NTTS thích ứng biến đổi khí hậu

Đầu tiên, áp dụng thực hành quản lý tốt nhất (BMPs), đặc biệt cải thiện an toàn sinh học, giảm mật độ nuôi và đảm bảo vị trí trang trại tốt. Muốn tìm hiểu sâu hơn về công cụ BMPs, nông dân có thể truy cập vào website của các tổ chức ASEAN, WorldFish và Cơ quan đối tác nghề cá bền vững (SFP). WorldFish đã xuất bản một loạt video hướng dẫn người dân thực hành nuôi trồng thủy sản tốt nhất.

Thứ hai, phân tích rủi ro liên quan đến biến đổi khí hậu trong quá trình lựa chọn địa điểm và lập kế hoạch cho trang trại mới. Thông thường, các tổ chức quốc gia, khu vực hoặc dự án sẽ tiến hành đánh giá rủi ro này. Tuy nhiên, nông dân hoặc hợp tác xã cũng có thể thực hiện theo hướng dẫn từ các tổ chức Care, UN và GIZ. Ví dụ, các dự án NTTS ngắn ngày có thể thực hiện ở những khu vực thường xuyên hạn hán hoặc lũ lụt bằng cách chọn giống cá sinh trưởng nhanh và thu hoạch trước mùa mưa hoặc mùa khô; thả cá giống kích cỡ lớn để rút ngắn thời gian nuôi…

Thứ 3, đa dạng hóa sản phẩm để phân tán rủi ro và thua lỗ. Tuy nhiên, đa dạng hóa chỉ có tác dụng khi các loài hoặc sản phẩm khác nhau không phải đối mặt cùng một mối nguy hiểm như bão lũ. Cần cân nhắc sử dụng hệ thống NTTS tích hợp đa loài hoặc kết hợp trồng cây nông nghiệp. Với nuôi biển, hệ thống đa dinh dưỡng tổng hợp (IMTA) là một gợi ý hay, ví dụ nuôi nhuyễn thể, hải sâm kết hợp trồng rong biển.

Thứ 4, sử dụng hệ thống cảnh báo sớm các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt như bão, lốc xoáy, và các chỉ số độ mặn, nguồn nước, nhiệt độ. Ngày càng nhiều nông dân tìm đến các công cụ cảnh báo sớm, đơn giản nhất là điện thoại thông minh cài ứng dụng đặc biệt có thể cảnh báo lốc xoáy, hoặc cập nhật diễn biến mới nhất về El Nino. Hầu hết thiết bị cảnh báo sớm đều sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, vệ tinh, viễn thám và IoT.

Thứ 5, cải thiện cơ sở hạ tầng trang trại, ví dụ xây dựng hệ thống lưới, đê chắn để bảo vệ trang trại trước các đợt lũ lớn, đảm bảo hệ thống cấp và thoát nước hiệu quả. Với nuôi biển, lồng nuôi kiên cố dưới biển luôn an toàn và hiệu quả nhưng đòi hỏi chi phí cao. Cải thiện cơ sở hạ tầng trang trại thường tốn kém, nên các chính phủ cần xây dựng chính sách về biến đổi khí hậu, cung cấp các gói hỗ trợ tài chính, bảo hiểm và khoản vay ưu đãi cho nông dân.

Thứ 6, nông dân cần chung sức và đồng lòng thay vì hoạt động đơn lẻ trong cuộc chiến thích ứng biến đổi khí hậu. Do đó, các tổ chức nông dân, cộng đồng và tổ chức chính phủ đóng vai trò quan trọng. Qua các tổ chức, nông dân mới tập hợp đủ nguồn lực và kỹ năng, từ đó cùng nhau thực hiện biện pháp thích ứng, hợp tác đào tạo, trao đổi thông tin về hệ sinh thái và tiếp thị sản phẩm.

Jonah van Beijnen

Chuyên gia NTTS