Nâng cao hệ miễn dịch cho cá từ trùn hổ

Trùn hổ

Trùn hổ đỏ có tên khoa học là Eisenia foetida, hay gọi là trùn ăn phân, tập tính ăn của chúng thường là trên bề mặt đất với tất cả các loại chất hữu cơ, xác và chất thải động vật. Có kích thước tương đối lớn, dài khoảng 15 – 25 cm, thân hơi tròn, bề ngang con trưởng thành có thể đạt 0,5 – 1,2 cm, có màu nâu đất, thân hình bóng láng, có sắc ánh kim dưới ánh sáng mặt trời. Trọng lượng con trưởng thành có thể đạt 0,7 – 1,4 g/con. Trùn hổ thường sống trong mơi trường có nhiều chất hữu cơ đang phân hủy, có ẩm độ tương đối thấp vào khoảng 30 – 50.

Chúng phân hủy chất hữu cơ do đó nhóm trùn này thường cung cấp đạm và enzym rất cao. Đây là nhóm trùn dùng để làm thức ăn cho gia súc, gia cầm, thủy, hải sản… Bên cạnh đó, ngày nay ở các nước tiên tiến trên thế giới như: Canada, Mỹ, Australia, Nhật… Với hàm lượng chất dinh dưỡng cao, trùn hổ đỏ được xem như là một thức ăn tự nhiên khoái khẩu trong môi trường nước ngọt (ao, hồ, sông suối…) đối với các loài cá, tôm và một số loài bọ nước. Có thể sử dụng trùn trong cả môi trường nước lợ.

Thành phần dinh dưỡng

Hàm lượng protein và các axit amin trong bột trùn hổ là tương đương với bột cá và các loại nguyên liệu giàu protein khác trong chăn nuôi. Bột trùn hổ có chứa các axit béo mạch dài là loại chất béo mà nhiều loài động vật không thể tự tổng hợp được. Hàm lượng các chất khoáng trong trùn hổ là không cao do trùn hổ là loài sinh vật không có xương sống. Trong bột trùn hổ, ngoài canxi và phospho, còn có một số loại chất khoáng vi lượng.  Trùn hổ có chứa đầy đủ các loại axit amin, đặc biệt là có đầy đủ các loại axit amin không thay thế và giàu vitamin. Với sự đầy đủ và cân đối các loại axit amin và vitamin nên bột trùn hổ được FAO khuyến cáo là một nguồn thức ăn lý tưởng cho vật nuôi (Edwards, 1985).

Bảng 1. Thành phần hóa học, hàm lượng axit amin và các loại vitamin có trọng bột trùn hổ (Eisenia fetida)

Ứng dụng

Trong NTTS, đặc biệt ở giai đoạn phát triển từ ấu trùng/cá bột lên cá giống, thức ăn tự nhiên là thành phần không thể thiếu được của rất nhiều loài cá, giáp xác và thân mềm nước ngọt và lợ, mặn. Ở giai đoạn này, ấu trùng/cá bột rất nhỏ (kích thước miệng nhỏ), chưa phát triển hoàn chỉnh các cơ quan cảm giác (như mắt, xúc giác, cơ quan đường bên) và hệ tiêu hóa chưa hoàn chỉnh là những yếu tố hạn chế việc chọn lựa và sử dụng thức ăn thích hợp trong suốt thời kỳ bắt đầu ăn thức ăn ngoài. Việc sử dụng trùn hổ làm thức ăn cho cá, tôm giống được xem là một giải pháp bổ sung chất miễn dịch cá ở giai đoạn đầu của quá trình nuôi cá.

Nghiên cứu Rufchaei và cộng sự (2019) được thực hiện để đánh giá lượng axit amin của chiết xuất trùn hổ đỏ (Eisenia foetida) và tác dụng của nó đối với các thông số miễn dịch và hiệu suất tăng trưởng của cá chép Caspian (Rutilus caspicus) trong một thí nghiệm cho ăn. Thí nghiệm bao gồm 3 nghiệm thức lặp lại 3 lần. Cá có khối lượng đầu là 4,30 ± 0,10 g bổ sung chiết xuất trùn hổ đỏ với nồng độ 0,1:25 và 1:50 (chiết xuất trùn pha loãng với nước cất).

Kết quả, phân tích axit amin cho thấy, trùn hổ đỏ có hàm lượng dinh dưỡng rất cao chứa 16 axit amin (Aspartic acid, Glutamic acid, Serine, Histidine, Glycine, Threonine, Arginine, Tryptophan, Alanine, Tyrosine, Methionine, Valine, Phenylalanine, Isoleucine). Sau 8 tuần cho ăn thức ăn có bổ sung dịch chiết trùn hổ đỏ cho thấy cá được cho ăn chiết xuất E. foetida minh chứng hoạt động Ig và lysozyme trong huyết thanh cao hơn đáng kể so với nghiệm thức đối chứng. Ngoài ra, bổ sung chế độ ăn với nồng độ pha loãng (1:25 V/V) đã làm tăng đáng kể ACH50 so với nhóm đối chứng. Đối với hiệu suất tăng trưởng, kết quả cho thấy, bổ sung dịch chiết trùn hổ đỏ giúp cải thiện tốc độ tăng trưởng, gia tăng lượng thức ăn vào và giảm hệ số FCR so nhóm đối chứng (P;0,05). Qua đó cho thấy, dịch chiết trùn hổ đỏ có thể được khuyến cáo như là chất miễn dịch cá ở giai đoạn đầu của quá trình nuôi cá.

Phương Đông