Khánh Hòa: Các hợp tác xã thủy sản: Cần trợ lực để phát triển

Nhiều khó khăn

Trước đây, Khánh Hòa có hàng chục HTX chuyên đóng và sửa chữa tàu thuyền, khai thác, nuôi trồng thủy sản làm ăn tương đối hiệu quả. Các HTX đã đóng góp không nhỏ vào sự phát triển chung của ngành Thủy sản tỉnh, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho nhiều xã viên. Tuy nhiên, hoạt động đánh bắt gần bờ ngày một khó khăn, cùng với những chính sách chưa phù hợp đã khiến nhiều HTX thủy sản gặp khó. Ông Mai Tân – Chủ nhiệm HTX Thủy sản Bích Hải – Nha Trang chia sẻ: “Năm 2012, do gặp nhiều khó khăn nên HTX chúng tôi chỉ khai thác được gần 30 tấn hải sản các loại, giảm khoảng 30% so với năm 2011. Từ năm 2011, HTX lại bắt đầu đóng thuế thu nhập doanh nghiệp 25%, điều này càng khiến cho hoạt động của HTX khó khăn hơn”.

Do khó khăn về nguyên liệu đầu vào, thiếu mặt bằng sản xuất nên trong năm 2012, HTX Thủy sản Thống Nhất Nha Trang chỉ đóng mới được 9 tàu. Một trong những thế mạnh khác của HTX này là khai thác thủy sản. Nhờ đầu tư đánh bắt xa bờ nên năm 2012, sản lượng khai thác của HTX ước đạt hơn 75 tấn, tăng gấp đôi so với năm 2011. Với nguồn thu chính từ khai thác thủy sản, cứ tưởng đời sống bà con xã viên sẽ ổn định, nhưng, điều khiến ông Phan Thanh Hiền – Chủ nhiệm HTX lo lắng là chính sách thuế áp dụng đối với HTX. “Từ năm 2011, các HTX hoạt động trong lĩnh vực này đều được xem như các doanh nghiệp nhỏ và vừa, phải chịu thuế thu nhập doanh nghiệp 25%. Như vậy, thu nhập của các xã viên sẽ ít đi. Nếu so với công sức bỏ ra cho mỗi chuyến đi biển kéo dài hàng tháng thì rõ ràng, thu nhập 6 triệu đồng/người/tháng là quá thấp”, ông Phan Thanh Hiền chia sẻ.

Sửa chữa tàu thuyền tại Hợp tác xã Thủy sản Thống Nhất – Nha Trang.

Ông Nguyễn Văn Xưa, xã viên HTX Thủy sản Bích Hải – TP. Nha Trang tâm sự: “Trước đây, thu nhập của mỗi xã viên chúng tôi được hơn 2,5 triệu đồng/người/tháng, nay chỉ còn khoảng 1,8 triệu đồng/người/tháng, đời sống của xã viên càng khó khăn hơn; nhiều xã viên phải tranh thủ làm nghề khác để có thêm thu nhập”. Được biết, hoạt động của HTX Thủy sản Bích Hải Nha Trang là nghề lưới đăng, thời gian khai thác mỗi năm chỉ từ 4 – 6 tháng nhưng vụ được vụ mất. Trong khi đó, các xã viên chủ yếu đánh bắt thủ công, phải chịu sự cạnh tranh không ít từ các ngư dân ngoài HTX được trang bị ngư cụ hiện đại… Do vậy, sản lượng của HTX này ngày càng giảm.

Cần được hỗ trợ

Điều khiến xã viên các HTX khai thác thủy sản băn khoăn là cùng khai thác thủy sản nhưng thủy sản khai thác được của ngư dân ngoài HTX không phải đóng thuế, còn ngư dân trong HTX thì lại chịu thuế. Theo nhiều xã viên, điều này không thể khuyến khích phát triển kinh tế HTX. Một thực tế khác là các HTX hiện vẫn chưa tiếp cận được với các nguồn vốn vay của Nhà nước; hầu hết phải vay ngoài với lãi suất cao để tu bổ ngư cụ, sửa sang lại ghe tàu trước mỗi chuyến ra khơi. Trước những khó khăn trên, nhiều HTX thủy sản ở Khánh Hòa đã đồng loạt kiến nghị các ngành chức năng xem xét, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho các HTX nhằm đảm bảo sự công bằng giữa các ngư dân hoạt động trong cùng lĩnh vực khai thác thủy sản, khuyến khích khu vực kinh tế tập thể phát triển, tạo đời sống ổn định cho các xã viên. Bên cạnh đó, các xã viên còn kiến nghị các ngành chức năng có chính sách để các HTX thủy sản tiếp cận nguồn vốn vay từ ngân hàng với lãi suất ưu đãi.

Ông Nguyễn Văn Ái – Phó Chủ tịch Liên minh HTX Khánh Hòa cho rằng, hiện nay, các HTX không thể vay vốn đầu tư, mở rộng sản xuất và cạnh tranh. Bởi lẽ, hầu hết đất của HTX là Nhà nước cấp nên không thể thế chấp vay vốn ngân hàng. HTX khó phát triển, lương cán bộ thấp nên việc thu hút lao động trẻ, có trình độ vào làm việc ở HTX càng khó khăn… HTX đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ người nghèo, tạo việc làm cho lao động địa phương. Vì vậy, các HTX rất cần được Nhà nước tập trung tháo gỡ khó khăn, có cơ chế, chính sách khuyến khích để phát triển.