Trước thông tin Tòa Trọng tài Thường trực (PCA) tại La Hay (Hà Lan) tuyên bố Trung Quốc không có cơ sở pháp lý để đòi quyền lịch sử với các nguồn tài nguyên bên trong “đường lưỡi bò”, ngư dân các tỉnh miền Trung Việt Nam đã thể hiện niềm vui và mong các phán quyết được thực thi.
Ngư dân yên tâm
Tàu cá BĐ 97556 TS của ngư dân Võ Minh Trí, ở huyện Hoài Hương, Bình Định cập bến, các thuyền viên tranh thủ sửa soạn lại lưới để chuẩn bị mở phiên biển mới. Dù tất bật với công việc, nhưng ngư dân vẫn tập trung vào ca bin để lắng nghe chương trình thời sự hàng ngày được phát qua máy Icom. Thông tin mà ngư dân đang hết sức lưu ý, đó là những bình luận xung quanh phán quyết của Tòa Trọng tài Quốc tế tuyên bố về kết quả phiên xử kiện giữa Philippines và Trung Quốc. Và việc Trung Quốc có chấp hành quyết định của Tòa Trọng tài hay không? Từ nay Trung Quốc không còn cơ sở gì để nói Biển Đông nằm trong “đường lưỡi bò” là của mình nữa. Bà con đi ra ngoài biên 10 (110 độ Kinh Đông) thì không còn bị tàu tuần tra lùa ngược vô nữa.
Tại một số tàu cá ở Tam Quan Bắc tỉnh Bình Định, những ngư dân hiểu biết cũng chia sẻ về việc phán quyết của Tòa án Quốc tế là tin vui, giúp ngư dân yên tâm bám biển. Anh Sinh, một ngư dân cho biết: “Ngư dân Việt Nam chúng tôi nghe Tòa án Quốc tế quyết định Biển Đông không phải của Trung Quốc thì rất mừng. Bởi, nếu cứ để Trung Quốc xâm chiếm miết thì vùng biển Việt Nam hạn hẹp, chúng tôi ra khơi làm ăn không được…”.
Tàu ngư dân đánh bắt xa bờ thường bị bắt nạt, chèn ép – Ảnh: LVC
Phải thực thi tốt
Tàu cá QNg 27642 TS của ngư dân xã Nghĩa An, TP Quảng Ngãi cập bến Sa Kỳ. Con tàu này làm nghề câu bủa nên ngư dân đi đánh bắt rất xa bờ, trong đó có cả những vùng biển thuộc tuyến hàng hải quốc tế, tàu bè đi lại tự do. Các ngư dân cho biết, khi đi làm ăn thường bị xua đuổi, chặn đường, nhưng bà con vẫn bám biển chứ không bỏ ngư trường đánh bắt.
Ngư dân Trần Đình Ru cùng các bạn chài khiêng hết cá lên tàu rồi quay trở lại quét dọn sàn trước khi về nhà. Anh cho biết: “Vấn đề này tôi nắm rõ, những ngày ngoài biển tôi đều theo dõi hết. Tòa trọng tài Quốc tế không công nhận “đường lưỡi bò” của Trung Quốc. Tôi rất vui mừng vì như vậy trả lại sự tự do trên Biển Đông cho ngư dân”.
Có rất nhiều ngư dân nói về việc phải thực thi công lý trên Biển Đông. Nếu ngư dân bị đâm tàu chìm như vụ việc tàu cá của Võ Văn Lựu thì phải bồi thường chứ không thể bỏ qua. Thuyền trưởng Trương Đình Đức, quê ở xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, Quảng Ngãi cũng là nạn nhân trước đó. Ông Đức kể lại câu chuyện kinh hoàng. Đó là vào khoảng 23 giờ ngày 9/7/2015, tàu hành nghề tại tọa độ 16 độ 52 phút Vĩ độ Bắc, 112 độ 33 phút độ Kinh Đông, gần khu vực đảo Phú Lâm (quần đảo Hoàng Sa). Tàu tuần tra Trung Quốc xuất hiện từ phía đảo, áp đến và rượt tàu ngư dân. Thuyền trưởng bị đèn cao áp từ tàu tuần tra làm lóa mắt. Tất cả các ngư dân chui vào trong khoang đóng kín cửa và cho tàu chạy. Tàu Trung Quốc rượt đuổi, nổ súng bắn thủng bồn dầu, sau đó lao thẳng đâm vào phía sau làm con tàu gỗ vỡ toác và chìm. Tất cả 11 ngư dân đu trên đống phao và chờ tàu bà con đến cứu nạn.
Ngồi kể lại sự việc trên, các ngư dân trên tàu bị đâm chìm kết luận rằng, nếu không được thực thi đúng pháp luật thì ngư dân sẽ còn khổ và còn nhiều con tàu bị chìm, nguy hiểm đến tính mạng của bà con.
Thêm cơ hội
Phía ngoài quần đảo Hoàng Sa khoảng 70 hải lý có một vùng rạn san hô ngầm rộng 6.448 km2 có tên gọi là Mác Léc Phiêu. Vùng biển này được ví như một cao nguyên trên Biển Đông với nhiều độ sâu, có nơi chỉ vài mét, vài trăm mét và nằm chìm hoàn toàn dưới biển. Nơi đây là vựa tôm cá rất phong phú và nằm trên tuyến đường hàng hải quốc tế. Hơn 30 năm qua, ngư dân Việt Nam đã ra làm chủ ở vùng biển này. Ông Nguyễn Trung, ngư dân ở Quảng Ngãi cho biết, hồi trước chỉ có ngư dân Việt Nam, nhưng vài năm trở lại đây, tàu tuần tra Trung Quốc đã xuất hiện và thông báo đây là đảo Trung Sa thuộc của Trung Quốc. Theo các ngư dân, nếu Tòa Trọng tài Quốc tế đã phán quyết thì bà con sẽ đi lại tự do ở bãi ngầm Mác Léc Phiêu.
>> Ngày 12/7, Tòa Trọng tài Thường trực đã ra phán quyết không công nhận “đường chín đoạn” của Trung Quốc tại Biển Đông. Tòa kết luận không có căn cứ pháp lý nào để Trung Quốc đòi chủ quyền lịch sử, vượt quá các quyền mà Công ước về Luật Biển cung cấp, trong vùng biển thuộc phạm vi “đường chín đoạn”. |