Lãnh địa cướp biển ngày ấy, bây giờ

Sào huyệt cướp

Mấy trăm năm trước, đảo Bé (xã An Bình, huyện Lý Sơn, Quảng Ngãi) còn hoang vu. Nhiều toán cướp biển chọn nơi đây trú ngụ qua ngày, chôn giấu tài sản (nghe nói có cả vàng) và làm bàn đạp tấn công các cửa Sa Cần, Sa Kỳ, Cổ Lũy, Vũng Quất.

Đảo Bé chông chênh giữa sóng nước

Ông Phạm Thoại Tuyền, một người dân đảo Lớn, khá rành câu chuyện giặc Tàu ô. Thời đó, giặc Tàu ô thường lén lút đổ bộ lên đảo Lớn, cướp phá ầm ầm, bắt giữ gái đẹp rồi kéo nhau bỏ đi. Vậy nên đảo Lý Sơn có nhiều ngôi nhà cổ được thiết kế có 2 vách để đàn bà con gái ẩn náu. Trên đảo có những dũng sĩ lao ra bãi biển chiến đấu chặn giặc Tàu ô cướp phá. Dòng họ ông Tuyền có bà Phạm Tiên Điều, con út cụ Thủy tổ họ Phạm. Giặc vào làng, bà Điều chạy đi báo cha mẹ. Khi sắp bị bắt, bà lao mình xuống biển tuẫn tiết. Dân trên đảo sau này xây đền thờ để cúng viếng bà.

Sách Đại Nam thực lục Quốc sử quán, triều Nguyễn, còn ghi: “Năm 1867, thuyền giặc biển 22 chiếc vào cửa Sa Kỳ lên trên cạn hơn 300 tên, quan tỉnh Quảng Ngãi vì có ít quân, xin điệu quân ở quân thứ Tĩnh Man hội lại cùng đánh…”. Cướp biển đều xuất binh từ đảo Bé. Những toán cướp với cánh buồm đen có in hình đầu lâu và 2 xương bắt chéo. Những thanh gươm cong tràn lên bờ cùng toán cướp. Những tiếng tù và ầm ĩ báo động giặc Tàu ô vào đảo. 

Sào huyệt cướp biển đó nay đã thành xã đảo An Bình. Qua thăm đảo Bé, câu chuyện một thời được người dân giới thiệu bằng di tích “hang kẻ cướp”. 

Kẻ cướp ở đảo Bé giờ không còn, nhưng qua đảo Bé phải đối mặt “sóng cướp”. Ông Phan Đình Phương, Chủ tịch UBND xã An Bình kể: “Cán bộ qua đảo Bé công tác, gặp mùa mưa thì phải gói tất cả hành lý, điện thoại vào túi ny lon. Thuyền vô bờ không được, phải tăng bo bằng thúng”.

Khu vực đảo Bé thường xuất hiện sóng to như ngôi nhà. Thúng chở khách hay úp ngược, hất người xuống biển; ai bơi kém mất mạng như chơi.

Kho báu

Trên đảo Bé, khách mới đến đều cảm nhận mọi ánh mắt dồn về mình; và không mấy khi có người đất liền thăm xã cô đơn.

Đảo giấu vàng, mấy mươi năm cày cuốc, trồng hành, trồng bắp, người dân chả tìm thấy; chỉ thấy nỗi nhọc nhằn, sự nghèo thiếu, nỗi buồn trơ trọi giữa biển khơi. Có người dân nhận xét: “Khổ thì khổ thật, nhưng con gái ở đây quanh năm tắm, trầm mình nước biển, ăn toàn rau biển nên vẻ đẹp mặn mà hơn, và nói chuyện có duyên”.

Cuộc sống khó khăn trên đảo Bé

Những cô gái da ngăm đen, nét cười tươi rói, răng trắng đều. Vóc dáng họ thể hiện sức sống tràn đầy của cơ thể được nuôi dưỡng bởi thiên nhiên. Vậy nên đảo Bé mới có chuyện “rể lính cả nhà”. Bà Nguyễn Thị Thanh Thúy, cán bộ dân số ở đảo Bé công nhận chuyện đó có thật. Những chàng lính trẻ cứ đến thăm gia đình bà Nguyễn Thị Đây là bén duyên ngay. Bà Đây đã cao tuổi nhưng da còn hồng hơn thiếu nữ chân dài chuyên xài mỹ phẩm. Bốn chàng lính, người đến từ đất liền, người sinh nơi đảo Lớn, đều xin được làm rể gia đình bà Đây. Nhiều người nói vui: “Trong đất liền hiếm gì gái đẹp. Mấy chàng lính này chỉ biết gật đầu cười, để vợ giải thích nho nhỏ”.

Cứ hơn 8 giờ sáng là có chiếc thuyền nhỏ chở khách từ đảo Lớn cập sang đảo Bé. Khách đang yên, đang vui, tự nhiên ông chủ đò bắc tay đi loa loa khắp xóm: “Tới giờ rồi, bữa nay về sớm thôi”. Nếu là khách quen thì chẳng thắc mắc chuyện qua trễ về sớm, bởi cái lịch qua đảo và rời đảo đều phụ thuộc đấng tối cao. Thế nên, cứ thấy biển lăn tăn chút sóng, ông chủ đò đã hấp tấp hối khách.

Trẻ em đảo Bé

Một ông già ví đảo Bé quê mình như đầu con ngựa chiến – “Nó kỳ lắm, trời đang yên lặng, thời tiết chuyển lừng lừng thì không tàu nào cập vô được đâu. Nếu khách kẹt lại thì phải chờ vài ngày, đến khi biển êm mới có đò qua rước về”.