Cảnh báo môi trường nuôi tôm

Cả nước hiện có 352 cơ sở chế biến tôm được công nhận đủ điều kiện đảm bảo ATTP. Cùng với danh sách này, các quốc gia và vùng lãnh thổ còn yêu cầu lập danh sách và lô hàng được cấp Giấy chứng nhận thực phẩm thủy sản xuất khẩu bởi Cục Quản lý Chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản (NAFIQAD). Vấn đề ATTP với mặt hàng nhiều tỷ đô đang được các thị trường đặc biệt chú trọng.

NAFIQAD cho biết, năm 2021, có 64 lô hàng tôm bị cơ quan thẩm quyền nước nhập khẩu cảnh báo. Trong đó, cảnh báo về các chỉ tiêu phosphate 22 lô (chiếm 34,3%), bệnh thủy sản 21 lô (32,8%), vi sinh 9 lô (14%), kim loại nặng 1 lô (1,56%), ghi nhãn 2 lô (3,12%). Riêng về tồn dư hóa chất, kháng sinh cấm có 8 lô (chiếm 12,5%).

Tình hình cảnh báo hóa chất, kháng sinh đối với tôm nuôi tại các thị trường nhập khẩu thông qua mạng cảnh báo nhanh của EU (RASFF), cơ quan thẩm quyền của các nước nhập khẩu thủy sản và các kênh ngoại giao khác. Cũng theo NAFIQAD, năm 2021, tiếp tục phát hiện 4 lô hàng chứa dư lượng Enrofloxacin, Nhật Bản tiếp tục duy trì lệnh kiểm tra tăng cường đối với tôm nuôi của Việt Nam do vẫn còn nguy cơ cao việc lạm dụng kháng sinh này trong nuôi tôm. Đối với các lô hàng bị cảnh báo, NAFIQAD đã có văn bản yêu cầu các cơ sở chế biến thực hiện truy xuất nguồn gốc, điều tra nguyên nhân, thiết lập và thực hiện các biện pháp khắc phục.

Diễn biến khác, trong năm 2021, NAFIQAD lấy 1.768 mẫu tôm nuôi (TTCT, sú) tại 111 vùng nuôi tôm tập trung để phân tích dư lượng hóa chất, kháng sinh. Kết quả phát hiện 13 mẫu tôm vi phạm liên quan đến các chỉ tiêu hóa chất kháng sinh, cụ thể: Chloramphenicol, Ciprofloxacin, Oxytetracycline, Ormetoprim, Enrofloxacin, SEM. Kết quả cho thấy, xu hướng các cơ sở nuôi tôm lạm dụng hóa chất, kháng sinh cấm trong quá trình nuôi trồng tăng cao (năm 2020 lấy 1.313 mẫu tôm nuôi, không phát hiện tồn dư hóa chất, kháng sinh cấm).

Ngành thủy sản đã có Chương trình giám sát dư lượng các chất độc hại trong thủy sản nuôi, bao gồm tôm nuôi. Theo đó, từng địa bàn triển khai thực hiện hiệu quả kế hoạch đã được phê duyệt để kịp thời phát hiện, cảnh báo và truy xuất, xử lý tận gốc đối với cơ sở nuôi, sản xuất kinh doanh vi phạm các quy định về tồn dư hóa chất, kháng sinh.

Theo các chuyên gia, nuôi tôm để phát triển ổn định phải thực hiện tốt hệ thống quản lý chất lượng ATTP theo HACCP; Hệ thống truy xuất nguồn gốc; Quy định khai báo xuất xứ tôm xuất khẩu vào Mỹ theo DS2031. Bên cạnh, phát triển nuôi tôm hữu cơ, tôm sinh thái nhằm gia tăng giá trị sản phẩm, bảo vệ môi trường bền vững.