Cà Mau thúc đẩy nuôi tôm 2 giai đoạn bằng công nghệ sinh học

Mới đây, Chi cục Thủy sản tỉnh Cà Mau phối hợp Trường Thủy sản (Đại học Cần Thơ) tổ chức lớp tập huấn kỹ thuật nuôi tôm 2 giai đoạn cho các thành viên Hợp tác xã (HTX) ấp Tân Thành (xã Đầm Dơi). Đây là một trong những hoạt động hỗ trợ nông dân tiếp cận quy trình sản xuất mới, dựa trên công nghệ sinh học và các biện pháp quản lý môi trường tiên tiến.

HTX ấp Tân Thành hiện có 30 thành viên tham gia mô hình trên diện tích 40 ha. Nhiều năm qua, khu vực này được đánh giá là “điểm sáng” trong mạnh dạn đổi mới phương thức nuôi, nhờ đó thu nhập bình quân đạt 5–8 triệu đồng/tháng/hộ; một số hộ thậm chí đạt 10–20 triệu đồng/tháng khi quản lý tốt ao nuôi và hạn chế được dịch bệnh.

Tại buổi tập huấn, PGS.TS Châu Tài Tảo – giảng viên Trường Thủy sản đã giới thiệu cho bà con toàn bộ quy trình nuôi tôm 2 giai đoạn theo hướng hiện đại, từ chuẩn bị ao ương, ao nuôi, bố trí hệ thống quạt khí, ôxy đáy đến cách quản lý hệ vi sinh và sử dụng chế phẩm sinh học. Bà con cũng được hướng dẫn lựa chọn mật độ thả giống phù hợp, áp dụng các biện pháp phòng bệnh theo tiêu chuẩn an toàn sinh học, giúp giảm tồn dư kháng sinh và nâng cao tỷ lệ sống của tôm.

Thu hoạch tôm nuôi tại Cà Mau. Ảnh: Nhật Hồ

Theo ông Tảo, mô hình nuôi 2 giai đoạn đang trở thành xu hướng chủ đạo trong ngành tôm thế giới nhờ khả năng kiểm soát môi trường tốt hơn. Ở giai đoạn đầu, tôm được ương trong hệ thống khép kín có máy móc hỗ trợ theo dõi liên tục các chỉ số quan trọng như pH, nhiệt độ, ôxy hòa tan. Môi trường ổn định giúp tôm khỏe, tăng sức đề kháng ngay từ nhỏ. Khi chuyển sang giai đoạn nuôi thương phẩm, tôm tăng trưởng nhanh, đồng đều và dễ quản lý sức khỏe, qua đó rút ngắn thời gian nuôi và giảm chi phí phát sinh.

Chia sẻ tại lớp học, ông Nguyễn Minh Đương – thành viên HTX cho biết, trước đây nuôi theo phương thức truyền thống thường gặp trở ngại: tôm chậm lớn, môi trường ao biến động theo thời tiết, trong khi dịch bệnh xảy ra bất ngờ và khó xử lý. “Chỉ cần một đợt nước xấu hay mưa nhiều là cả vụ có thể thiệt hại. Chi phí thức ăn và xử lý nước ngày càng tăng khiến hiệu quả bấp bênh”, ông nói.

Sau khi chuyển sang nuôi 2 giai đoạn, tình trạng này cải thiện đáng kể. Dù chi phí đầu tư ban đầu lớn hơn để xây ao ương, lắp đặt hệ thống quạt khí, thiết bị đo môi trường và hệ thống xử lý nước, nhưng hiệu quả thu lại cao hơn rõ rệt. Theo ông Đương, môi trường ao được quản lý chặt chẽ nên tôm khỏe, tốc độ lớn nhanh, ít hao hụt. Lợi nhuận tăng lên nên bà con rất phấn khởi và muốn tiếp tục mở rộng.

Chi cục Thủy sản Cà Mau đánh giá, việc tổ chức tập huấn theo hướng “cầm tay chỉ việc”, thực hành trực tiếp trên mô hình đang vận hành giúp bà con nắm vững kỹ thuật và mạnh dạn áp dụng. Đây là định hướng quan trọng để chuyển dịch tư duy từ sản xuất dựa vào kinh nghiệm sang mô hình quản lý rủi ro theo tiêu chuẩn quốc tế, ứng dụng công nghệ sinh học kết hợp quan trắc môi trường.

Thời gian tới, địa phương đặt mục tiêu mở rộng các vùng nuôi tôm an toàn sinh học, hình thành vùng sản xuất tập trung sử dụng công nghệ cao. Cà Mau sẽ tăng cường liên kết giữa HTX – doanh nghiệp – viện trường nhằm chuẩn hóa quy trình sản xuất, truy xuất nguồn gốc và nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm tôm.

Cũng theo ngành chuyên môn, khi áp dụng mô hình 2 giai đoạn bài bản, Cà Mau có thể giảm đáng kể tỷ lệ rủi ro trong sản xuất, tăng cơ hội đạt chứng nhận quốc tế, mở rộng thị trường xuất khẩu và nâng sức cạnh tranh của tôm Việt Nam trên thị trường toàn cầu.

Minh Khuê