(TSVN) – Miền Bắc nước ta có mùa đông giá lạnh nên mùa vụ sinh sản của cá rô phi chỉ bắt đầu khi thời tiết ấm áp vào cuối tháng 3. Do đó, người nuôi muốn chủ động cho mình được nguồn giống thả thì cần phải có những biện pháp lưu giữ cá qua đông thật tốt.
Địa điểm ao khuất gió mùa Đông Bắc là tốt nhất, có cây cối hoặc nhà, đồi, núi che chắn. Bờ ao chắc chắn, giữ được mức nước trong ao luôn ổn định. Ao phải có cống cấp và thoát nước riêng biệt. Diện tích ao 200 – 1.000 m2. Nguồn nước trong ao 1,8 – 2,5 m. Nguồn nước cấp cho ao phải sạch và chủ động (tránh dùng những ao ở xa khu dân cư hoặc ngoài cánh đồng).
Bờ ao cần tu bổ chắc chắn, không rò rỉ, bờ phía đông nên để thoáng đãng, không bị cây che ánh sáng mặt trời. Nếu ao phía hướng Đông Bắc nên đào sâu 0,5 m so với mặt đáy ao để làm nơi cho cá trú ngụ trong mùa rét.
Tháo cạn nước, vét bùn và vệ sinh ao. Dùng vôi bột bón với lượng 8 – 10 kg/100 m2 để bón cho ao. Nước cấp vào ao thì phải có lưới lọc. Có thể thả thêm bèo Tây khoảng 20 – 30% mặt thoáng của ao hoặc làm mái che cho ao (khung được làm bằng các vật liệu cứng như tre, nứa… mái che được làm bằng bạt ni lông màu trắng).
Thời gian đưa cá vào ao trú đông từ 15/11 – 15/12 hàng năm. Nên chọn thời điểm nắng ấm để đưa cá vào ao trú đông. Lưu ý không đánh bắt, vận chuyển và thả cá khi nhiệt độ xuống dưới 20oC.
Thức ăn cho cá là loại thức ăn công nghiệp (độ đạm 22 – 26%), hoặc thức ăn tự chế (10% bột cá nhạt, 30% khô đỗ, 60% cám gạo).
Nếu sử dụng thức ăn tự chế biến nguyên liệu phải đảm bảo tươi, sạch, không bị mốc, ôi thiu, không có mầm bệnh và độc tố, thành phần dinh dưỡng phải thích hợp cho từng giai đoạn phát triển trong quá trình nuôi, thức ăn công nghiệp cần đảm bảo chất lượng theo tiêu chuẩn ngành, không chứa các chất trong danh mục cấm.
Định số lượng thức ăn: Nên dựa vào trọng lượng của đối tượng nuôi, sau 3 – 4 giờ ăn hết là lượng vừa phải, thức ăn thừa bà con phải vớt bỏ đi, tránh để lại gây hiện tượng phân hủy làm ô nhiễm môi trường ao nuôi. Nếu dưới 18oC giảm ít nhất 30 – 50% lượng ăn, nếu dưới 15oC thì ngưng cho ăn.
Thời gian cho ăn: Vào thời điểm nắng ấm, cho cá ăn lúc 10 giờ sáng và lúc 15 giờ chiều.
Vị trí cho ăn nên cố định, tạo thói quen cho đối tượng nuôi ăn tập trung tại 1 điểm nhất định tránh lãng phí thức ăn để theo dõi hoạt động bắt mồi và trạng thái sinh lý của cá từ đó có biện pháp phòng trị bệnh kịp thời.
Lưu ý chăm sóc cá rô phi để có vụ nuôi thành công. Ảnh: ST
Sau khi cá trú đông xong cần cho ăn tích cực trong 10 – 15 ngày để thu hoạch. Lượng cho ăn 3 – 5% trọng lượng cá ở trong ao.
Bổ sung thêm Vitamin C vào thức ăn để tăng cường sức đề kháng, giảm khả năng nhiễm bệnh cũng như tăng cường khả năng chống chịu rét được tốt hơn. Liều lượng 2 g/kg thức ăn cá.
Định kỳ 15 ngày/lần, cho cá ăn thuốc kháng sinh (có thành phần Amoxycicllin) với lượng 100 g/100 kg thức ăn liên tục trong 2 ngày để phòng các bệnh xuất huyết, chướng bụng, phù đầu, trắng gan.
Thường xuyên theo dõi mực nước ở trong ao, nếu thấy hao hụt nước phải bổ sung nước sạch vào ao ngay. Theo dõi hoạt động của cá và bệnh cá để có biện pháp xử lý kịp thời. Vệ sinh ao thường xuyên. Nếu cho cá ăn thức ăn xanh cần vớt hết thức ăn cũ trước khi cho ăn thức ăn mới. Định kỳ 15 ngày/lần bón vôi với lượng 1 kg/100 m3 nước (hòa vôi vào nước và té đều khắp ao).
Trong suốt thời gian cá trú đông không dùng lưới đánh bắt để tránh xây xát, dẫn tới cá bị nhiễm bệnh và chết.
Tuyệt đối không dùng phân hữu cơ bón cho ao để đảm bảo môi trường ao sạch.
Làm sọt cho cá tránh rét. Các ao chống rét cho cá dồn về một góc ao về phía sâu nhất, dùng các sọt đan bằng tre lấy rơm rạ dùng nước vôi phun vào sát trùng, phơi thật khô ấn đầy vào sọt cắm cọc dìm xuống đáy ao, lúc trời rét cá chui vào tránh rét. Ngoài ra cũng có thể dùng ống phi nhựa, bó thành bó dìm xuống ao để cá chui vào tránh rét. Hoặc cũng có thể che ao kín ao bằng nilon để tránh gió lùa đưa không khí lạnh làm nhiệt độ nước giảm thấp. Sang tháng 12, tháng 1 trời rét đậm dùng tre làm giàn trên mặt ao che phủ nilon kín để tăng khả năng giữ nhiệt độ cho ao.
Dọn sạch cỏ, rác, thức ăn thừa ở nơi cho cá ăn, dùng vôi bột cho vào túi vải treo ở nơi cho ăn để diệt trùng và nấm gây bệnh, có thể dùng lá xoan phòng trị bệnh ký sinh trùng với 0,3 – 0,5 kg/m3.
Thái Thuận