Ngày 28/11/2012, Bộ NN&PTNT khánh thành Trung tâm Quan sát tàu cá qua vệ tinh tại Hà Nội. Ý nghĩa của sự kiện này, trong trả lời báo giới, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Vũ Văn Tám nói: “Đây là mơ ước lâu nay của ngành thủy sản, mà bây giờ chúng ta mới làm được”.
Thứ trưởng Tám giải thích bằng cách nhắc lời một bài hát giàu hình ảnh: Trước đây, “chỉ có biển mới biết thuyền đi đâu về đâu”, còn bây giờ ngồi ở Hà Nội vẫn có thể biết được “thuyền đi đâu về đâu” trên hải đồ, biết cả tốc độ, hướng đi của tàu. Từ đó, biết được tàu đến chỗ nào, chỗ nào cấm, thời tiết xấu, nguy hiểm, áp thấp nhiệt đới, thậm chí biết độ cao của sóng, tốc độ gió… để cảnh báo cho ngư dân.
Như thế, ngư dân ra khơi giữa biển cả bao la không còn đơn độc! Đi đến đâu cũng được kết nối với đất liền, thấy được nhau, nghe được nhau. Ngư dân khi gặp sự cố chỉ cần nhấn nút thiết bị trên tàu để báo về Trung tâm. Từ đó, Trung tâm sẽ thông báo cho các cơ quan giám sát, cứu hộ, cứu nạn để giúp đỡ.
Nhưng quan trọng nhất, hệ thống thiết bị hiện đại chụp ảnh viễn thám hải dương học có thể đưa ra được các bản tin dự báo ngư trường với độ chính xác cao. Trước đây, việc dự báo ngư trường chỉ trên cơ sở thống kê thủ công, một cách chung chung mỗi quý một lần hay nửa năm một lần, ít có giá trị. Nay dự báo có khả năng chỉ ra nơi đánh bắt cụ thể cho ngư dân. Theo Thứ trưởng Tám, năm 2013 sẽ thành lập Trung tâm Dự báo ngư trường.
Tiếp theo Trung tâm Quan sát tàu cá qua vệ tinh tại Hà Nội, sẽ có thêm hai trung tâm tương tự đặt tại Hải Phòng và Vũng Tàu. Đây là “Dự án hệ thống quan sát tàu cá, vùng đánh bắt và nguồn lợi thủy sản bằng công nghệ vệ tinh – Movimar” trị giá 13,9 EURO, vốn ODA do Chính phủ Cộng hòa Pháp dành cho Chính phủ Việt Nam.
Thứ trưởng Tám cho biết, trước mắt mới có khả năng kết nối với 3.000 chiếc tàu đánh cá công suất từ 90 CV trở lên, ở 28 tỉnh ven biển. Tuy nhiên, khi tàu đánh bắt xa bờ được tổ chức thành từng đội 5 – 10 tàu, thì một tàu được kết nối với đất liền xem như cả đội được kết nối. Hiện cả nước có khoảng 26.000 tàu đánh cá xa bờ, mục tiêu tất cả tàu đánh cá xa bờ được kết nối là trong tầm tay.
Hiển nhiên, Trung tâm Quan sát tàu cá qua vệ tinh hoàn toàn có khả năng phát hiện kịp thời tàu lạ, tàu nước ngoài xâm phạm vùng biển nước ta. Bà Marie Cécile Tardieu Smith, Tham tán Kinh tế của Đại sứ quán Pháp tại Việt Nam, cho biết: “Dự án này sẽ góp phần giữ gìn an ninh trên biển, đặc biệt là tài sản và con người ra khơi. Chính phủ Pháp sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm với Chính phủ và ngư dân Việt Nam trong việc vận hành các thiết bị kết nối vệ tinh trên tàu với Trung tâm”.
Khi con người và tài sản của ngư dân trên biển được bảo vệ, rõ ràng an ninh trên biển được đảm bảo và vùng biển Việt Nam có điều kiện giữ gìn toàn vẹn. Càng tin tưởng nguồn lợi thủy sản của Việt Nam ngày càng phát triển, giá trị kinh tế biển không ngừng được nâng cao.