Biện pháp chăm sóc thủy sản sau mưa lũ

Ổn định môi trường

Khi mưa lớn kéo dài nhiều ngày, nước ao nuôi dễ bị phân tầng, trên ngọt dưới mặn, dẫn đến tình trạng thiếu ôxy tầng đáy. Vì vậy, người nuôi cần sử dụng quạt nước, sục khí tối đa, bơm đảo nước trong ao để chống sự phân tầng của nước, chủ động tháo nước tầng mặt để giảm bớt lượng nước mưa có trong ao.

Nước mưa có tính axit, vì vậy, mưa nhiều sẽ làm pH nước ao giảm. Để ổn định pH, rải vôi xung quanh bờ ao (khoảng 10 kg/100 m²), kết hợp bón vôi cho ao. Đối với ao nuôi thủy sản nước ngọt: Lượng vôi bón 0,7 – 1 kg/100 m³ nước; Đối với ao nuôi thủy sản nước mặn lợ: Lượng vôi bón 2 – 3 kg/100 m³ nước.

Mưa nhiều sẽ rửa trôi chất hữu cơ, hạt sét quanh bờ xuống ao, lượng bùn đất này là nguyên nhân chính gây đục nước, độ kiềm có thể bị giảm. Để khắc phục, cần sử dụng muối vô cơ như nhôm sunfat (Al₂(SO₄)₃) để tạo kết tủa và lắng tụ hay thạch cao với liều lượng 30 kg/1.000 m², lặp lại 2 – 3 lần.

Thời điểm này, các chất hữu cơ do phân và thức ăn thừa của thủy sản sẽ tồn đọng tích tụ dưới đáy ao. Khi mưa chấm dứt, nắng lên, các chất hữu cơ phân hủy nhanh tạo ra các khí độc như H₂S, NH₃ trong ao làm thủy sản dễ bị ngộ độc. Để xử lý, sử dụng Zeolit để giải phóng khí độc trong ao nuôi với liều lượng khoảng 15 – 20 kg/1.000 m³ hoặc sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Chủ động kiểm tra hệ thống lồng bè để kịp thời khắc phục sửa chữa. Ảnh: Nguyễn Duy Hà

Đối với nuôi lồng bè, chủ động kiểm tra hệ thống lồng bè (dây neo, cột neo, phao, khung lồng, mắt lưới) để kịp thời khắc phục sửa chữa những vị trí hư hỏng sau bão, lũ.

Cần vệ sinh lồng nuôi sạch sẽ, tạo sự thông thoáng để nước lưu thông qua lồng tốt hơn.

Khi thời tiết ổn định, nước lũ rút, cần di chuyền lồng, bè về vị trí ban đầu, đảm bảo các yếu tố kỹ thuật nơi đặt lồng, neo đậu cho an toàn.

Chăm sóc thủy sản

Tăng cường sử dụng thức ăn công nghiệp, thức ăn tổng hợp, thức ăn tinh đảm bảo chất lượng, theo yêu cầu kỹ thuật. Không cho ăn thức ăn hư hỏng, ôi thiu, mốc,… Lượng thức ăn những ngày đầu sau mưa lũ giảm khoảng 30 – 50% so với thông thường.

Khi nhiệt độ nước trong ao dưới 24⁰C nên giảm thức ăn hoặc thậm chí không cho ăn khi thời điểm nhiệt độ xuống thấp. Nên cho ăn bằng sàng để có thể dễ dàng điều chỉnh.

Bên cạnh đó, cần bổ sung thêm Vitamin C, men tiêu hóa vào thức ăn để tăng sức đề kháng cho thủy sản nuôi.

Hàng ngày kiểm tra theo dõi hoạt động của thủy sản, khi có dấu hiệu bất thường thì có biện pháp kịp thời.

Phòng bệnh

Sau mỗi đợt mưa lũ, cần thu dọn kịp thời cành, lá cây trong ao. Vệ sinh, dọn dẹp rác bẩn xung quanh bờ ao. Đồng thời, thu gom, xử lý môi trường (thủy sản chết, rác thải nếu có) đúng theo quy định; tuyệt đối không vứt xác thủy sản chết, rác thải ra môi trường gây ô nhiễm môi trường phát sinh dịch bệnh.

Phun khử trùng bờ ao nuôi bằng hóa chất.

Tuyệt đối không lấy thêm nước từ ngoài hệ thống cấp nước chung vào ao nuôi khi chưa xác định được nguồn nước an toàn. Bởi rất nhiều khả năng nước thường bị ô nhiễm từ nước sinh hoạt, nước có nhiều dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trên các vườn, rẫy trồng cây công nghiệp,…

Sử dụng đĩa thạch hoặc đem mẫu nước đến ngay cơ sở xét nghiệm gần nhất để kiểm tra vi khuẩn và mầm bệnh trong ao.

Đối với cá, dịch bệnh đốm đỏ, bệnh đường ruột thường xảy ra vào thời điểm sau mưa. Sử dụng một số loại kháng sinh để phòng bệnh, liều lượng  và cách sử dụng theo hướng dẫn của nhà sản xuất.

Trong nuôi lồng, bè cho vôi và muối cho vào túi vải treo ở 4 góc nơi thường cho cá ăn. Có thể dùng thêm lá xoan, dây giác, cỏ mực đập giập bọc lại bằng lưới cước treo ở đầu bè hoặc ở chỗ cho ăn để nâng cao hiệu quả phòng ngừa các bệnh ngoại ký sinh trùng. Liều lượng mỗi lần treo là 5 – 10 kg.

Nam Cường