Đột phá từ cá rô phi

Nhiều thế mạnh vượt trội

Cá rô phi có thể sinh trưởng và phát triển tốt ở các thủy vực nước ngọt và lợ với nhiều hình thức nuôi như: nuôi trong ao đất, trong lồng bè, nuôi ghép với nhiều đối tượng khác… Ở nước ta có nhiều diện tích đất đai, vùng cửa sông, các sông, hồ chứa có điều kiện thích hợp để phát triển loài cá này. Nhất là nuôi theo hình thức tập trung, thâm canh năng suất cao phục vụ cho xuất khẩu. Cá cá rô phi nuôi ở Việt Nam chủ yếu là các loài như: rô phi vằn, rô phi đen, rô phi xanh, rô phi đỏ (diêu hồng). Công nghệ sản xuất giống cá rô phi đơn tính đực đối với các loài cá rô phi ở nước ta cũng đã làm được và thành công với tỷ lệ đực khá cao như: công nghệ sử dụng hoóc môn, lai xa khác loài. Một số địa phương như Quảng Ninh, cũng có 4 trại sản xuất cá rô phi đơn tính đực, mỗi năm sản xuất hàng trăm triệu con giống, phục vụ cho nuôi thâm canh trong tỉnh và cung cấp cho nhiều địa phương lân cận. Các địa phương nuôi nhiều và thành công loài cá này như Hải Dương, Quảng Ninh nuôi cá rô phi đạt năng suất từ 10-12 tấn/ha/vụ. Tại Nam Bộ và ĐBSCL – vùng nuôi cá tra, basa và nhiều giống cá nước ngọt khác, hiện nay thì việc nuôi cá rô phi đỏ ở các vùng này cũng đang phát triển nhanh và có triển vọng.

Cá rô phi khi nuôi thâm canh lớn nhanh hơn nuôi theo hình thức bán thâm canh hoặc nuôi ghép. Là loài cá ăn tạp và ăn thiên về thực vật, cá rô phi đặc biệt có khả năng tiêu hóa tảo xanh, tảo lục. Thức ăn cho cá rô phi không đòi hỏi hàm lượng đạm cao, và cá còn có khả năng sử dụng mùn bã hữu cơ. Khi nuôi thâm canh sau thời gian 5-6 tháng, với điều kiện chăm sóc và phòng dịch bệnh tốt, cá có thể đạt từ 500-800g/con. Cá rô phi khi được nuôi ghép với các loài khác sẽ làm giảm sự ô nhiễm môi trường và dịch bệnh.

Cá rô phi sẽ trở thành một trong những đối tượng xuất khẩu chủ lực

Một thế mạnh xuất khẩu

Trong chiến lược phát triển của thủy sản Việt Nam thì bên cạnh mặt hàng xuất khẩu chủ lực là tôm và cá tra thì cá rô phi được coi là một thế mạnh mũi nhọn cần tập trung phát triển phục vụ xuất khẩu.

Năm 2003, Việt Nam sản xuất được khoảng 30.000 tấn cá rô phi và một nửa trong số đó xuất khẩu mang về 24 triệu USD. Phấn đấu đến năm 2015 cá rô phi sẽ trở thành sản phẩm xuất khẩu chủ lực với giá trị đạt từ 200-300 triệu USD.

Hiện nay, nhiều quốc gia trên thế giới như Pakistan, Banglades, Ấn Độ… và nhiều quốc gia châu Phi cũng đang phát triển mạnh cá rô phi. Đây không những là nguồn chất đạm giá rẻ mà còn là mặt hàng để xuất khẩu bên cạnh những loại thủy sản thế mạnh khác của những quốc gia này. Việt Nam đã xây dựng những vùng nuôi cá rô phi tập trung như Hải Dương, Quảng Ninh (vùng Yên Hưng và Đông Triều), bên cạnh đó, nhiều địa phương như Nghệ An, Bắc Ninh… cũng đang tập trung phát triển nuôi cá rô phi theo hướng hàng hóa bởi tiềm năng nuôi loài cá này ở các địa phương là rất lớn.

Hiện nay, ngành thủy sản nước ta đang đối mặt với nhiều vấn đề, đặc biệt là chất lượng con giống và dịch bệnh. Vì vậy, việc lựa chọn những đối tượng có tiềm năng như cá rô phi để phát triển vừa mang lại hiệu quả kinh tế, vừa ngăn chặn được những nguy cơ ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của nghề thủy sản là hết sức cần thiết.          

Quốc Minh