Đề án được triển khai từ năm 2010 tại 7 xã ở huyện Bình Sơn, cung cấp nhiều dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản – kế hoạch hóa gia đình (KHHGĐ), góp phần nâng cao chất lượng dân số.
7 xã được thực hiện Đề án 52 (kiểm soát dân số vùng biển, đảo, ven biển) ở huyện Bình Sơn gồm: Bình Thạnh, Bình Đông, Bình Thuận, Bình Trị, Bình Phú, Bình Châu, Bình Hải. Bà Huỳnh Thị Nghị, Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ huyện cho biết: Trong các năm qua, ngay từ đầu năm, Trung tâm đã kiện toàn các ban quản lý Đề án ở địa phương; mỗi năm tổ chức 2 – 3 lớp tập huấn truyền thông, điều tra, thu thập thông tin tại địa bàn phụ trách cho đội ngũ cán bộ chuyên trách và cộng tác viên. Đồng thời duy trì sinh hoạt định kỳ 32 câu lạc bộ SKSS-KHHGĐ, gần 30 nhóm tư vấn truyền thông tại 32 thôn. Trung tâm DS-KHHGĐ huyện còn ký hợp đồng với Mặt trận Tổ quốc, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Đài Truyền thanh huyện, đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức trong cộng đồng về phòng, chống bệnh nhiễm khuẩn đường sinh sản, bệnh lây truyền qua đường tình dục, ngừa thai ngoài ý muốn, đẩy nhanh tiến độ thực hiện KHHGĐ.
Hoạt động tuyên truyền DS-KHHGĐ tại Bình Sơn, Quảng Ngãi được đẩy mạnh
Ngoài duy trì lịch dịch vụ thường xuyên hằng tháng tại các trạm y tế xã, mỗi năm huyện tổ chức 14 đợt Chiến dịch chăm sóc SKSS/KHHGĐ tại các xã Đề án. Kết quả có 2.200 – 2.600 phụ nữ đến khám bệnh phụ khoa và được tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản. 10 tháng đầu năm 2014, Trung tâm DS-KHHGĐ cùng Khoa Chăm sóc sức khỏe sinh sản thuộc Trung tâm Y tế Dự phòng huyện khám phụ khoa cho gần 2.700 phụ nữ trong tuổi sinh đẻ; đình sản cho 17 người, đạt 200% chỉ tiêu, đặt vòng tránh thai cho 716 người, đạt 121% chỉ tiêu; góp phần cùng toàn huyện hoàn thành vượt mức chỉ tiêu công tác DS – KHHGĐ năm 2014 trước 3 tháng. Trung tâm cùng Ban dân số các xã tổ chức trên 100 buổi sinh hoạt nhóm, sinh hoạt câu lạc bộ, thu hút trên 5.000 lượt người tham gia; cùng Trung tâm Y tế Dự phòng huyện, siêu âm cho trên 1.100 phụ nữ, soi tươi cho 440 người để kiểm soát bệnh. Ngoài ra còn phối hợp với Huyện Đoàn tư vấn, khám sức khỏe sinh sản cho 920 em vị thành niên và thanh niên tại các xã Đề án, nhằm giúp bạn trẻ chưa kết hôn có kiến thức về sự thay đổi thể chất cũng như tinh thần của cả hai đối tượng nam và nữ, những nguyên nhân, hậu quả khi mắc bệnh lây truyền qua đường tình dục và nhiễm khuẩn đường sinh sản…
Bà Lý Thị Vân – Cán bộ chuyên trách DS-KHHGĐ xã Bình Đông cho biết: Ngày trước, mỗi lần đi vận động, các cặp vợ chồng luôn né tránh, phải đi lại nhiều lần nhưng nhiều đối tượng vẫn không chịu áp dụng biện pháp tránh thai, nhất là những gia đình đi biển sinh con một bề. Từ khi thực hiện Đề án 52, công tác DS-KHHGĐ ở đây đã có nhiều chuyển biến đáng kể, góp phần xóa đói giảm nghèo. 16 cộng tác viên được phân công cụ thể hợp lý nên tất cả các thôn xóm đều có cộng tác viên dân số thực hiện tư vấn tại hộ. 5 năm qua, năm nào xã cũng vượt chỉ tiêu kế hoạch năm. Năm 2014, ngay đợt đầu Chiến dịch, xã đã đạt 90% chỉ tiêu năm. Nhiều cặp vợ chồng đã thay đổi nhận thức, không còn quan niệm sinh con trai để gánh vác việc gia đình hay nối dõi tông đường, mà sẽ dừng lại ở 2 con.
Chị Nguyễn Thị Oanh (xã Bình Đông) bày tỏ: Hai vợ chồng sinh được 2 con gái, đứa lớn học lớp 11, đứa nhỏ lớp 5. Chồng chị là con trai duy nhất trong gia đình, nên ai cũng khuyên sinh thêm đứa nữa để kiếm con trai thờ phụng tổ tiên. Trăn trở hoài với ý nghĩ nên sinh thêm con thứ 3 hay không, cả 2 vợ chồng được cộng tác viên dân số xã tư vấn về những khó khăn rủi ro khi sinh con thứ 3. Vì vậy mấy năm nay 2 vợ chồng từ bỏ ý định, quyết định không sinh tiếp, nhằm có thêm điều kiện chăm sóc, nuôi dạy con cái tốt hơn và có thời gian phát triển kinh tế gia gia đình. Nhiều chị em khác cũng vậy. Một số chị em trong gia đình kinh tế khá giả, là con dâu trưởng, con dâu duy nhất trong chi họ nhưng vẫn quyết dừng ở 2 con.
Nhờ thực hiện Đề án 52, hầu hết các xã ven biển luôn hoàn thành vượt mức chỉ tiêu hằng năm, một số xã còn hoàn thành trước 3 – 6 tháng. Đặc biệt, đã góp phần cùng huyện hạ tỷ lệ con thứ 3 trở lên, từ 10,8% của năm 2010 xuống còn 9,7% vào cuối tháng 10/2014.