Gia Lai ban hành kế hoạch ứng phó với MMPA

Nội dung kế hoạch tập trung vào 4 giải pháp chính (1) tuyên truyền nâng cao nhận thức cho ngư dân. Hướng dẫn chi tiết cách nhận diện các loài động vật biển quý hiếm được bảo vệ, bao gồm cá voi, cá heo, bò biển, …. đặc biệt chú trọng vào quy trình xử lý an toàn và đúng cách khi bắt gặp hoặc khai thác không chủ ý, đảm bảo việc giải cứu và thả về môi trường tự nhiên theo đúng quy định; (2)Kiểm soát chặt chẽ sản phẩm thủy sản tại cảng cá. Thực hiện nghiêm công tác truy xuất nguồn gốc sản phẩm thủy sản từ khai thác đảm bảo rõ ràng, minh bạch từ tàu cá, cảng cá, cơ sở chế biến đến khi xuất khẩu, để mọi lô hàng phục vụ xuất khẩu đều có đầy đủ thông tin về nguồn gốc, phương pháp khai thác và thông tin không gây hại đến thú biển; (3)Thực thi pháp luật với tuần tra, xử lý vi phạm IUU, lập đường dây nóng tiếp nhận phản ánh, đặc biệt là các hành vi gây hại đến thú biển; (4)Triển khai Đề án chuyển đổi một số nghề khai thác ảnh hưởng đến nguồn lợi và môi trường sinh thái gắn với đào tạo nghề cho ngư dân. Cắt giảm số tàu nghề lưới rê, lưới kéo tầng đáy. Hỗ trợ doanh nghiệp tăng cường xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường, xuất khẩu sang EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Đông.

UBND tỉnh phân công rõ trách nhiệm cho từng ngành, UBND các xã/phường ven biển và DN chế biến xuất khẩu thủy sản, trong đó Sở Nông nghiệp và Môi trường làm cơ quan thường trực; Sở Công Thương đẩy mạnh xúc tiến thương mại; Công an tỉnh, Bộ đội Biên phòng tăng cường kiểm soát và xử vi phạm trong hoạt động thủy sản; Sở Tài chính đảm bảo nguồn lực cho chương trình chuyển đổi nghề…

Trước đó, ngày 26/8/2025, Cơ quan Khí quyển và Đại dương Hoa Kỳ (NOAA) công bố kết quả đánh giá việc công nhận tương đương với MMPA đối với nghề cá của 135 quốc gia. Việt Nam nằm trong nhóm 2, được công nhận tương đương một phần:miễn trừ đối với 3 nhóm loài, công nhận tương đương đối với 11 nhóm sản phẩm thủy sản và từ chối công nhận đối với 12 nhóm sản phẩm thủy sản. Lý do từ chối công nhận tương đương được xác định là: có sự hiện diện của các loài thú biển được bảo vệ theo mục 1387(f)(3) của MMPA; ngư cụ có nguy cơ cao tương tác với thú biển và thiếu cơ chế giám sát, báo cáo việc đánh bắt không chủ ý các loài thú biển; các biện pháp giảm thiểu tỷ lệ đánh bắt ngoài ý muốn xuống dưới giới hạn cho phép còn hạn chế. 

Điều này đồng nghĩa nhiều sản phẩm thủy sản không còn đủ điều kiện xuất khẩu sang thị trường Mỹ từ 01/01/2026. Đây là  thách thức lớn đối với ngành thủy sản Việt Nam nói chung và tỉnh Gia Lai nói riêng- nơi có đội tàu lớn và các nghề khai thác chủ lực như lưới vây và câu bị ảnh hưởng trực tiếp.

Ái Trinh