Để quản lý và khai thác có hiệu quả; bảo tồn, bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản ven bờ tại xã Nhơn Hải (TP Quy Nhơn, Bình Định) trên cơ sở quản lý cộng đồng, UBND xã Nhơn Hải cùng Ban quản lý dự án Vì sự phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản ven bờ (CRSD) và Chi cục KT&BVNLTS tỉnh thành lập Tổ đồng quản lý nghề cá ven bờ xã Nhơn Hải.
Khai thác thủy sản tăng
Vùng biển ven bờ xã Nhơn Hải có bờ biển dài 15 km, diện tích 81 km2. Toàn xã có 305 ghe thuyền, tổng công suất 5.916 CV, ngư dân sinh sống bằng các nghề mành rút trủ, mành trải tôm, mành đèn, thả chà…; tại vùng biển ven bờ đánh bắt cá, mực, tôm hùm… và nuôi trồng hải sản (tôm hùm giống, tôm hùm thương phẩm, ốc hương, cá bớp, ghẹ xanh…).
9 tháng đầu năm nay, giá trị đánh bắt, khai thác và nuôi trồng ở xã Nhơn Hải ước gần 94 tỷ đồng, đạt trên 89% kế hoạch năm. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, sản lượng hải sản ven bờ ngày càng giảm, với nhiều nguyên nhân: biến đổi khí hậu toàn cầu, đánh bắt bằng chất nổ, các chất hủy diệt, nghề cấm… đã ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động đánh bắt, khai thác và nuôi trồng hải sản ở địa phương.
Trước thực trạng trên, gồm Tổ đồng quản lý nghề cá ven bờ (Tổ ĐQLNCVB) xã Nhơn Hải ra đời, đại diện cộng đồng ngư dân địa phương tham gia quản lý hoạt động nghề cá ven bờ; bảo vệ, phát triển nguồn lợi hải sản, rạn san hô và môi trường sống các loài hải sản ven bờ, tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng cư dân ven biển xã Nhơn Hải.
Trách nhiệm cộng đồng cao
Tổ ĐQLNCVB xã Nhơn Hải gồm 16 thành viên được cộng đồng dân cư các thôn giới thiệu và bầu, UBND xã ra quyết định thành lập. Cấp xã là tổ ĐQLNCVB, ở cấp thôn là các nhóm hạt nhân đồng quản lý nghề cá, mỗi nhóm 5 – 6 thành viên (gồm trưởng thôn, chi hội trưởng ngư dân, ngư dân, hộ chế biến hải sản tại thôn).
Mục tiêu hoạt động: truyền thông và tăng cường vận động cộng đồng dân cư bảo vệ nguồn lợi hải sản, môi trường, hệ sinh thái biển ven bờ xã Nhơn Hải; kiểm tra, kiểm soát hoạt động khai thác theo quy định của pháp luật về quản lý hoạt động khai thác thủy sản vùng biển ven bờ, bảo vệ và phát triển nguồn lợi hải sản trong phạm vi được phân công; triển khai các biện pháp bảo vệ tài nguyên và sử dụng nguồn lợi bền vững; phát hiện, ngăn chặn những đối tượng vi phạm trong lĩnh vực bảo vệ nguồn lợi thủy sản, đề xuất chính quyền địa phương giải quyết; xây dựng mối quan hệ hợp tác, liên kết với các hội (nhóm) nghề nghiệp khác ở trong và ngoài địa phương; hỗ trợ nhau phát triển kinh tế…
Cùng đó, phối hợp chính quyền địa phương, lực lượng Biên phòng, Thanh tra Bảo vệ Nguồn lợi thủy sản, Cảnh sát Giao thông đường thủy… kiểm soát, giám sát hoạt động nghề cá trong vùng biển đồng quản lý; giúp Ban điều hành phát hiện, giải quyết tranh chấp, mâu thuẫn; tuyên truyền và triển khai các mô hình sinh kế mới, hỗ trợ nhóm hạt nhân các thôn quản lý hoạt động khai thác nguồn lợi hải sản ven bờ; hỗ trợ pháp lý; tạo cơ sở hạ tầng thiết yếu hỗ trợ về sinh kế và chuyển đổi nghề cho cộng đồng dân cư, nhằm giảm thiểu áp lực khai thác ven bờ…
Tổ ĐQLNCVB hoạt động theo quy chế, trên tinh thần dân chủ và tập thể, giải quyết vấn đề phù hợp tập quán cư dân ven biển, đảm bảo tính thống nhất của Tổ, biểu quyết lấy ý kiến đa số… Tổ ĐQLNCVB sẽ được bầu lại sau 2 năm. Tổ hoạt động dưới sự chỉ đạo của Ban điều hành (gồm tổ trưởng, tổ phó và thành viên làm nhiệm vụ hỗ trợ cộng đồng). Kinh phí hoạt động được huy động từ nguồn đóng góp của các thành viên; các tổ chức, cá nhân khai thác, kinh doanh du lịch; hộ thu mua và chế biến hải sản; khoản thu từ tiền phối hợp du lịch tham quan, câu cá, lặn trong vùng đồng quản lý; hỗ trợ từ Chính phủ, dự án CRSD, chính quyền địa phương, các tổ chức, cá nhân trong, ngoài nước.
>> Tổ ĐQLNCVB xã Nhơn Hải gồm 16 thành viên, gồm: đại diện chính quyền địa phương, Hội Nông dân, Hội Cựu chiến binh, Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, khuyến ngư viên, thôn trưởng 3 thôn (Hải Bắc, Hải Đông, Hải Nam), Chi hội trưởng ngư dân các thôn, ngư dân, hộ chế biến hải sản ở các thôn. |