Việc thả nổi đồng Nhân dân tệ (NDT) suốt thập kỷ qua là mục tiêu mà những nhà lãnh đạo Trung Quốc nhằm đưa mọi giao dịch đều được thực hiện bằng đồng NDT. Hiện, các nhà xuất khẩu thủy sản nước này vẫn phải thanh toán bằng USD. Trung Quốc cũng tuyên bố chuyển đổi tiền tệ hoàn toàn cho tới năm 2020 để toàn bộ lượng thủy sản khổng lồ trên thị trường này sẽ được thanh toán bằng đồng NDT.
Nhưng khi Trung Quốc phá giá đồng NDT, xuất khẩu của nước này sẽ có lợi, còn các đối tác xuất nhập khẩu thủy sản Trung Quốc lại hứng chịu nhiều tác động tiêu cực như nhập siêu, hay GDP giảm… Các doanh nghiệp thủy sản, trong đó có cá tra, basa của Việt Nam chắc chắn sẽ đối mặt nhiều khó khăn hơn, đặc biệt khi trước đó nhiều doanh nghiệp nhận định Trung Quốc là thị trường mới, đầy tiềm năng với mặt hàng cá tra.
Đồng ruble Nga và đồng real Brazil đã mất giá liên tục thời gian qua là cú sốc lớn với nhiều doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sang những thị trường này. Do đó, đồng NDT bị phá giá sẽ tạo ra làn sóng điều chỉnh hợp đồng, ép giá bán từ phía các doanh nghiệp nhập khẩu của Trung Quốc. Trước mắt, lượng hàng xuất khẩu sang Trung Quốc của Việt Nam có thể sẽ sụt giảm. Một số nước như Singapore, Hàn Quốc, Nhật Bản, Australia… đã phải xem xét lại chính sách tiền tệ nhằm cải thiện tính cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu.
Khi các nước giảm giá tiền tệ, cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu thủy sản sẽ gay gắt hơn. Nhiều doanh nghiệp Trung Quốc vốn đang hoạt động cầm chừng nay có thêm sức mạnh trỗi dậy khiến miếng bánh thị trường bị thu hẹp. Hàng loạt mặt hàng thủy sản Việt Nam xuất sang Trung Quốc sẽ bị ùn ứ, giảm mạnh về lượng, về giá là điều khó tránh. Giống hiện tượng đồng euro mất giá, hàng hóa nhập khẩu vào thị trường châu Âu trở nên đắt đỏ, nhu cầu giảm mạnh, thị trường ảm đạm. Trong bối cảnh này, Việt Nam cần kiểm soát tình hình bằng chính sách đầu tư, nâng cao chất lượng hàng hóa, xem xét điều chỉnh tỷ giá để kích thích nền kinh tế phát triển trong mối tương quan giữa các quốc gia mà đồng USD vẫn là yếu tố chủ chốt trong thanh toán.
Đồng NDT bị phá giá, người vui mừng nhất vẫn là các nhà xuất khẩu thủy sản tại nước này. Tuy nhiên, dù đồng NDT có tiếp tục sụt giá sâu hơn so với đồng USD thì niềm vui với các hãng xuất khẩu cá rô phi, tôm và các thủy sản chế biến khác tại Trung Quốc sẽ “ngắn chẳng tày gang”. Rốt cuộc, đồng NDT vẫn sẽ duy trì sức mạnh đáng kể so với cách đây 1 thập kỷ, đặc biệt khi Chính phủ Trung Quốc dần chuyển đổi sang việc để thị trường tự điều chỉnh tỷ giá tiền tệ.
Biên tập viên SeafoodSource