Khuyến nông chung tay giúp người dân Quảng Ngãi khôi phục sản xuất sau mưa lũ

Theo thống kê, tại các xã ven biển như Bình Sơn, Mộ Đức, Đức Phổ… nhiều hộ nuôi tôm, cá bị mất trắng chỉ sau vài giờ nước lũ tràn vào.

Ở thôn Cỗ Lũy Bắc (xã An Phú), ông Lê Văn Ca, 73 tuổi, vẫn chưa hết bàng hoàng khi kể về trận sóng lớn đã đánh vỡ hàng loạt ao nuôi tôm thẻ chân trắng của gia đình. “Chỉ trong một đêm, toàn bộ tôm cá bị nước cuốn trôi, thiệt hại gần 100 triệu đồng. Đến giờ sóng biển còn đánh mạnh, gia đình chưa dám xuống giống lại,” ông nói.

Không riêng thôn Cỗ Lũy Bắc, nhiều ao đầm ở vùng cửa biển Sa Huỳnh cũng bị sạt lở, vỡ bờ bao, khiến môi trường nuôi ô nhiễm và khó phục hồi nếu không có giải pháp kỹ thuật phù hợp.

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia phối hợp với các doanh nghiệp trao phân bón, hóa chất xử lý môi môi trường cho các hộ dân ở Quảng Ngãi bị ảnh hưởng do thiên tai. Ảnh: L.K.

Ông Ưng Văn Thanh – Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Quảng Ngãi cho biết, ngay sau khi nước rút, hệ thống khuyến nông từ Trung ương đến các huyện đã đồng loạt xuống địa bàn, hướng dẫn quy trình xử lý môi trường, phục hồi cây trồng – vật nuôi, tổ chức tập huấn và hỗ trợ ban đầu về vật tư.

“Mưa lũ cho thấy người dân không thể tiếp tục sản xuất theo phương thức cũ. Chúng ta cần các mô hình nông nghiệp thích ứng biến đổi khí hậu, giải pháp phục hồi nhanh sau thiên tai và đặc biệt là ứng dụng công nghệ số trong quản lý sản xuất”, ông Thanh nhấn mạnh.

Tại buổi tọa đàm, các chuyên gia khuyến nông Trung ương đã thông tin chi tiết kết quả khảo sát thiệt hại trên các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi và thủy sản. Nhiều đoàn công tác trước đó đã trực tiếp đến hiện trường, hướng dẫn nông dân xử lý cây trồng bị ngập úng, vệ sinh chuồng trại, tiêu độc khử trùng và cải tạo ao nuôi.

Hướng dẫn được trình bày theo quy trình rõ ràng: từ cách thu gom bùn đất, khơi thông dòng chảy, tỉa cành thông thoáng cho cây ăn quả đến xử lý nước ao, ổn định pH và sử dụng chế phẩm sinh học để giảm mầm bệnh.

Ông Phan Tấn (55 tuổi, thôn Thanh An, xã An Phú) cho biết, nhiều năm nay, hộ nuôi tôm nơi đây đều chịu thiệt hại do mưa lũ, nhưng trước kia người dân chỉ tự xoay xở theo kinh nghiệm, nên hiệu quả thấp.

“Đợt này được chuyên gia hướng dẫn từng bước từ kiểm tra nước, bổ sung men vi sinh tới cách chăm tôm sau thiên tai. Tôi sẽ áp dụng ngay và chia sẻ lại cho bà con trong thôn,” ông Tấn chia sẻ.

Không chỉ có kỹ thuật, các doanh nghiệp đồng hành cùng Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cũng hỗ trợ vật tư gồm 3 tấn phân NPK, 100 lít phân bón lá nano, 150 kg và 150 lít men vi sinh xử lý ao nuôi, cùng 32 lít hóa chất sát trùng chăn nuôi. Đây là nguồn hỗ trợ kịp thời giúp nông dân rút ngắn thời gian tái sản xuất.

Theo ông Hoàng Văn Hồng – Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, bão số 13 gây ngập lụt, sạt lở diện rộng, khiến cây trồng, thủy sản và gia súc gia cầm thiệt hại nặng. Trên cơ sở chỉ đạo của Chính phủ và Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Trung tâm đã xác định ba nhóm hỗ trợ chính tại Quảng Ngãi.

Thứ nhất, khôi phục đàn vật nuôi bằng cách tiêu độc khử trùng chuồng trại, đánh giá sức khỏe vật nuôi, phòng ngừa dịch bệnh và tái đàn an toàn.

Thứ ha, cải tạo môi trường ao nuôi thủy sản, hướng dẫn kỹ thuật xử lý bùn đáy, ổn định nguồn nước, ngăn chặn mầm bệnh và chuẩn bị điều kiện cho vụ nuôi mới.

Thứ ba, phục hồi cây trồng, đặc biệt là các vùng cây ăn quả bị ngập nước. Chuyên gia hướng dẫn bà con tỉa cành, bón phân phục hồi, tạo độ thoáng và tăng sức đề kháng cho cây sau khi bị úng dài ngày.

Quá trình tái thiết sản xuất phải thực hiện khoa học, đúng quy trình. Nông dân được khuyến cáo tuân thủ lịch thời vụ, theo dõi dự báo khí tượng và áp dụng khuyến cáo kỹ thuật để tránh rủi ro.

Quảng Ngãi là địa phương thường xuyên gánh chịu bão lũ. Bão liên tiếp từ số 10 đến 13 năm nay cho thấy mức độ bất thường của thời tiết và thách thức ngày càng lớn đối với sản xuất nông nghiệp. Trong bối cảnh đó, việc tăng cường năng lực ứng phó, sử dụng khoa học kỹ thuật, dự báo thiên tai và xây dựng mô hình sản xuất phù hợp là yêu cầu bắt buộc.

Các hoạt động hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia tại Quảng Ngãi không chỉ giải quyết tình huống cấp bách trước mắt mà còn góp phần thay đổi tư duy sản xuất, giúp nông dân giảm phụ thuộc vào thời tiết, hướng đến sinh kế bền vững hơn.

Nhiều nông dân tham dự tọa đàm bày tỏ kỳ vọng được tiếp tục nhận hỗ trợ về kỹ thuật số hóa nông nghiệp, cảnh báo sâu bệnh sớm và tiếp cận các mô hình nuôi – trồng thích ứng khí hậu. Đây sẽ là cơ sở quan trọng giúp Quảng Ngãi không chỉ khôi phục sản xuất sau thiên tai mà còn tạo nền tảng để chủ động hơn trong những mùa mưa bão tiếp theo.

Minh Khuê