Năm 2025, ngành thủy sản kỳ vọng đạt 11 tỷ USD

Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) nhận định, sự phục hồi của kinh tế toàn cầu là động lực quan trọng cho xuất khẩu thủy sản năm 2025. Nhu cầu tiêu thụ tại các thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản và Trung Quốc dự báo sẽ tăng trưởng khả quan. Ngoài ra, các khu vực mới nổi như châu Phi, Đông Nam Á và Trung Đông cũng mở ra cơ hội lớn nhờ nhu cầu ngày càng cao đối với các sản phẩm thủy sản chất lượng.

Việt Nam hiện có lợi thế từ 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) đã ký kết và 3 FTA đang đàm phán. Đặc biệt, các hiệp định thế hệ mới như EVFTA và CPTPP giúp giảm thuế xuất khẩu, tăng khả năng tiếp cận thị trường và nâng cao tính cạnh tranh của sản phẩm thủy sản Việt Nam.

Xu hướng chuyển dịch sang xuất khẩu sản phẩm giá trị gia tăng cũng mang lại lợi thế lớn. Việc phát triển các sản phẩm giá trị gia tăng không chỉ là chiến lược bền vững mà còn giúp ngành thủy sản giữ vững vị thế tại các thị trường quốc tế. Đặc biệt, sản xuất phụ phẩm từ nguyên liệu thủy sản đang trở thành xu hướng quan trọng, vừa tăng giá trị kinh tế, vừa góp phần thực hiện kinh tế tuần hoàn và bảo vệ môi trường.

Chính sách thuế mới của Mỹ năm 2025, nếu tăng thuế đối với thủy sản từ các quốc gia cạnh tranh như Trung Quốc, sẽ tạo cơ hội cho Việt Nam mở rộng thị phần tại Mỹ – thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam.

Bên cạnh những cơ hội, ngành thủy sản đối diện với nhiều rào cản. Biến đổi khí hậu, với các hiện tượng như nước biển dâng, nhiệt độ tăng, và nguồn nước ô nhiễm, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến nguồn lợi thủy sản và chất lượng nguyên liệu. Nguy cơ dịch bệnh tăng cao trong thủy sản nuôi trồng cũng là vấn đề đáng lo ngại.

Cạnh tranh quốc tế ngày càng khốc liệt khi các quốc gia sản xuất lớn như Ấn Độ, Thái Lan, Trung Quốc và Ecuador không ngừng gia tăng sản lượng và cải thiện chất lượng sản phẩm. Điều này tạo áp lực về giá và chất lượng đối với thủy sản Việt Nam.

Chi phí sản xuất cao, bao gồm giá thức ăn chăn nuôi, nhiên liệu, và vận chuyển, tiếp tục là gánh nặng cho các doanh nghiệp. Thẻ vàng IUU, các biện pháp bảo hộ thương mại như thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp, cùng các quy định khắt khe về môi trường và chất lượng sản phẩm cũng khiến doanh nghiệp xuất khẩu gặp khó khăn trong việc giữ vững thị trường.

Ngoài ra, các biến động địa chính trị, chiến tranh thương mại toàn cầu, đặc biệt giữa Mỹ và Trung Quốc, có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng, tăng giá nguyên liệu đầu vào và chi phí vận chuyển.

Theo các chuyên gia của VASEP, với điều kiện kinh tế toàn cầu phục hồi, nhu cầu tăng mạnh tại các thị trường lớn và chiến lược tập trung vào các sản phẩm giá trị gia tăng, ngành thủy sản Việt Nam có khả năng đạt kim ngạch xuất khẩu từ 11 đến 11,5 tỷ USD trong năm 2025. Trong đó, ngành tôm dự kiến tiếp tục dẫn đầu với kim ngạch có thể vượt 4 tỷ USD, nhờ vào sự cải tiến công nghệ nuôi trồng và chiến lược mở rộng thị trường mới.

Ngành cá tra cũng được dự báo sẽ tăng trưởng tích cực, vượt 2,2 tỷ USD nhờ sự phục hồi của các thị trường chủ lực như Mỹ và Brazil, cùng với cơ hội lớn tại các nước trong khối CPTPP. Các sản phẩm hải sản khai thác như cá ngừ, cua, ghẹ, mực và bạch tuộc dự kiến duy trì đà tăng trưởng, đóng góp trên 4 tỷ USD vào tổng kim ngạch xuất khẩu.

Để đạt được mục tiêu xuất khẩu 11 tỷ USD năm 2025, ngành thủy sản cần duy trì chiến lược phát triển bền vững, tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, đẩy mạnh sản xuất giá trị gia tăng và tận dụng tối đa các lợi thế từ các FTA.

Cùng với đó, tăng cường năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu, cải thiện chuỗi cung ứng, và đầu tư vào công nghệ sản xuất hiện đại là yếu tố then chốt giúp ngành thủy sản Việt Nam vượt qua thách thức và duy trì vị thế trên thị trường quốc tế.

Như vậy, với sự nỗ lực không ngừng, ngành thủy sản Việt Nam có cơ hội lớn để tiếp tục bứt phá, đóng góp vào nền kinh tế quốc gia và khẳng định vai trò trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Tuệ Lâm