu USD, giảm 26% so cùng kỳ năm 2022.

Tháng 9/2023, xuất khẩu cá tra sang thị trường này ghi nhận tăng trưởng dương 2 con số, tăng 15% với giá trị 56 triệu USD. Đây là lần đầu tiên kể từ tháng 2/2023, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc và Hồng Kông tăng trưởng dương trở lại. Trong đó, riêng Trung Quốc với giá trị nhập khẩu cá tra từ Việt Nam đạt 53 triệu USD, tăng 16% so với tháng 9/2022.

Người dân tại Trung Quốc và Hồng Kông ưa thích những món ăn chế biến từ sản phẩm cá tra phile, cắt khúc đông lạnh HS0304 của Việt Nam. 9 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cá tra phile, cắt khúc đông lạnh HS0304 sang thị trường này đạt 290 triệu USD, giảm 34% so cùng kỳ năm ngoái, chiếm 66,9% tỷ trọng. 

Quý III/2023, giá trị xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Trung Quốc so với các quý trước đó trong năm nay đều ghi nhận tăng trưởng dương lần lượt là 7% và 11%. Từ năm 2020 đến nay, Trung Quốc và Hồng Kông luôn duy trì vị trí số 1 về tiêu thụ cá tra Việt Nam. So với các thị trường chính, Trung Quốc và Hồng Kông duy trì tăng trưởng cao nhất.

Giá trung bình xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Trung Quốc trong 9 tháng đầu năm nay dao động từ 2,11 USD/kg – 2,29 USD/kg, giảm 14% so cùng kỳ năm 2022. Riêng tháng 9/2023, giá trung bình xuất khẩu đã giảm 26% so cùng kỳ năm 2022, đây cũng là mức giảm sâu nhất kể từ đầu năm nay.

Mỹ

Theo VASEP, quý III/2023, giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ đạt 66 triệu USD giảm 32% so cùng kỳ năm trước. Tính đến hết tháng 9/2023, tổng giá trị xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 207 triệu USD, giảm 54% so cùng kỳ năm 2022.

Tính đến hết tháng 9/2023, Việt Nam xuất khẩu chủ yếu sản phẩm cá tra phile đông lạnh; cá tra cắt miếng/cắt khúc đông lạnh; cá tra tẩm bột đông lạnh; khô cá tra phồng, da cá tra chiên sang thị trường Mỹ. 

Mỹ là thị trường tiêu thụ lớn thứ 2 về cá tra Việt Nam sau Trung Quốc và Hồng Kông. Quý III/2023, kim ngạch xuất khẩu cá tra sang thị trường này mặc dù vẫn giảm so cùng kỳ năm ngoái, tuy nhiên mức sụt giảm và khoảng cách đã thu hẹp hơn so với 2 quý trước đó, quý I/2023 và quý II/2023 tăng trưởng âm lần lượt 64% và 58% so cùng kỳ năm 2022. Bên cạnh biến động về tình hình lạm phát giá thực phẩm và chiến tranh, lượng tồn kho nhiều cũng là một trong những nguyên nhân khiến Mỹ giảm nhập khẩu cá tra Việt Nam từ cuối năm 2022 đến nay. Lượng hàng tồn kho đang giảm dần, nhu cầu tiêu thụ lớn cho các dịp lễ tết cuối năm sẽ là cơ hội cho xuất khẩu thủy sản nói chung và xuất khẩu cá tra nói riêng.

Anh Vũ