(TSVN) – UBND tỉnh Cà Mau vừa ban hành Kế hoạch nhân rộng mô hình nuôi tôm thẻ chân trắng siêu thâm canh tuần hoàn ít thay nước, an toàn sinh học (RAS-IMTA) với quy mô 1.500 ha trên toàn tỉnh, nhằm phát triển nghề nuôi tôm theo hướng công nghệ cao, bền vững và thân thiện với môi trường.
Trước đó, tại Hội nghị sơ kết ngày 17/8/2025, mô hình thí điểm 100 ha RAS-IMTA cho kết quả khả quan: năng suất đạt trung bình 35 tấn/ha/vụ, tỷ lệ thành công 70 – 90%, hệ số chuyển đổi thức ăn (FCR) chỉ 1,2 – 1,3. Mô hình không chỉ giúp giảm giá thành sản xuất, tăng lợi nhuận mà còn góp phần đáng kể trong bảo vệ môi trường, khi nước được tái sử dụng tuần hoàn, không xả thải ra ngoài.
Tuy nhiên, mô hình nuôi vẫn còn một số khó khăn nhất định như: Khó thay đổi tập quán sản xuất, tư duy của người nuôi tôm; thiếu nguồn vốn đầu tư; thiếu hỗ trợ kỹ thuật tại chỗ; cơ chế, chính sách cụ thể,… Để giải quyết những khó khăn trên, cần có sự huy động các nguồn lực, phối hợp chặt chẽ giữa người nuôi, nhà quản lý và các nhà khoa học để có giải pháp phù hợp như: Tiếp tục hoàn thiện, cải tiến quy trình nuôi cho phù hợp sự thay đổi thực tiễn sản xuất; nâng cao nhận thức, kiến thức, kỹ năng cho người nuôi; đầu tư cơ sở hạ tầng; cải thiện chất lượng con giống; kiểm soát được môi trường, dịch bệnh…

Mô hình RAS-IMTA được kỳ vọng mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội cho ngành tôm Cà Mau. Ảnh: Tepbac
Theo Kế hoạch, trong năm 2025, tỉnh Cà Mau sẽ nhân rộng mô hình lên 1.500 ha, trong đó Công ty TNHH De Heus chủ trì 1.000 ha và Công ty Cổ phần Tập đoàn Thủy sản Minh Phú thực hiện 500 ha. Năng suất mô hình dự kiến đạt 22 – 25 tấn/ha/vụ, giảm chi phí đầu vào nhờ liên kết chuỗi doanh nghiệp cung ứng vật tư, thức ăn và con giống, với tỷ lệ lãi ròng ước khoảng 53% doanh thu, hệ số chuyển đổi thức ăn < 1,2.
Mục tiêu của chương trình là chuyển đổi mạnh mẽ mô hình nuôi tôm thay nước truyền thống sang công nghệ tuần hoàn tiên tiến, giảm phát thải khí CO₂, thích ứng biến đổi khí hậu, hướng tới đạt các chứng nhận quốc tế như ASC, BAP.
UBND tỉnh yêu cầu các sở, ngành và địa phương tập trung công tác tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật, rà soát và lựa chọn các hộ đủ điều kiện tham gia. Trong đó, hộ nuôi tham gia mô hình phải có diện tích tối thiểu 1 ha hoặc 3 ao, có hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn, nguồn điện ổn định và năng lực tài chính đáp ứng yêu cầu đầu tư.
Tỉnh sẽ chuẩn hóa quy trình công nghệ RAS-IMTA, tổ chức các khóa tập huấn, hội thảo, ứng dụng công nghệ 4.0 như hệ thống cảm biến, cho ăn tự động, giám sát môi trường qua camera. Đồng thời thành lập một Tổ điều phối dự án cùng các Tổ tư vấn, thẩm định kỹ thuật và tín dụng xanh để hỗ trợ người nuôi trong suốt quá trình triển khai.
Cùng đó, rà soát, thống kê phân loại diện tích nuôi tôm thâm canh, siêu thâm canh, từ đó chuyển đổi diện tích nuôi tôm thâm canh kém hiệu quả sang nuôi tôm siêu thâm canh tuần hoàn ít thay nước, an toàn sinh học (RAS-IMTA) để nâng cao năng suất, sản lượng…
Cà Mau cũng sẽ xây dựng, quản lý và phát triển các nhãn hiệu, thương hiệu cho sản phẩm tôm từ mô hình RAS-IMTA trên địa bàn tỉnh. Đồng thời, khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu thủy sản cùng đồng hành xây dựng vùng nuôi, hỗ trợ kinh phí để các hợp tác xã và người nuôi tham gia mô hình RAS-IMTA theo chuỗi liên kết được chứng nhận chất lượng theo các tiêu chuẩn GlobalGAP, ASC… đáp ứng tốt việc truy xuất nguồn gốc, tiêu chuẩn thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các thị trường khó tính. Các chính sách tín dụng ưu đãi, vốn vay xanh sẽ được xem xét để hỗ trợ hộ nuôi đầu tư hạ tầng, thiết bị.
Việc nhân rộng mô hình RAS-IMTA được kỳ vọng mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội và khẳng định định hướng phát triển “tôm sinh thái, tôm công nghệ cao” của tỉnh Cà Mau, phù hợp với chiến lược tăng trưởng xanh và mục tiêu phát triển bền vững ngành hàng tôm Việt Nam.
Phạm Thu