Khai thác thủy sản: Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả COVID-19

Báo cáo của Tổng cục Thủy sản cho thấy, trong 9 tháng đầu năm 2021, tổng sản lượng khai thác thủy sản ước đạt 2,9 triệu tấn, tăng 0,8% so cùng kỳ năm 2020. Ngành khai thác hải sản đã đảm bảo thực hiện nhiệm vụ kép, vừa chống dịch vừa duy trì sản xuất, ổn định chuỗi sản xuất, cung ứng thủy sản khai thác ở các địa phương đạt kết quả. Tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng cả về sản lượng (8%) và giá trị kim ngạch xuất khẩu (3,6%) so cùng kỳ năm trước. Hoạt động phòng, chống khai thác IUU, tháo gỡ “thẻ vàng” được thực hiện đồng bộ ở các cấp, ngành, đúng hướng, có chuyển biến tích cực ở nhiều địa phương. 

Tuy nhiên, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, hoạt động sản xuất, cung ứng dịch vụ cho tàu cá ra vào cảng cá tại nhiều địa phương gặp phải khó khăn trong thời gian giãn cách xã hội. Số lượng tàu cá ngừng không đi khai thác chỉ tính cho 3 tháng gần nhất là 43.200 tàu, tương đương 4,6% cường lực khai thác. Các tỉnh, thành phố có số lượng tàu nằm bờ nhiều như: Đà Nẵng 1.680/1.830 chiếc (chiếm 91,8%); Bà Rịa – Vũng Tàu 3.252/5.025 chiếc (chiếm 64,72%); Khánh Hòa 3.269/5.580 chiếc (chiếm 58,58%); Trà Vinh 540 chiếc/1.196 chiếc (chiếm 45,15%). Dịch bệnh còn tác động sâu đến chuỗi tiêu thụ thủy, hải sản, doanh nghiệp không tiêu thụ được làm cho giá bán sản phẩm giảm 15 – 20% so cùng kỳ năm 2020. Cùng đó, việc giãn cách xã hội, xét nghiệm, hạn chế dịch vụ tại cảng, làm khan hiếm nguồn cung nguyên nhiên vật liệu, tăng chi phí cho tàu cá, hạn chế di chuyển đã gây thiếu lao động làm việc trên tàu cá…

Trong 9 tháng đầu năm 2021, tổng sản lượng khai thác thủy sản ước đạt 2,9 triệu tấn, tăng 0,8% so cùng kỳ năm 2020. Ảnh: Vũ Mưa

Tại hội nghị, các địa phương, đơn vị đã báo cáo kết quả khai thác, tiêu thụ thủy hải sản; phân tích tồn tại gắn với giải pháp khắc phục về các vấn đề còn hạn chế trong hoạt động chống khai thác IUU, khắc phục “thẻ vàng” của EC. Như tại tỉnh Bình Thuận, trên cơ sở quy định tạm thời “thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19” của UBND tỉnh, Sở NN&PTNT cũng ban hành hướng dẫn đối với hoạt động tàu cá và hoạt động cập cảng, bốc dỡ sản phẩm. Theo đó, các tàu cá, cảng cá trong tỉnh cơ bản được hoạt động khai thác thủy sản ở tất cả các cấp độ dịch, chỉ hạn chế đối với tàu cá ngoài tỉnh khi dịch bệnh ở cấp độ 4. Các hoạt động sản xuất, lưu thông, cung ứng sản phẩm được ưu tiên hoạt động ở các cấp độ dịch. Còn tại tỉnh Hà Tĩnh, từ đầu năm đến nay, UBND tỉnh đã chỉ đạo ngành NN&PTNT, Ban Quản lý các cảng cá và tổ liên ngành phòng, chống dịch COVID-19 tại cảng cá tiến hành đo thân nhiệt cho trên 15.000 lượt người; thực hiện khai báo y tế đối với trên 1.300 lượt người ra vào các cảng cá; xử lý 11 trường hợp không thực hiện biện pháp phòng dịch trong khu vực cảng cá với số tiền phạt 46 triệu đồng.

Là một trong những địa phương có đội tàu khai thác thủy sản lớn của cả nước, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Cà Mau Lê Văn Sử cho biết, trước tác động của dịch bệnh, tỉnh đã tổ chức kiểm soát 100% tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15 m trở lên tại 2 cảng cá được chỉ định. Đa số các tàu cá của tỉnh hoạt động khai thác bình thường, hiệu quả khai thác trung bình; Giá cả các mặt hàng thủy sản có giảm nhưng chưa biến động lớn. Theo đó, tỉnh đã ban hành nhiều hướng dẫn tạm thời quản lý, kiểm soát người, phương tiện hoạt động trên biển và bốc dỡ sản phẩm thuỷ sản, hàng hóa tại cảng cá, bến cá trong điều kiện thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

Hội nghị trực tuyến của Bộ NN&PTNT về Tổ chức khai thác thích ứng an toàn, phòng chống dịch COVID-19, quý IV/2021

Một số địa phương đã có kiến nghị Trung ương, Chính phủ sớm ban hành chính sách hỗ trợ phục hồi sản xuất sau dịch; có chính sách giãn nợ, giảm lãi suất các khoản vay tín dụng đối với các tàu cá, cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá, chế biến thủy sản dừng hoạt động do dịch COVID-19. Kiến nghị Bộ NN&PTNT ưu tiến bố trì kinh phí hỗ trợ phục hồi sản xuất sau dịch cho chuỗi cung ứng khai thác thủy sản để xây dựng kho lạnh và hệ thống phối phối, giao dịch sản phẩm… Ông Cao Văn Cường, Giám đốc Sở NN&PTNT Thanh Hóa chia sẻ, để tiếp tục đẩy mạnh khai thác thủy sản thích ứng với an toàn dịch bệnh, những tháng cuối năm tỉnh sẽ tiếp tục tập trung thực hiện các giải pháp trọng tâm, như: Đẩy mạnh công tác tuyên truyền cho ngư dân về Luật Thủy sản; đồng thời thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch trong điều kiện tình hình mới; củng cố, phát triển các tổ đoàn kết trên biển; khuyến khích các cơ sở thu mua, dịch vụ hậu cần tổ chức thực hiện theo chuỗi liên kết, tiêu thụ sản phẩm sau khai thác; tăng cường kiểm soát tàu cá cập, rời cảng…

Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho rằng, thời gian qua, dù nhiều khó khăn, song các tỉnh, thành vẫn nỗ lực nỗ lực thực hiện mục tiêu kép vừa phòng chống dịch vừa duy trì, đẩy mạnh hoạt động khai thác thủy, hải sản. Dịch COVID-19 hiện cơ bản được kiểm soát, điều kiện khai thác thủy sản nhiều thuận lợi, bởi vậy, ngành thủy sản phải thích ứng an toàn, linh hoạt, đảm bảo an toàn cho người lao động và ngư dân, đưa chuỗi hoạt động khai thác thủy sản ở các địa phương trở lại trạng thái bình thường mới, sớm đạt kế hoạch về khai thác lẫn xuất khẩu thủy, hải sản. Cùng đó, yêu cầu các địa phương lưu ý quản lý tốt tàu cá; truy xuất nguồn gốc sản phẩm; kiểm soát tình hình thiên tai, tai nạn tàu cá, chuyển đổi nghề… Thứ trưởng cũng chỉ đạo các tỉnh, thành quan tâm nâng cấp hạ tầng thủy sản; nghiêm chỉnh thực hiện các biện pháp, chủ động rà soát, xây dựng kế hoạch hành động thực hiện các chỉ đạo về phòng chống khai thác IUU và tháo gỡ “thẻ vàng” của EC; xử lý nghiêm các trường hợp cố tình không lắp thiết bị giám sát hành trình, ngắt kết nối và vi phạm vùng biển nước ngoài…