Ngày 26/5, Hội Nghề cá Việt Nam đã Công văn số 59/HNC gửi Văn phòng Chính phủ và các Bộ Tài nguyên và Môi trường, NN&PTNT, Khoa học và Công nghệ, Tài chính đề nghị đẩy nhanh tiến độ xác định nguyên nhân cá chết hàng loạt ngoài biển các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên – Huế.
Hội Nghề cá Việt Nam cho rằng, càng kéo dài thời gian xác định nguyên nhân cá chết thì chất độc trong trầm tích ở đáy biển càng bị pha loãng; mẫu cá chết ở thời điểm đầu tháng 4/2016 đã được lưu tại các phòng kiểm nghiệm hết hạn lưu sẽ được tiêu hủy, khiến cho việc truy tìm chính xác nguyên nhân khó khăn hơn rất nhiều. Trong khi việc xác định chính xác nguyên nhân cá chết là hết sức cần thiết, chẳng những trấn an dư luận, làm cho người tiêu dùng an tâm mà còn là sự tuân thủ quy định tại Điều 5 Hiệp định SPS của WTO. Theo đó, tất cả mối nguy (tác nhân) gây mất an toàn thực phẩm phải xuất phát từ đánh giá nguy cơ – các quốc gia và tổ chức không được võ đoán, áp đặt mối nguy gây mất an toàn thực phẩm.
Mặt khác, mặc dù các gia đình ngư dân bị thiệt hại do cá chết đã được hỗ trợ mỗi người 15 kg gạo/tháng (trong 1,5 tháng) và các chính sách giãn nợ, giảm lãi suất cho vay đã được áp dụng, tuy nhiên, do chưa xác định được nguyên nhân cá chết nên người dân ven biển từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên – Huế chưa thể đi đánh cá ven biển, các hộ nuôi cá, nuôi tôm sử dụng nước biển chưa thể nuôi. Do vậy, để góp phần hỗ trợ người dân giải quyết khó khăn, Hội Nghề cá Việt Nam đề nghị Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan tiếp tục hỗ trợ các gia đình bị thiệt hại do cá chết đến khi xác định được nguyên nhân và sản xuất được phục hồi.
Bên cạnh đó, nếu nguyên nhân cá chết do con người thì thủ phạm gây ra việc này ngoài việc phải chịu những hình phạt do pháp luật quy định, còn chịu trách nhiệm chi trả toàn bộ chi phí hỗ trợ cho ngư dân mà Chính phủ đã ứng trước, đồng thời chi trả cho Chính phủ những thiệt hại về tài nguyên sinh vật biển bị hủy hoại và chi phí phục hồi môi trường sinh thái của vùng biển chịu tác động.
Hội Nghề cá Việt Nam còn đề nghị Bộ Tài nguyên và Môi trường, cũng như các Bộ ngành liên quan xem xét bổ sung những chính sách kiểm soát môi trường, đặc biệt là các chất thải của hoạt động sản xuất, kinh doanh để đảm bảo môi trường bền vững.