Hòa Bình: Xây dựng và phát triển thương hiệu cá, tôm Sông Đà

Hòa Bình là tỉnh miền núi Tây Bắc có tiềm năng phát triển thủy sản tương đối lớn với trên 14.560 ha mặt nước. Đặc biệt là hồ thuỷ điện Hoà Bình với diện tích 8.892 ha đã tạo điều kiện thuận lợi để phát triển nghề nuôi trồng thuỷ sản hồ chứa. Những năm qua, Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh đã ban hành các chủ trương, chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển nghề nuôi cá lồng trên hồ thuỷ điện Hoà Bình. Nổi bật như Quyết định số 1354/QĐ-UBND, ngày 05/7/2021 của UBND tỉnh về ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Quyết định số 339/QĐ-TTg, ngày 11/3/2021 của Thủ tướng Chính phủ về Chiến lược phát triển thủy sản đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 trên địa bàn tỉnh Hòa Bình. Nhờ đó mà nghề nuôi cá lồng, bè trên hồ thủy điện Hòa Bình đã phát triển rất nhanh, số lồng/bè nuôi cá năm 2014 là 1.700 lồng, nay đã tăng lên gần 5.000 lồng.

Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, hiện trên khu vực hồ Hòa Bình có một số doanh nghiệp, hợp tác xã nuôi trồng thủy sản với quy trình hữu cơ, VietGAP. Hệ thống lồng, bè, máy móc được đầu tư, áp dụng kỹ thuật tiên tiến nhất. Nhờ đó chất lượng thủy sản luôn đảm bảo. Một số sản phẩm từ thủy sản nuôi trồng trên hồ đã được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao. Năm 2018, đánh dấu bước phát triển mới của nghề nuôi trồng thuỷ sản trên hồ Hoà Bình, khi Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp chứng nhận nhãn hiệu “Cá sông Đà – Hòa Bình” và “Tôm sông Đà – Hòa Bình”.

Tại huyện vùng cao Đà Bắc, Hợp tác xã Đà Giang ECO, xã Tiền Phong là một trong những đơn vị tiên phong trong lĩnh vực phát triển ngành thủy sản của huyện về nuôi cá sạch theo đúng quy trình chuẩn của VietGAP. Xã Tiền Phong có 5 xóm giáp ranh lòng hồ Hoà Bình, từ lâu nghề nuôi cá lồng đã được bà con chú trọng. Tuy nhiên do nhiều khó khăn về đầu ra, hạn chế về kỹ thuật nên hiệu quả kinh tế chưa được như kỳ vọng. Năm 2023, Hợp tác xã Đà Giang ECO được thành lập đã liên kết các hộ dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Đến nay, các sản phẩm cá trắm đen sông Đà, cá lăng đen sông Đà, cá ngạnh sông Đà của hợp tác xã đã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao. Theo Giám đốc Hợp tác xã Đà Giang ECO Xa Ngọc Hưng: Hiện nay, hợp tác xã chú trọng thêm các sản phẩm cá chế biến chuyên sâu, như: cá trắm đen sấy mắc khén, cá bống sông Đà chiên, cá kho niêu “người lái đò sông Đà”. Bên cạnh sự nỗ lực của hợp tác xã trong tìm kiếm, mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm thì các hoạt động hỗ trợ, quảng bá do tỉnh tổ chức đã đem lại những hiệu quả tích cực thúc đẩy phát triển nghề nuôi cá lồng ở địa phương.

Thời gian qua, các hoạt động quảng bá, xúc tiến thương mại sản phẩm cá, tôm sông Đà được tỉnh triển khai đa dạng. Trong đó, nổi bật là tổ chức thành công Lễ hội cá, tôm sông Đà tỉnh Hoà Bình lần thứ nhất năm 2023. Để xây dựng, phát triển thương hiệu cá, tôm sông Đà, ngày 5/6/2024, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 966/QĐ-UBND về việc phê duyệt Đề án Phát triển thủy sản hồ chứa thủy điện Hòa Bình gắn với du lịch đến năm 2030. Đề án đã xác định các mục tiêu cụ thể đến năm 2030, như: Xây dựng 8 vùng nuôi trồng thủy sản lồng bè tập trung gắn với các tua, tuyến, điểm du lịch khu vực hồ Hòa Bình; số lồng nuôi 10.000 lồng, giá trị sản xuất thủy sản đạt 500 tỷ đồng/năm; 80% cơ sở nuôi cá lồng áp dụng quy trình sản xuất nuôi trồng thủy sản tốt (VietGAP) hoặc tương đương.

Đồng chí Lương Thanh Hải, Chi cục trưởng Chi cục Thuỷ sản tỉnh nhấn mạnh: Đề án là cơ sở pháp lý, định hướng chiến lược để quản lý, phát triển khai thác tiềm năng, lợi thế về thủy sản lòng hồ Hòa Bình đến năm 2030. Tỉnh xác định, du lịch là “đầu kéo” để nâng tầm giá trị của thương hiệu tôm cá sông Đà. Hoà Bình kỳ vọng, du lịch sẽ đi trước, mở đường và sẽ là đầu tàu để kéo thủy sản phát triển, đồng thời du lịch cũng là kênh phân phối, tiêu thụ sản phẩm. Khách du lịch sẽ là người tiêu thụ tôm, cá sông Đà. Định hướng của tỉnh về lâu dài, bền vững là khai thác giá trị thương hiệu tôm, cá sông Đà chứ không phải là sản xuất thủy sản sông Đà.