Đó là chủ đề chính của Diễn đàn tôm Việt Nam do Dự án “Phát triển chuỗi giá trị sản xuất tôm bền vững và công bằng tại Việt Nam (SusV)” của Liên minh châu Âu (EU) tài trợ; được ICAFIS, Oxfam tại Việt Nam phối hợp cùng Sở NN&PTNT tỉnh Bạc Liêu tổ chức ngày 28/8. Hơn 600 người nuôi tôm đến từ 8 tỉnh ven biển vùng ĐBSCL, các nhà khoa học, doanh nghiệp, nhà quản lý cùng dự (ảnh).

Chia sẻ thành công
Sản xuất tôm hiện nay đang phải đối diện với nhiều khó khăn. Ngoài thuế chống bán phá chưa được dỡ bỏ tại Mỹ, tôm Việt Nam còn đang đối mặt với nhiều rào cản trước diễn biến bất lợi của thời tiết, tình hình ô nhiễm môi trường nuôi, việc lạm dụng hóa chất, kháng sinh vẫn tái diễn trong khi yêu cầu về an toàn vệ sinh thực phẩm ở nhiều nước nhập khẩu ngày càng bị thắt chặt hơn. Cụ thể, tại Mỹ, Australia, các chỉ tiêu về kháng sinh trong tôm đang bị kiểm tra rất khắt khe. Do đó, tại Diễn đàn lần này, các mô hình nuôi tôm sạch như: Nuôi tôm sinh thái, nhà kính và nhiều quy trình sản xuất mới giảm chi phí, cho năng suất cao hay những sản phẩm an toàn, thân thiện môi trường đã được giới thiệu, chia sẻ với người nuôi, doanh nghiệp tôm ở ĐBSCL.
Ông Trần Đình Luân, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản nhận xét, các mô hình của dự án do ICAFIS, Oxfam thực hiện là rất tốt, đã tạo được liên kết, giúp tổ chức lại sản xuất, giới thiệu thị trường…; thời gian tới cần được đẩy mạnh hơn nữa. Cùng đó, việc tổ chức diễn đàn chia sẻ kinh nghiệm nuôi tôm thành công lần này sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn trên từng mô hình, đâu là yếu tố làm nên tính hiệu quả, bền vững và đâu là yếu tố cần tiếp tục cải thiện để đưa ngành tôm ngày một phát triển tương xứng với tiềm năng và mục tiêu đề ra.
Bên cạnh những lợi thế, ngành tôm Việt Nam cũng đã và đang đối mặt với nhiều thách thức về môi trường, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, kỹ thuật nuôi và kinh nghiệm, tiếp cận kỹ thuật nuôi hiệu quả còn hạn chế, nên để nuôi thành công liên tiếp nhiều vụ là rất khó khăn. Vì vậy, diễn đàn này là nơi giao lưu, gặp gỡ và chia sẻ thông tin, kiến thức, kinh nghiệm giữa những người nuôi tôm, các chuyên gia, doanh nghiệp chuỗi sản xuất và chế biến tôm tại Việt Nam về kinh nghiệm nuôi tôm thành công, bền vững và thân thiện môi trường; các quy trình, mô hình, phương thức nuôi tôm theo hướng hiệu quả cao về kinh tế, an toàn về dịch bệnh và giảm thiểu rủi ro về môi trường; đặc biệt là về định hướng phát triển bền vững mô hình nuôi tôm sú cỡ lớn hướng đến xây dựng thương hiệu tôm Việt.
Ông Đỗ Thành Trung, huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau Thành công tới 95% từ nuôi tôm lót bạt đáy Hiện nay, ở huyện Đầm Dơi tỷ lệ nuôi tôm ao đất thành công chỉ vào khoảng 20%, còn nuôi ao lót bạt đáy theo mô hình CPF – Combine Model của Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam có tỷ lệ thành công lên đến 95%. Nuôi tôm lót bạt đáy có tất nhiều cái lợi. Đó là nuôi ao lót bạt đáy cần phải xi phông và châm nước thường xuyên nên đáy ao nuôi rất sạch, hạn chế được khí độc và dịch bệnh phát sinh. Đối với một số loại bệnh trên tôm như: teo gan, đốm nâu, phát sáng hay bệnh mềm vỏ khi xuất hiện ở ao đất thường không thể trị được; nhưng với ao lót bạt đáy thì vẫn có thể trị được mà không cần sử dụng bất kỳ loại kháng sinh hay hóa chất nào, mà chỉ cần thay nước, bổ sung khoáng và vi sinh. Cùng đó, thời gian nuôi được rút ngắn, tôm đạt cỡ lớn (thường dưới 90 ngày tôm đạt cỡ 30 – 40 con/kg), tôm sạch nên bán được giá cao, lợi nhuận lớn. |
Ông Tăng Văn Xúa, HTX Hòa Nghĩa, thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng) Nuôi tôm ao bạt đáy hiệu quả cao nhất Trước đây tôi chỉ nuôi tôm sú trong nuôi ao đất, nhưng tỷ lệ thành công cũng rất cao. Năm 2016, tôi thấy mô hình nuôi tôm thẻ CPF – Combine Model của C.P. Việt Nam quá hiệu quả nên tôi dành ra 2 ha để thực hiện và liên tục trúng mùa từ đó đến nay. Dù nuôi lót bạt đáy, nhưng ở ao lắng thứ nhất tôi vẫn duy trì việc thả nuôi cá rô phi, còn ao sẵn sàng tôi cũng cho lót bạt đáy luôn để đảm bảo nguồn nước cấp cho ao nuôi là tốt nhất. Cũng nhờ cách làm này, dù độ mặn năm nay hơi thấp, nhưng tôi vẫn thu hoạch được 1 ao 7 tấn và 1 ao khác là 9 tấn. Đối với 2 ha nuôi lót bạt đáy, tôi đầu tư xây dựng cơ bản hết 530 triệu đồng, nhưng chỉ cần thu hoạch 1 ao đầu tiên tôi đã lời trên 500 triệu. Vì vậy, tôi cũng muốn đề nghị các ngân hàng nên xem xét đầu tư cho người nuôi tôm theo mô hình này vì rủi ro là rất thấp, tỷ lệ thành công lại rất cao. XT (Ghi) |
Với kinh nghiệm nuôi tôm bằng ao bạt đáy gần 2 năm, anh Đỗ Thành Trung, ở huyện Đầm Dơi (Cà Mau) chia sẻ: “Để nuôi tôm ao bạt đáy thành công, cần đáp ứng điều kiện tiên quyết là: Diện tích đất và nguồn điện phải đủ; Tôm giống phải có chất lượng tốt, lớn nhanh và đặc biệt là công tác quản lý phải tốt”. Cùng mô hình nuôi tôm bằng ao bạt đáy, ông Tăng Văn Xúa ở HTX Hòa Nghĩa, thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng), khuyến cáo: “Đối với những vùng độ mặn dưới 15‰, theo tôi người nuôi không nên thực hiện ương tôm trong ao ương vì sẽ không hiệu quả, mà nên thả nuôi trực tiếp ở ao nuôi. Việc sử dụng vi sinh cũng cần phải cân nhắc để tránh lãng phí vì không phải lúc nào ao nuôi cũng cần bổ sung vi sinh”.
Tuy không thật sự hấp dẫn về tính hiệu quả như mô hình nuôi tôm lót bạt đáy, nhưng mô hình tôm – lúa của anh Nguyễn Văn Quýt ở huyện Phước Long (Bạc Liêu) cũng thu hút sự quan tâm của nhiều đại biểu tham gia nhờ chi phí đầu tư thấp, bền vững và thân thiện với môi trường.
Tại diễn đàn, đại diện các doanh nghiệp ngành tôm cũng chia sẻ những kỹ thuật, mô hình nuôi có hiệu quả và bền vững, như: Mô hình nuôi tôm 2 giai đoạn của Công ty TNHH SX&TM Trúc Anh; mô hình CPF – Combine Model của Công ty Cổ phần Chăn nuôi C.P. Việt Nam; công nghệ nuôi tôm hiệu quả, bền vững và truy xuất nguồn gốc của Tập đoàn Việt – Úc; mô hình doanh nghiệp xã hội chuỗi tôm – rừng có chứng nhận quốc tế…
Cần nhân rộng

Thu hoạch tôm nuôi công nghệ cao tại Tập đoàn Việt – Úc Ảnh: Thanh Cường
Sức hấp dẫn từ các mô hình nuôi tôm thành công cùng với những khó khăn, bức xúc của nghề nuôi đã làm “nóng” cả 2 phiên thảo luận với nhiều ý kiến trao đổi giữa những người nuôi tôm, các nhà khoa học, nhà quản lý.
Với những ưu điểm mô hình ao nuôi lót bạt đáy trong xử lý một số dịch bệnh trên tôm, như: teo gan, đốm đen, chết sớm…; anh Đỗ Thành Trung nhận được khá nhiều câu hỏi từ các đại biểu và tất cả đều được anh chia sẻ tận tình. Những kinh nghiệm nuôi ghép cá rô phi trong ao lắng, xử lý khí độc ao nuôi không cần vi sinh mà bằng cách thay nước… của ông Tăng Văn Xúa cũng được tìm hiểu sâu hơn bởi nó giúp người nuôi tiết kiệm rất nhiều chi phí trong sản xuất.
Ông Lê Thanh Lựu, Giám đốc ICAFIS, nhìn nhận: “Diễn đàn này có quá ít những vấn đề chia sẻ về mô hình nuôi ao đất. Do đó, tới đây, dự án sẽ cố gắng tổ chức thêm một số diễn đàn khác để có thể đi sâu hơn vào những mô hình cụ thể, như: tôm – lúa, tôm – rừng… gắn với tổ chức lại sản xuất và ứng dụng công nghệ nuôi mới.
| >> 7 tháng đầu năm 2017, xuất khẩu tôm của Việt Nam đạt gần 2 tỷ USD, tăng khoảng 15% so cùng kỳ năm 2016. Diễn đàn tôm Việt Nam 2017 được tổ chức nhằm đánh giá các thách thức cũng như chia sẻ kinh nghiệm, giải pháp để thúc đẩy ngành này phát triển bền vững hơn. |