Cải thiện thành phần lipid trong ấu trùng ruồi lính đen

Côn trùng là thành phần thức ăn thủy sản hiệu quả và có khả năng thay thế bột cá. Thành phần axit amin tự nhiên cùng hàm lượng protein của ấu trùng ruồi lính đen (BSF, Hermetia illucens) phù hợp với hầu hết các loại thức ăn thủy sản. Tuy nhiên, thành phần lipid của ấu trùng ruồi lính đen lại chứa một lượng lớn axit béo bão hòa (SFAs) và lượng nhỏ axit béo không bão hòa đa (PUFAs) nên chúng không có khả năng thay thế dầu cá trong thức ăn thủy sản cho tôm hoặc cá biển.

Ngành dinh dưỡng vẫn đang theo đuổi đích bền vững, kéo theo xu hướng gia tăng lượng bổ sung protein côn trùng trong công thức thức ăn cho cá biển. Nhưng muốn tăng hàm lượng protein côn trùng trong thức ăn, cần phải điều chỉnh hàm lượng lipid của ấu trùng ruồi lính đen. Khi thành phần dinh dưỡng có thể thay đổi theo khẩu phần, thì khả năng điều chỉnh lipid trong ấu trùng ruồi lính đen (tổng lipid trong tế bào) lại chưa được chú ý.

Theo nhiều nghiên cứu, ấu trùng ruồi lính đen có thể được nuôi trên vô số chất nền khác nhau gồm phân hữu cơ, nội tạng cá, phụ phẩm rượu vang, thức ăn thừa từ nhà hàng và trái cây hoặc rau củ. Các chuyên gia tại Đại học Aveiro, Bồ Đào Nha và Viện Nghiên cứu Biển Galicia, Tây Ban lại phát hiện ngũ cốc, phân hữu cơ, cá/hải sản là 3 chất nền tốt nhất để làm thức ăn cho ấu trùng ruồi lính đen. Các chuyên gia này nhấn mạnh trong những năm gần đây, rất nhiều nghiên cứu về ứng dụng ấu trùng ruồi lính đen làm thức ăn thủy sản nhằm mục đích cải thiện hàm lượng axit béo không bão hòa và PUFAs omega-3 chuỗi dài.

5 axit béo bão hòa (SFAs) được nghiên cứu gồm axit lauri, palmitic, myristic, stearic và axit arachidic. Lauric là axit béo dồi dào nhất trong ấu trùng ruồi lính đen. Theo Spranghers, et al., sự phong phú của axit béo này không bị ảnh hưởng bởi giai đoạn phát triển của ruồi lính đen và khi phân tích dữ liệu thu được trong quá trình nghiên cứu, các chuyên gia phát hiện axit béo này thay đổi theo chất nền. Những chất nền có nguồn gốc từ biển như tảo biển, cá, hay vẹm không chứa axit béo lauric hoặc có một lượng rất thấp. Lauric có nhiều nhất trong các chất nền thức ăn từ trái cây, rau củ và một số ngũ cốc.

Trong một nghiên cứu mới đây, nhóm chuyên gia đã gia tăng được hàm lượng PUFA của ấu trùng ruồi lính đen, cụ thể là axit alpha-linolenic (ALA); axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA). Các phát hiện thú vị gần đây cho thấy, chất nền thức ăn của ấu trùng ruồi lính đen giàu axit béo omega-3 nhất là phụ phế phẩm hải sản (39,9%), vỏ lụa hạt cà phê bổ sung vi tảo dị dưỡng Schyzochytrium sp. (28,5%) và rong biển (14,1%).

Hàm lượng axit béo thiết yếu cho tôm và cá biển (như EPA, DHA) trong ấu trùng ruồi lính đen liên quan đến loại chất nền được sử dụng làm thức ăn cho ấu trùng. Để đạt hàm lượng ALA cao nhất, có thể sử dụng chất nền là thức ăn gia cầm bổ sung thêm 4% hỗn hợp hạt lanh và rau với tỷ lệ lần lượt là 9,7% và 5,8%. Muốn EPA và DHA cao, cần dùng chất nền là phụ phế phẩm hải sản với tỷ lệ lần lượt 13,6% và 21,4%; hoặc dùng vỏ lụa hạt cà phê + vi tảo Schyzochytrium sp. với tỷ lệ lần lượt 11% và 16%.

Oleic là axit béo phổ biến nhất trong tự nhiên, được tìm thấy trong hầu hết các chất nền khảo sát. Lượng axit oleic trong ấu trùng ruồi lính đen tối đa 32% khi chất nền chứa phân bò hữu cơ. Trong khi đó, axit béo palmitoleic cũng được tìm thấy trong hầu hết chất nền khảo sát với lượng tối đa trong ấu trùng ruồi lính đen là 10%.

Như vậy các axit béo linoleic, alpha-linoleic, DHA, EPA là những thành phần chính ảnh hưởng đến lượng PUFAs. Axit linoleic là PUFA phổ biến nhất trong côn trùng với cấu trúc n-6. Cấu trúc n-3 được tìm thấy khi chất nền chứa 2% phân heo và thức ăn thừa. Ấu trùng ruồi lính đen chứa nhiều DHA (21,4%) khi được nuôi bằng chất nền cá biển và giàu EPA trên chất nền rác thải thực phẩm, phân heo, phụ phẩm đậu tương. Như vậy, ấu trùng ruồi lính đen được cho ăn bằng chất nền biển như rong biển, phụ phẩm cá biển có lượng axit béo (EPA, DHA hay PUFA) cao nhất.

Đan Linh