Sau quyết định của Cơ quan Thú y Nga về việc đình chỉ nhập khẩu tạm thời đối với sản phẩm cá tra và một số sản phẩm cá khác của 8 doanh nghiệp Việt Nam từ ngày 31/1/2014, Hội Nghề cá Việt Nam đã khẳng định cần có giải pháp căn bản, lâu dài để hóa giải những thông lệ trên.
Cá tra Việt Nam đang gặp khó tại thị trường Nga – Ảnh: Bảo Ngọc
Theo ông Nguyễn Tử Cương, Ủy viên Ban Thường vụ Trung ương Hội Nghề cá Việt Nam, trước thông tin Cơ quan kiểm dịch động vật Nga (VPSS) cho rằng trong quá trình nuôi và chế biến, Việt Nam không kiểm soát được dư lượng hóa chất, kháng sinh, Hội đã có văn bản đề nghị Bộ NN&PTNT tìm hiểu kỹ đặc điểm kiểm soát hàng nhập khẩu của từng thị trường. Trên thực tế, bên cạnh rào cản an toàn thực phẩm của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), mỗi thị trường có thể có những quy định khác. Cụ thể, với thị trường Nga, mặc dù đã là thành viên của WTO, bên cạnh yêu cầu an toàn thực phẩm nhưng thị trường này có thể còn có những thông lệ riêng. Ông Cương nhấn mạnh: Điều quan trọng là Việt Nam cần tìm hiểu xem những thông lệ đó là gì, bằng cách nào để hóa giải? Sau khi nắm được đặc điểm của thị trường Nga, đề nghị Bộ NN&PTNT phối hợp với Bộ Công thương tìm giải pháp giải quyết căn bản, lâu dài những khó khăn vướng mắc đã được nhận diện để có thể nhanh chóng mở cửa lại thị trường.
Cũng theo Hội Nghề cá Việt Nam, nhờ tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất giống và chuyển đổi phương thức nuôi lồng bè trên sông, sản lượng cá tra đã tăng từ 230.000 tấn (năm 2003) lên 1,17 triệu tấn (năm 2013); giá trị kim ngạch tăng từ 200.000 USD năm 2003 lên gần 1,8 tỷ USD năm 2013. Để đạt được kết quả trên, ngoài việc tăng năng suất và sản lượng cá tra còn có sự đóng góp mang tính quyết định của người nuôi, các doanh nghiệp chế biến và sự sát sao của các cơ quan quản lý trong việc kiểm soát an toàn, từ khâu sản xuất giống, nuôi thương phẩm đến chế biến xuất khẩu. Việc VPSS chỉ dựa trên một đợt kiểm tra thời gian 1 tuần với số lượng ít ỏi đã quyết định đình chỉ nhập khẩu cá tra Việt Nam là không phù hợp với quy định của hiệp định vệ sinh và an toàn thực phẩm của tổ chức WTO.