(TSVN) – Phân tích dữ liệu là công cụ hỗ trợ đắc lực cho ngành cá hồi. Tuy nhiên, đối với ngành tôm, do tính chất không ổn định và manh mún nên việc ứng dụng dữ liệu vẫn còn gặp nhiều trở ngại.
Công cụ phân tích dữ liệu đã được ứng dụng trong ngành cá hồi và mang lại nhiều thành công cho các trang trại ở Na Uy. Năm 2020, Kontali, cơ quan phân tích và cung cấp dữ liệu ngành khai thác và nuôi trồng thủy sản mở rộng phát triển công cụ phân tích dữ liệu hỗ trợ ngành tôm bằng quyết định mua lại Seafod-Tipm, công ty đứng sau tạp chí Shrimp Tails và đặt mục tiêu phát triển ngành nuôi tôm thông minh ngang tầm với cá hồi. Để làm được điều này, Kontali đã thuê một nhóm các chuyên gia phân tích, nhà khoa học dữ liệu và phát triển để tạo ra ứng dụng Edge được ra mắt vào tháng 9/2024 nhằm cung cấp dữ liệu cần thiết cho người dùng. Edge ban đầu chủ yếu thu hút các nhà đầu tư, nhà xuất khẩu, sản xuất và cung cấp thức ăn chăn nuôi bằng cách cung cấp những dữ liệu hữu ích vào thời điểm biên lợi nhuận bị thắt chặt.
Tuy nhiên, ngành tôm rất khác với cá hồi. Chu kỳ sản xuất cá hồi kéo dài 25 – 30 tháng nên trang trại sẽ nắm được thời gian cá xuất bán cùng xu hướng thị trường sau khi thả nuôi. Nhưng đối với tôm, chu kỳ này chỉ 2 – 3 tháng, do đó, mọi dự báo trong ngắn hạn gặp rất nhiều trở ngại. Tuy nhiên, điểm tương đồng giữa tôm và cá hồi là cung, cầu, giá cả, thậm chí giao dịch cũng giống nhau. Đặc biệt, khi nhìn vào dự báo, ngành tôm có thể học hỏi rất nhiều điều từ ngành cá hồi và Kontali đang tìm cách rút ngắn khoảng cách giữa hai ngành này.
Giá tôm có thể giảm trong tương lai gần. Mặc dù lạm phát đã hạ nhiệt nhưng nhu cầu tiêu dùng vẫn chưa tăng. Vì vậy, tâm lý bất an vẫn còn tồn tại trong ngành tôm khi cả người nuôi lẫn hãng xuất khẩu đều không chắc những diễn biến nào sẽ xảy ra trong 3 – 6 tháng tới. Kontali đang tìm cách giải quyết những lo ngại này bằng cách xây dựng những mô hình dự đoán tốt hơn và loại bỏ mọi tâm lý bất ổn về thị trường.
Các mô hình sẽ cho người nuôi tôm và nhà xuất khẩu biết chính xác những gì nên làm hoặc điều gì sẽ xảy ra; từ đó hỗ trợ họ đưa ra quyết định sáng suốt hơn trên cơ sở dữ liệu, thay vì cảm tính như trước đây. Đây cũng là những điều tương tự mà các mô hình dữ liệu đã hỗ trợ ngành cá hồi từ mức độ thả giống, doanh số bán thức ăn đến ước tính năng suất.
Hiện chưa có một đơn vị nào đứng ra thu thập hoặc phân tích những dữ liệu trong ngành tôm trên quy mô toàn cầu. Ngành tôm cần thay đổi tư duy mới theo kịp ngành cá hồi, tức là phát triển dựa trên dữ liệu chuyên nghiệp. Hiện Kontali đang xây dựng cơ sở dữ liệu để tăng khả năng dự đoán về thị trường và nguồn cung nhằm giúp nông dân nuôi tôm, công ty thức ăn chăn nuôi tự tin đưa quyết định đầu tư.
Do chu kỳ sản xuất tôm ngắn, nên việc nắm bắt các xu hướng ngắn hạn vẫn quan trọng hơn xu hướng dài hạn. Kontali đã xây dựng các mô hình dữ liệu đến năm 2030 cho sản xuất và thị trường, nhưng chủ yếu tập trung vào 3 – 6 tháng tới. Cơ quan này cũng thiết lập các mô hình phân tích dữ liệu cho TTCT, tôm sú, tôm đỏ Argentina, đồng thời xem xét kỹ lưỡng các thị trường ở từng quốc gia cụ thể thay vì toàn bộ khu vực cũng như các chỉ số và dự báo giá thức ăn chăn nuôi. Đây là một nhiệm vụ đầy thách thức, nhưng sẽ mang lại nhiều lợi ích gia tăng cho ngành tôm toàn cầu.
Sander Visch
Chuyên gia phân tích ngành tôm tại Konali