(TSVN) – Mặc dù vẫn còn nhiều khó khăn trong việc nghiên cứu và chuyển giao sản phẩm khoa học công nghệ, tuy nhiên ngành thủy sản đã đạt được những bước tiến đáng kể. Giai đoạn từ năm 2016 – 2023, đã có 22 giống mới, 28 tiến bộ kỹ thuật, 13 sáng chế và 14 quy trình, giải pháp hữu ích được công nhận.
Chiều ngày 10/7 tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức Diễn đàn đàn kết nối các sản phẩm khoa học công nghệ (KHCN) ngành nông nghiệp với doanh nghiệp, hợp tác xã, người dân. Bộ trưởng Lê Minh Hoan chủ trì Diễn đàn. Tham dự có lãnh đạo các đơn vị thuộc Bộ, các viện nghiên cứu, các trường trực thuộc Bộ, các doanh nghiệp, hợp tác xã, các tổ chức quốc tế… liên quan đến ngành nông nghiệp.
Ngành nông nghiệp nói chung trong đó có lĩnh vực thủy sản đã chứng kiến sự chuyển mình mạnh mẽ nhờ áp dụng KHCN. Hơn 20 năm trước, Việt Nam đã làm chủ công nghệ sản xuất giống cá song, mở ra thời kỳ mới trong nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, hàng loạt giống thủy sản có giá trị kinh tế cao như cá vược, cá chim vây vàng, cá nhụ, cá chiên, cá lăng, chạch chấu, hải sâm, ốc hương và các giống cá nước lạnh đã được sinh sản nhân tạo thành công và chúng ta đã làm chủ công nghệ nuôi.
Các đại biểu tham dự Diễn đàn kết nối các sản phẩm KHCN ngành nông nghiệp
Cũng nhờ sự đóng góp của KHCN, ngành thủy sản những năm qua đã duy trì tốc độ tăng trưởng ổn định ở mức 4,5 – 5%. Hiện nay, toàn ngành đang hướng tới việc giảm đánh bắt và tăng nuôi trồng. Mục tiêu này đòi hỏi ngành cần có chiến lược KHCN xứng tầm, nhận được sự quan tâm từ trung ương đến địa phương trong việc ưu tiên phát triển nuôi trồng thủy sản.
Nguyên Bộ trưởng Bộ Thủy sản Tạ Quang Ngọc chia sẻ: Trên thế giới, để hội nhập thì cần phát triển biển vững. Theo chiều hướng này, chúng ta đã chuyển đổi một sản lượng mà mà đáng lẽ phải khai thác mới có được thông qua việc đẩy mạnh nuôi trồng thủy sản, từng bước mở ra cơ hội vươn tầm thế giới, trở thành ngành hàng có 1 tỷ USD xuất khẩu. Đây thực sự là bước chuyển mình rất lớn. Hiện nay kinh tế nông thôn không còn mô hình vườn – ao – chuồng như trước nữa, tuy nhiên bản thân người dân, người đánh cá, họ hiểu rất nhiều, làm rất nhiều, tất cả các khâu trong cả chuỗi sản xuất.
Sản phẩm khoa học công nghệ với thành phần nguyên liệu từ rong biển
Tham dự Diễn đàn, về phía doanh nghiệp, ông Lê Hữu Tình, Phó Giám đốc Công ty TNHH Thủy sản Đắc Lộc cho rằng: KHCN hiện giống như một lĩnh vực khởi nghiệp trong tất cả các ngành nghề. Việc ứng dụng KHCN trong nuôi trồng thủy sản càng có ý nghĩa quan trọng. Công ty Đắc Lộc được Bộ NN&PTNT giao cho đề tài cấp quốc gia về nghiên cứu nuôi tôm hùm sống trong điều kiện tự nhiên khắc nghiệt, việc đưa được tôm hùm lên bờ để nuôi thành công đó chính là nhờ vai trò đặc lực của KHCN.
Bên cạnh đó, ông Tình cũng hiến kế cho ngành nuôi trồng thủy sản, theo ông muốn đẩy mạnh, trước hết cần có quy hoạch thích ứng với những con giống bản địa; phát triển nuôi biển ở những tỉnh có biển; giữ gìn, bảo tồn đàn cá bố mẹ thuần chủng, kiểm soát dịch bệnh,…
Dưới góc độ của nhà nghiên cứu, GS.TS Trần Ngọc Hải, Trường Đại học Cần Thơ chia sẻ, trường đã có nhiều chủ trương quan trọng, cùng triển khai hoạt động phát triển bền vững nông nghiệp của vùng ĐBSCL, với các từ khóa như nông nghiệp, thủy sản công nghệ cao, thuận thiên, thân thiện môi trường, chất lượng cao, an toàn vệ sinh thực phẩm,… “Trải qua gần 60 năm hình thành và phát triển, với sứ mệnh nghiên cứu, nhà trường luôn mong muốn có thể trở thành đơn vị kết nối các cơ quan, doanh nghiệp, kết nối với các đơn vị đối tác tại khu vực ĐBSCL để có thể khác khai thác tối đa hiệu quả của cơ sở vật chất của nhà trường nhằm phát triển KHCN ứng dụng vào thực tế.” GS.TS Trần Ngọc Hải bày tỏ.
Không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm, công nghệ, kết quả nghiên cứu nổi bật trong lĩnh vực thủy sản
Chủ trì Diễn đàn, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan đã chia sẻ với doanh nghiệp, nhà khoa học về thị trường nông sản và con đường phát triển. Dẫn chứng 2 câu nói: “Khoa học gặp gỡ cuộc sống” và “Khoa học bén rễ tới đâu, chuyển giao cho nông dân tới đó”, Bộ trưởng cho rằng, Viện nghiên cứu chỉ đứng một mình, thì không hiểu thị trường, khâu này cần doanh nghiệp. Do đó, hợp tác liên kết có ý nghĩa lớn hơn nhiều so với chỉ một từ “vốn”. Hy vọng diễn đàn là dịp để tất cả chúng ta ngồi với nhau nhìn về tương lai, tạo ra động lực.
Bộ trưởng nhấn mạnh, chúng ta nghiên cứu cái gì cũng phải theo thị trường. Mọi sự thay đổi của thị trường, doanh nghiệp là người đầu tiên biết. Giống như vị mặn, vị ngọt trong nước thì con tôm, con cá cảm nhận được đầu tiên. Nhà nước sẽ luôn đi sau doanh nghiệp trong vấn đề này. Bởi thị trường chính là hơi thở, là sức khỏe của doanh nghiệp.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan chia sẻ với doanh nghiệp và nhà khoa học tại Diễn đàn
“Vậy nên, nếu một sản phẩm có sự tham gia của nhà khoa học, doanh nghiệp, chính quyền địa phương, thì sẽ dễ dàng thuyết phục hơn nhiều. Tôi muốn khuyến khích các viện nghiên cứu về những giải pháp hữu ích. Hãy nghĩ tới bà con nông dân, nghĩ cách để làm sao cho họ bớt vất vả. Các nhà khoa học hãy bước ra gặp gỡ nông dân, nghe họ nói chuyện thôi cũng có rất nhiều ý tưởng”. Bộ trưởng Lê Minh Hoan gợi mở.
Cũng trong khuôn khổ của Diễn đàn, đã diễn ra 8 lễ ký kết chuyển giao sản phẩm khoa học giữa các công ty và viện, trường. Bên cạnh đó, Bộ NN&PTNT tổ chức không gian trưng bày, giới thiệu sản phẩm, công nghệ, kết quả nghiên cứu nổi bật của các viện, trường. Nhiều thành tựu KHCN mới được giới thiệu tại không gian trưng bày như giống cây trồng, vật nuôi mới, quy trình công nghệ, tiến bộ kỹ thuật, 82 bằng độc quyền sáng chế, giải pháp hữu ích…có thể chuyển giao ngay cho doanh nghiệp và người dân.
Chuỗi sự kiện lần này được đánh giá là cầu nối quan trọng giúp hình thành và phát triển và lan tỏa nhiều ý tưởng, dự án hợp tác nghiên cứu chuyển giao, thu hút được mọi nguồn lực xã hội để đồng hành với ngành nông nghiệp và bà con nông dân, mang những công nghệ, tiến bộ kỹ thuật mới vào thực tiễn sản xuất.
Thùy Khánh