T6, 15/10/2021 05:58

Xuất khẩu thủy sản nỗ lực tăng trưởng

(TSVN) – Đợt giãn cách kéo dài tại vùng trọng điểm nuôi trồng và chế biến thủy sản đã khiến cho tình hình sản xuất và xuất khẩu của ngành hàng này thời gian qua bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến xuất khẩu sụt giảm, đặc biệt là ở các thị trường lớn. Thế nên, để hoàn thành mục tiêu của cả năm và chạy đà tốt cho năm tới, ngành thủy sản đang nỗ lực khôi phục các thiếu hụt.

(TSVN) – Đợt giãn cách kéo dài tại vùng trọng điểm nuôi trồng và chế biến thủy sản đã khiến cho tình hình sản xuất và xuất khẩu của ngành hàng này thời gian qua bị ảnh hưởng nghiêm trọng, dẫn đến xuất khẩu sụt giảm, đặc biệt là ở các thị trường lớn. Thế nên, để hoàn thành mục tiêu của cả năm và chạy đà tốt cho năm tới, ngành thủy sản đang nỗ lực khôi phục các thiếu hụt.

Theo Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong 8 tháng đầu năm nay đạt 5,57 tỷ USD, tăng 7% so cùng kỳ năm ngoái.Và tính đến hết tháng 9, xuất khẩu thủy sản vẫn có sự tăng trưởng, nhưng mức độ nhẹ hơn. Cụ thể, 9 tháng đầu năm 2021, kim ngạch xuất khẩu thủy sản của Việt Nam ước đạt 1,418 triệu tấn, trị giá đạt 6,169 tỷ USD, giảm 0,71% về lượng nhưng tăng 2,4% về trị giá so cùng kỳ. Nguyên nhân là bởi hai tháng 8 và 9, giá trị xuất khẩu thủy sản liên tiếp suy giảm.

Trong tháng 8, xuất khẩu thủy sản cả nước đạt 128.580 tấn với trị giá hơn 595 triệu USD, giảm 30,6% về lượng và 26,6% về giá trị so cùng kỳ năm 2020.Mức sụt giảm này xảy ra ở hầu hết các thị trường lớn và với các mặt hàng chủ lực.

Bước sang tháng 9, mặc dù từ giữa tháng, việc nới lỏng giãn cách xã hội đã giúp các doanh nghiệp phục hồi sản xuất một phần, thế nhưng, xuất khẩu vẫn khá ảm đạm khi kim ngạch chỉđạt trên 628 triệu USD, giảm 23% so cùng kỳ. Trong đó, xuất khẩu cá tra giảm 36%, tôm giảm 21%, cá biển các loại giảm 65%, cá ngừ và bạch tuộc giảm lần lượt là 14% và 12%.

 

Sự sụt giảm này được cho là do tác động xấu từ dịch bệnh COVID-19 bùng phát và kéo dài ở 19 tỉnh, thành phía Nam trong nhiều tháng khiến hoạt động chế biến và xuất khẩu của doanh nghiệp chồng chất khó khăn.

Trong tháng 9, ngoại trừ thị trường Mỹ tăng nhẹ 3% so cùng kỳ khi đạt 159 triệu USD, cácthị trường lớn khác tiếp tục giảm, trong đó giảm mạnh nhất là Trung Quốc (gần 50%), Nhật Bản, Canada, Anh, Australia mức giảm từ 35- 45%, EU, Nga giảm trên 15% và Hàn Quốc giảm 5%.

Theo dự báo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP),dịch bệnh COVID-19 còn căng thẳng cùng khó khăn về lao động giữa các tỉnh, thành và vấn đề nguyên liệu, tình hình sản xuất, chế biến thủy sản trong tháng 10 sẽ còn bị gián đoạn, dẫn đến kim ngạch xuất khẩu dự báo sẽ tiếp tục sụt giảm, tuy nhiên, mức giảm có thể thấp hơn so với tháng 8 và tháng 9.

Theo Cục Quản lý Chất lượng nông lâm sản và thủy sản (NAFIQAD), lĩnh vực chế biến, xuất khẩu thủy sản bịtổn thương nặng nề sau hơn 2 tháng giãn cách xã hội. Đến đầu tháng 9, có 176/449 cơ sở ngừng sản xuất,những nhà máy còn duy trì hoạt động thì tổng công suất chỉ đạt khoảng 30-40%.

Ông Lê Văn Quang, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Thủy sản Minh Phú, chia sẻ dịch bệnh khiến chuỗi giá trị tôm gần như đổ vỡ. Doanh nghiệp nợ đơn hàng khách nước ngoài rất nhiều và không dám ký hợp đồng mới. Giữa tháng 9, bà con nông dân thả nuôi tôm cũng không kịp thu hoạch vào cuối năm, nêndự báo sẽ thiếu nguyên liệu để sản xuất, đáp ứng đơn hàng.

Hiện nay, mặc dù điều kiện để doanh nghiệp quay trở lại sản xuất đã mở ra, nhưng số doanh nghiệp có thể ngay lập tức “tái khởi động” không nhiều. Phó Tổng Thư ký VASEP Nguyễn Hoài Nam cho rằng, chỉ 30-40% doanh nghiệp có đủ năng lực để phục hồi sản xuất ngay sau khi kết thúc giãn cách xã hội,số còn lại rất khó hoặc cần có thời gian dài.Cụ thể, để doanh nghiệp khôi phục được 50% công suất cần từ 3-6 tháng và để đạt được 100% công suất phải mất từ 1,5 – 2 năm. Trong khi đó, nhu cầu nhập khẩu tôm, cá của các thị trường Mỹ, EU, Nhật Bản và Hàn Quốc những tháng cuối năm sẽ tăng cao. Đặc biệt, trong tháng 10 và trung tuần tháng 11 sẽ là thời điểm xuất khẩu tôm tăng mạnh.

Hiện nay, để hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi sản xuất, đã có nhiều giải pháp được đưa ra từ Chính phủ, bộ, ngành đến các địa phương như tạo cơ chế thông thoáng, thống nhất giữa các tỉnh có nhà máy chế biến, vùng nguyên liệu để việc đi lại thuận lợi. Thay thế phương án “3 tại chỗ” bằng những phương án hiệu quả hơn, giảm chi phí và tạo sự an toàn, an tâm cho người lao động. Cùng đó, ưu tiên tiêm vaccine cho lao động, công nhân làm việc tại các nhà máy, cơ sở sản xuất, chuỗi cung ứng…

Theo VASEP, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, xuất khẩu cá tra Việt Nam trong tháng 8đạt 87,5 triệu USD, giảm 30,66% so tháng trước và giảm 28,5% so cùng kỳ năm 2020.

Tính đến nay, cá tra Việt Nam đã“phủ sóng” ở 139 thị trường trên thế giới.Thế nhưng, điều đáng nói, thị trường nhập khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam là Trung Quốc đã mất đà tăng trưởng. Trong tháng 8, xuất khẩu cá tra sang thị trường này giảm 46,7% so cùng kỳ năm trước.Một trong những nguyên nhân lớn là chính sách hạn chế nhập khẩu thủy sản của nước này và sự kiểm soát nghiêm ngặt hàng thực phẩm đông lạnh để ngăn ngừa lây lan dịch bệnh COVID-19. Trong khi đó, xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng 8 cũng chỉ tăng 10,4% so cùng kỳ.

Sự sụt giảm đà tăng trưởng này được lý giải là bởi đại dịch COVID-19 làm đứt gãy nguồn cung ứng, gây khó khăn về logistics và cước vận chuyển cao, gây nhiều trở ngại cho việc xuất khẩu sang các thị trường lớn. Trước tình hình này, nhiều doanh nghiệp lựa chọn và chuyển hướng sang các thị trường nhỏ.Đây là bước đi thành công,đã giúp hạn chế một phần mức độ sụt giảm xuất khẩu cá tra trong những tháng qua.

Điển hình, 8 tháng đầu năm nay, xuất khẩu cá tra sang Mexico đạt 46,3 triệu USD, tăng 72,3%; sang Brazil đạt 41,4 triệu USD, tăng 75,3%.Ngoài ra, xuất khẩu cá tra sang Colombia đạt 28,11 triệu USD, tăng 65,7%; sang Nga đạt 23,7 triệu USD, tăng 113,7% và Ai Cập đạt 18,7 triệu USD, tăng 87,6%…

Đối với mặt hàng tôm, cơ hội xuất khẩu vẫn rất rộng khi nhu cầu nhập khẩu của thế giới đang tăng trở lại, đặc biệt tại các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc và Hàn Quốc. Trong khi nguồn cung từ một số cường quốc tôm trên thế giới không nhiều. Mặt khác, xuất khẩu tôm nước ta tiếp tục có sự tăng trưởng tốt ở những thị trường nhỏ. Điển hình như thị trường Nga, theo VASEP, tính đến giữa tháng 9, xuất khẩu tôm sang nước này đạt 32,5 triệu USD, tăng 51% cùng kỳ năm trước. Nga là thị trường nhập khẩu lớn thứ 9 và chiếm 1,3% tổng giá trị xuất khẩu tôm Việt Nam.Thêm vào đó, ngành tôm Việt Nam còn nhiều cơ hội do ưu đãi thuế quan từ các Hiệp định Thương mại tự do thế hệ mới, đặc biệt là CPTPP và EVFTA. Vậy nên, chỉ cần khắc phục được những vấn đề nội tại của ngành hiện nay, đặc biệt là về nguyên liệu, doanh nghiệp thủy sản tăng được công suất chế biến thì việc đẩy mạnh xuất khẩu trong những tháng cuối năm rất triển vọng.

Bình luận

Chưa có bình luận

Viết bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

error: Content is protected !!