Hợp tác công – tư trong khuyến nông, động lực mới cho nông nghiệp xanh

Trong bối cảnh nông nghiệp Việt Nam bước vào giai đoạn chuyển đổi mạnh mẽ theo hướng tuần hoàn, phát thải thấp và ứng dụng công nghệ cao, sự liên kết giữa hệ thống khuyến nông và doanh nghiệp được đánh giá là “đòn bẩy” quyết định để hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược của ngành. Tọa đàm dịp này tạo ra diễn đàn mở, nơi các bên cùng đánh giá thực tiễn, chia sẻ nhu cầu và đề xuất các mô hình phối hợp linh hoạt theo từng ngành hàng.

Tại phiên báo cáo chung, đại biểu tập trung làm rõ vai trò ngày càng lớn của hệ thống khuyến nông trong dẫn dắt sản xuất xanh, số hóa chuỗi giá trị và lan tỏa mô hình liên kết doanh nghiệp – nông dân. Các ví dụ hợp tác thành công giữa Khuyến nông cùng nhiều doanh nghiệp phụ trợ được chia sẻ dưới dạng clip minh họa, giúp người tham dự có góc nhìn trực quan về ứng dụng khoa học – công nghệ trong tổ chức sản xuất theo chuỗi.

Toàn cảnh Tọa đàm. Ảnh: TTKNQG

Bên cạnh những kết quả đạt được, các diễn giả thẳng thắn nêu các “điểm nghẽn” trong phối hợp như thiếu cơ chế đặt hàng, chất lượng liên kết giữa HTX – doanh nghiệp chưa đồng đều, hay khó khăn trong xây dựng vùng nguyên liệu đạt chuẩn. Trên cơ sở đó, các bên thống nhất kiến nghị hoàn thiện cơ chế hợp tác công – tư chuyên sâu hơn, phù hợp với tính chất từng ngành hàng.

Một trong những dấu ấn quan trọng của tọa đàm là việc ký kết ba biên bản ghi nhớ giữa: Trung tâm Khuyến nông quốc gia và Công ty VNF; Văn phòng thường trực phía Nam và Công ty Phân lân nung chảy Lào Cai; Trung tâm Khuyến nông TP. Hồ Chí Minh và Unifram.

Các thỏa thuận này đặt mục tiêu thúc đẩy sản xuất xanh, phát triển kinh tế tuần hoàn, cải thiện chất lượng vật tư đầu vào và ứng dụng công nghệ vào sản xuất – chế biến. Đây được xem là bước tiến mới trong huy động doanh nghiệp đồng hành cùng hệ thống khuyến nông, góp phần nhân rộng mô hình canh tác giảm phát thải, bảo quản – chế biến sau thu hoạch và chuyển đổi số chuỗi nông sản.

Theo các đại biểu, để nâng tầm hợp tác công – tư trong nông nghiệp, các mô hình liên kết cần bám sát đặc thù từng ngành hàng như canh tác sinh học IPHM, chăn nuôi phát thải thấp, bảo quản sau thu hoạch hay các sản phẩm chủ lực thuộc Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao. Doanh nghiệp mong muốn có cơ chế phối hợp rõ ràng hơn, còn khuyến nông cần chủ động điều chỉnh phương thức hoạt động theo tư duy “phục vụ”, làm theo đặt hàng của thị trường và doanh nghiệp.

Phát biểu tại sự kiện, ông Lê Quốc Thanh – Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia nhấn mạnh, phát triển nông nghiệp theo hướng kinh tế, mở rộng thị trường đòi hỏi chuỗi giá trị liên kết chặt chẽ từ sản xuất đến tiêu thụ. Để làm được điều đó, khuyến nông phải gắn chặt với doanh nghiệp và người dân, hướng nông dân tham gia hợp tác xã, đồng thời xây dựng quy trình kỹ thuật đồng bộ bảo đảm đáp ứng tiêu chuẩn thị trường.

Ông Thanh cho rằng, lực lượng khuyến nông cần chuyên nghiệp hơn, sẵn sàng chịu trách nhiệm về hiệu quả hợp tác và chuyển từ tư duy cung cấp dịch vụ sang tư duy đồng hành cùng doanh nghiệp.

Với tinh thần đối thoại cởi mở và hướng đến hành động, Tọa đàm “Hợp tác công – tư: Khuyến nông với Doanh nghiệp” năm 2025 được kỳ vọng sẽ hình thành mạng lưới hợp tác thực chất hơn, tạo động lực để ngành nông nghiệp Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển xanh – hiện đại – giá trị cao, trong đó doanh nghiệp và hệ thống khuyến nông đóng vai trò trung tâm trong dẫn dắt thị trường và nâng cao thu nhập cho người nông dân.

Thùy Khánh