Ngành thủy sản tăng tốc thực hiện Khung Kunming – Montreal

Tham dự sự kiện có bà Nguyễn Thị Phương Dung, Trưởng phòng Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế (Cục Thủy sản và Kiểm Ngư); bà Lê Thu Hương, đại diện AFD – nhà tài trợ dự án “Thúc đẩy thực hiện quản lý rừng bền vững và đa dạng sinh học ở Việt Nam”(BIODEV 2030); ông Hoàng Việt, đại diện WWF tại Việt Nam; cùng lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường các địa phương, đại diện các đơn vị thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường, các viện nghiên cứu, tổ chức quốc tế như UNDP, IUCN, MCD, doanh nghiệp thủy sản,…

Hội thảo diễn ra tại Hà Nội ngày 27/11. Ảnh: Thùy Khánh 

Phát biểu khai mạc, bà Nguyễn Thị Phương Dung nhấn mạnh, tháng 12/2022, Khung Đa dạng sinh học toàn cầu Kunming – Montreal (GBF) được thông qua tại COP15, đặt ra 4 mục tiêu dài hạn và 23 mục tiêu đến năm 2030, bao gồm bảo vệ hệ sinh thái, sử dụng bền vững tài nguyên, giảm ô nhiễm, bảo tồn loài nguy cấp và tăng cường huy động tài chính cho bảo tồn.

“Đối với ngành thủy sản Việt Nam, tiếp cận quản lý theo Khung GBF là cơ hội để bước vào giai đoạn phát triển hiện đại, xanh và bền vững hơn. Tuy nhiên, điều này cần sự hài hòa giữa mục tiêu phát triển kinh tế và nhiệm vụ bảo vệ đa dạng sinh học theo lộ trình phù hợp”, bà Dung nói.

Bà Nguyễn Thị Phương Dung, Trưởng phòng Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế (Cục Thủy sản và Kiểm Ngư) khai mạc Hội thảo. Ảnh: Thùy Khánh 

Trong thời gian qua, Cục Thủy sản và Kiểm ngư đã phối hợp cùng các tổ chức quốc tế xây dựng Dự thảo Kế hoạch hành động của ngành Thủy sản Việt Nam triển khai GBF đến năm 2030. Hội thảo lần này là diễn đàn tham vấn quan trọng nhằm chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, mô hình sản xuất bền vững từ doanh nghiệp và tổ chức quốc tế như Minh Phú, WWF, UNDP, IUCN…; Giới thiệu dự thảo kế hoạch hành động, lấy ý kiến từ các bên liên quan; Xác định các nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp khả thi và chỉ tiêu cần thiết để hoàn thiện dự thảo.

“Với tinh thần hợp tác và trách nhiệm, tôi tin tưởng hội thảo sẽ tạo ra đồng thuận quan trọng, đưa ngành thủy sản Việt Nam tiến gần hơn đến các mục tiêu của GBF và đóng góp vào phát triển kinh tế biển xanh”, bà Dung nhấn mạnh.

Đại diện AFD, bà Lê Thu Hương cho biết, mối quan hệ đối tác giữa AFD và Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam đã kéo dài hàng thập kỷ, từ những dự án nông nghiệp đầu tiên của AFD tại Việt Nam. Tháng 5/2025, trong chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Pháp, hai bên đã ký kết Bản ghi nhớ hợp tác gồm 14 lĩnh vực ưu tiên.

Bà Lê Thu Hương, đại diện AFD – nhà tài trợ dự án. Ảnh: Thùy Khánh 

“Điều đáng chú ý là lĩnh vực thủy sản được nhắc tới hai lần trong danh mục hợp tác ưu tiên cùng với nước và biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, trong 5 năm gần đây, chúng ta vẫn chưa có chương trình hợp tác cụ thể nào dành riêng cho thủy sản”, bà Hương chia sẻ.

Theo bà, chính hội thảo lần này trong khuôn khổ BIODEV2030 đã “mở cánh cửa” cho sự hợp tác thực chất hơn giữa AFD và Việt Nam trong lĩnh vực thủy sản bền vững.

“BIODEV2030 được thiết kế nhằm lồng ghép đa dạng sinh học vào sản xuất nông nghiệp. Chúng tôi kỳ vọng những kinh nghiệm của Việt Nam trong nuôi trồng thủy sản bền vững, đặc biệt tại Đồng bằng sông Cửu Long sẽ góp phần nhân rộng mô hình và thúc đẩy liên minh hợp tác trong khu vực”, bà Hương bày tỏ.

Về phía WWF-Việt Nam, ông Hoàng Việt nêu rõ, bối cảnh suy giảm đa dạng sinh học đang diễn ra nhanh chóng toàn cầu, đặt ra yêu cầu cấp bách cho các ngành kinh tế phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên như thủy sản. Dự án BIODEV2030 đang hỗ trợ Việt Nam giảm áp lực lên đa dạng sinh học thông qua tăng cường quản lý bền vững, nâng cao nhận thức, đối thoại chính sách và hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng mô hình sản xuất ít tác động đến hệ sinh thái.

Ông Hoàng Việt, đại diện WWF tại Việt Nam. Ảnh: Thùy Khánh 

Theo ông Việt, WWF-Việt Nam đang đồng hành cùng Cục Lâm nghiệp – Kiểm lâm và Cục Thủy sản và Kiểm ngư trong nhiều hoạt động thiết thực, từ thí điểm mô hình cấp doanh nghiệp đến truyền thông cộng đồng. Hai doanh nghiệp trong lĩnh vực lâm nghiệp và thủy sản tại địa phương đã được hỗ trợ xây dựng mô hình thí điểm, làm cơ sở nhân rộng trên cả nước.

“Hội thảo là cơ hội để lắng nghe tiếng nói từ doanh nghiệp, nhà quản lý và chuyên gia nhằm hoàn thiện Kế hoạch hành động của ngành thủy sản Việt Nam theo GBF. WWF cam kết tiếp tục hỗ trợ kỹ thuật, huy động nguồn lực và đồng hành trong các bước tiếp theo,” ông Việt nhấn mạnh.

Tiếp đó, phần thảo luận chuyên sâu ghi nhận nhiều góp ý cụ thể từ các đại biểu về chỉ tiêu, cơ chế tài chính, giám sát, giải pháp truyền thông và trách nhiệm của các bên trong triển khai Khung đa dạng sinh học toàn cầu Kunming – Montreal tại Việt Nam. Các đại biểu thống nhất rằng, chuyển đổi sang mô hình thủy sản bền vững không chỉ là yêu cầu từ cam kết quốc tế, mà còn là lợi thế cạnh tranh cho xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong bối cảnh thị trường ngày càng ưu tiên sản phẩm thân thiện môi trường.

Đại diện Cục Thủy sản và Kiểm ngư cho biết, cơ quan sẽ tổng hợp đầy đủ ý kiến để hoàn thiện Kế hoạch hành động ngành thủy sản thực hiện Khung GBF đến năm 2030, đảm bảo rõ nhiệm vụ, rõ lộ trình, rõ trách nhiệm giữa các cấp và các bên liên quan.

Sự phối hợp giữa Cục Thủy sản và Kiểm ngư, WWF-Việt Nam, AFD cùng các tổ chức quốc tế được kỳ vọng sẽ tạo nền tảng vững chắc cho thủy sản Việt Nam phát triển theo hướng xanh – hiện đại – giàu tính trách nhiệm, bảo tồn tốt hơn hệ sinh thái biển, đảm bảo sinh kế cho cộng đồng ven biển và góp phần thực hiện các cam kết toàn cầu về đa dạng sinh học.

Thùy Khánh