Trời yên, biển ấm nên luồng cá xuất hiện nhiều. Năm qua, 148 tàu thuyền đánh cá của ngư dân thị trấn Cửa Việt (Gio Linh, Quảng Trị) đều hoạt động hết công suất và hiệu quả. Đặc biệt, chỉ trong tháng 9 và 10 âm lịch, có những chiếc tàu thực hiện liên tục 6 chuyến ra khơi với mức thu nhập 1 tỷ đồng/chiếc sau khi trừ chi phí.
Điển hình như anh Võ Văn Khởi ở khu phố 2, chủ tàu cá QT 93539. Anh Khởi là con trai của lão ngư nổi tiếng Võ Văn Lới. Kế tục nghề biển của cha, dù mới bước qua tuổi 35 nhưng anh Khởi đã có 14 năm ra khơi bám biển. Năm 2012, mức thu nhập tàu cá do anh làm chủ đạt trên 1,5 tỷ đồng. Riêng 2 tháng 9 và 10 âm lịch, tàu anh Khởi liên tục thực hiện 6 chuyến ra khơi và đã thu được 1 tỷ đồng. Sức trẻ cộng với kinh nghiệm ngư trường và lòng yêu nghề mà anh Khởi học được từ cha đã tạo nên bản lĩnh đặc biệt cho vị thuyền trưởng trẻ tuổi này. Với chiếc tàu cá có công suất 250 CV, anh cùng 7 thuyền viên khác chuyên khai thác hải sản xa bờ với sản phẩm chủ yếu là cá nục, cá bạc má và chuyến biển nào cũng cập bến bán được hàng trăm triệu đồng. Nhờ vậy, không chỉ làm giàu cho bản thân anh mà trung bình 7 thuyền viên trên tàu anh Khởi đều có mức thu nhập ổn định 70 triệu đồng/người/năm.
Cá về bến
Theo đồng chí Mai Văn Minh, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Cửa Việt, năm nay biển được mùa, bà con ngư dân ở đây rất phấn khởi. Ba năm về trước ngư dân Cửa Việt đóng mới tàu thuyền, nhà nào ít nhất cũng nợ ngân hàng vài trăm triệu đồng nhưng đến nay thì không những trả hết nợ mà tiền gửi của ngư dân toàn thị trấn ở ngân hàng đã lên đến hàng chục tỷ đồng. Sau một năm làm ăn thắng lợi, nhiều ngư dân không chỉ dự tính đầu tư xây nhà mà còn mong muốn sắm mới thêm tàu thuyền để vươn khơi xa làm giàu.
Để minh chứng cho điều mình nói, đồng chí Mai Văn Minh dẫn chúng tôi đến thăm gia đình ngư dân Bùi Đình Biền (khu phố 5), một chủ tàu hoạt động hiệu quả nhờ sớm chuyển đổi từ nghề lưới rê truyền thống sang nghề lưới rê bùng nhùng. Nghề lưới rê bùng nhùng (lưới hỗn hợp) được xem là nghề mới phát triển vài ba năm trở lại đây ở vùng biển Cửa Việt nhưng với hiệu quả khai thác vượt trội (giá trị kinh tế cao và ít tổn thất) nên ngày càng có nhiều tàu đánh bắt xa bờ ở đây chuyển đổi từ mô hình lưới rê truyền thống sang lưới rê bùng nhùng.
Trong số 61 tàu đánh bắt xa bờ ở Cửa Việt, hiện có 42 chiếc làm nghề lưới rê bùng nhùng và đều hoạt động hiệu quả. Ba anh em ngư dân Bùi Đình Biền, chủ tàu cá QT 09163, công suất 165 CV là những người đầu tiên áp dụng phương pháp đánh bắt xa bờ bằng nghề lưới rê bùng nhùng ở vùng biển Cửa Việt. Với sản phẩm chủ yếu là cá thu xuất khẩu nên mỗi chuyến đi biển của tàu anh Biền luôn cao hơn những chiếc tàu cùng công suất.
Đặc biệt, năm 2012 được mùa cá thu, trung bình mỗi chuyến biển từ 3 – 5 ngày, anh Biền và 6 bạn thuyền của mình đánh bắt được 2 tấn cá thu, với mức giá thị trường giao động từ 110 – 160 ngàn đồng/kg, thu nhập bình quân mỗi chuyến biển khoảng từ 220 – 320 triệu đồng. Đặc điểm của lưới rê bùng nhùng là khi thả lưới xuống nước sợi lưới bung ra thành nhiều búi nhỏ, màu sắc của sợi lưới giống màu của nước biển làm cho cá bị đóng, vướng mắc lưới nhiều hơn. Đồng thời kết cấu của lưới rê bùng nhùng phân làm 3 tầng, mỗi tầng được thiết kế với kích thước khác nhau do đó ngoài sản phẩm giá trị là cá thu thì loại lưới này còn đánh bắt được nhiều loại cá ở nhiều tầng nước khác nhau. Đặc biệt, cấu tạo ở phần đáy lưới rê bùng nhùng có kích thước thưa hơn lưới rê truyền thống nên khi khai thác mắt lưới không bị vướng hàu, ốc và các loại hải sản khác vì vậy ít bị tổn thất lưới. Vừa giảm chi phí nhưng giá trị sản phẩm lại cao nên trung bình mỗi năm, sau khi trừ chi phí tàu của ba anh em gia đình anh Biền lãi khoảng 1,5 tỷ đồng.
Trao đổi với chúng tôi, anh Biền cho biết: “Nghề đi biển giờ đỡ vất vả rồi, một ngày đánh bắt trên biển bằng cả tháng trước đây. Bây giờ dong tàu ra khơi lưới thì có máy kéo, thông tin thời tiết trên biển thì liên tục được cập nhật nên không chỉ giảm sức lao động mà không còn rủi ro như trước. Ngày trước một chuyến đi biển ở nhà vợ ngóng, con trông, cảm giác dài đằng đẳng vì mịt mù giữa biển khơi chứ bây giờ ngoài khơi mẻ lưới nào trúng, mẻ lưới nào trật là vợ con ở nhà đã biết tường tận. Ba năm trước khi mua chiếc tàu này, trị giá 900 triệu đồng nhưng cả ba anh em tôi cùng góp nhau lại chỉ được 300 triệu đồng còn lại phải vay nợ hết 600 trăm triệu đồng. Đến nay nợ ngân hàng chúng tôi đã trả hết, người anh đầu của tôi đã đóng mới một chiếc tàu khác và tách ra làm riêng. Còn tôi và chú Tình (em út) dự định ra giêng sẽ đầu tư làm nhà và cứ theo đà thuận lợi như hiện nay, năm sau anh em chúng tôi sẽ đủ sức đóng mới thêm tàu và tách ra làm riêng”.
Những ngày đầu tháng chạp, thời tiết mưa rét liên tục nên ngư dân vùng biển Cửa Việt tạm hoãn những chuyến ra khơi nhưng trên bờ không khí lao động vẫn hăng say, sôi nổi. Biển động nhưng lòng người vẫn phấn khởi bởi sau một năm miệt mài lao động giờ họ có thời gian và tiền bạc để tranh thủ đưa tàu lên đà bảo dưỡng và tất bật dọn dẹp, sơn sửa nhà cửa chuẩn bị cho năm mới đang cận kề…