Câu cá ngừ đại dương: Khốn đốn vì bão giá

Sản lượng tăng, giá giảm mạnh

Ông Mai Thành Phúc, một tổ trưởng 4 tàu cá xa bờ tỉnh Khánh Hòa cho biết, tổ ông mỗi chuyến trung bình thu về trên 3 tấn cá ngừ đại dương. Những năm trước rất khó đạt con số này. Tuy nhiên, giá cá giảm mạnh, năm 2012 còn 150 – 170 nghìn đồng/kg, đầu tháng 3/2013 còn 65 nghìn đồng/kg, đến thời điểm này chỉ còn 50 – 55 nghìn đồng/kg. Một tàu cá xa bờ tổn phí mỗi chuyến 120 – 150 triệu đồng; với giá cá hiện tại chỉ đủ tổn phí hoặc lỗ.

Tại cảng cá Hòn Rớ, Nam Trung bộ; tại xã Phước Đồng, TP Nha Trang, hàng chục tàu xa bờ của nhiều tỉnh, thành phố đang phải chờ chủ nậu mua cá. Nhiều chủ tàu phải tranh nhau bán cá cho đầu nậu vì giá cá giảm liên tục. Ông Đỗ Trung Hiệp, Trưởng Ban quản lý cảng cá Hòn Rớ, cho biết: Giá cả giảm mạnh khiến ngư dân rất bức xúc, nhiều người đòi đánh chủ nậu vì cho rằng bị ép giá; Ban quản lý cảng phải can gián, ngư dân mới không hành động quá khích.

Mua bán cá ngừ đại dương ở cảng Hòn Rớ – Khánh Hòa

Theo ông Hiệp, nhiều tỉnh lân cận giá cá ngừ cũng giảm mạnh nên các tàu Bình Định, Phú Yên đổ về Khánh Hòa bán cá. Trong khi đó ở cảng chỉ có 6 đầu nậu mua cá ngừ đại dương. Tình hình còn bi đát hơn khi việc kinh doanh khó khăn khiến các đầu nậu tạm ngừng mua cá. Chỉ những tàu quen họ mới mua với giá 50.000 đồng/kg trả tiền sau 2 tuần và 55.000 đồng/kg trả tiền sau 1 tháng.

Một số đầu nậu cho rằng, chất lượng cá ngừ đại dương câu bằng phương pháp ánh sáng kết hợp câu tay không đảm bảo nên họ không mua với giá cao hơn. Trong khi đó, sản lượng cá tăng mạnh khiến các công ty “không đủ vốn mua hết”.

Không nên dùng phương pháp mới

Về nguyên nhân giảm giá, ông Mai Thành Phúc có kinh nghiệm gần 40 năm trên biển, cho rằng phương pháp dùng ánh sáng kết hợp câu tay đem lại sản lượng cao nhưng đúng là chất lượng giảm. Thịt cá bị chua hơn so với cá câu bằng phương pháp truyền thống (câu vàng). Hiện, ở Phú Yên đánh bắt bằng câu vàng truyền thống, giá cá vẫn đảm bảo 110 – 120 nghìn đồng/kg. “Ở Khánh Hòa hiện nay toàn bộ ngư dân đều chuyển qua câu bằng phương pháp mới. Tôi thấy phương pháp này mang tính tận diệt, lại không đảm bảo chất lượng cá. Đề nghị Nhà nước có biện pháp quyết liệt, đảm bảo quyền lợi chung” – ông Phúc nói.

Nghề câu vàng truyền thống cho chất lượng cá ngừ cao – Ảnh: Xuân Trường

Ông Vũ Đình Đáp, Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản III cho biết, tuy chưa có nghiên cứu chính thức về phương pháp mới này ảnh hưởng đến chất lượng cá ngừ đại dương, nhưng theo chủ quan thì việc thắp đèn rồi câu tay trực tiếp cá ngừ khiến cá bị sốc, tiết ra nhiều kháng chất, nên chất lượng thịt cá không tốt. Vì thế, ngư dân không nên dùng phương pháp mới này khi chưa có kết quả nghiên cứu của cơ quan chức năng.

Ông Võ Thiên Lăng, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam cũng cho rằng, phương pháp mới này khiến cá sốc, stress khi giằng co quyết liệt với người câu. Phương pháp câu vàng truyền thống câu cá ở độ sâu khoảng 100m, cá ăn mồi sau 4 – 6 giờ mới được vớt lên, do đó tránh được hiện tượng sốc.

Trước tình hình giá cá giảm, chất lượng không đảm bảo, Hội Nghề cá Việt Nam sẽ đề nghị Bộ NN&PTNT chỉ đạo nghiên cứu phương pháp mới này và có giải pháp giúp ngư dân.