T3, 24/10/2023 08:22

Ngành tôm cuối năm: Không còn theo quy luật

Chưa có đánh giá về bài viết

(TSVN) – Thông thường, từ tháng 9 trở đi, vấn đề nóng của ngành tôm chủ yếu xoay quanh mối liên hệ giữa nguồn cung nguyên liệu và thị trường xuất khẩu. Bởi đây là thời điểm cuối vụ nuôi, nhưng lại là cao điểm của hoạt động xuất khẩu. Thế nhưng năm nay, mọi thứ đã không còn theo quy luật, khi nguồn cung dù đã giảm mạnh, mà giá tôm vẫn còn ở mức khá thấp. Đương nhiên, chuyện thiếu hụt tôm nguyên liệu không hề xảy ra.

Giá tôm chưa hấp dẫn 

Từ đầu tháng 10/2023 đến nay, giá tôm tại ĐBSCL có chiều hướng tăng nhẹ, tại hầu hết các kích cỡ. Giá (tôm thẻ chân trắng) TTCT loại 100 con/kg từ mức 65.000 – 70.000 đồng/kg, hiện đã tăng lên 78.000 – 81.000 đồng/ kg. Loại 30 con/kg giá 137.000 – 140.000 đồng/kg; loại 50 con/kg giá 106.000 – 109.000 đồng/kg… Riêng TTCT loại 20 con/kg thuộc loại hàng hiếm, nên có giá khoảng 181.000 đồng/kg. 

Anh Nguyễn Duy Khang, một hộ nuôi tôm ở thị xã Vĩnh Châu (Sóc Trăng) cho biết, với mức giá trên, người nuôi đã bắt đầu có lời. Tuy nhiên, nhìn chung lời không đáng kể, nên chưa thật sự hấp dẫn người nuôi tiếp tục thả giống. 

Thực tế, theo tính toán của ngành chức năng tỉnh Trà Vinh cho thấy, giá thành TTCT loại 100 con/kg, hiện vào khoảng 75.000 – 78.000 đồng/kg; loại 50 con/kg giá thành 85.000 – 90.000 đồng/kg; loại 30 con/kg giá thành 98.000 – 105.000 đồng/kg. Nhìn vào bảng giá thành trên có thể thấy, nếu nuôi tôm đạt tỷ lệ sống cao và nuôi được tôm kích cỡ lớn (từ 50 con/ kg trở xuống), thì người nuôi vẫn có mức lợi nhuận từ 20.000 – 40.000 đồng/kg. Điều này lý giải vì sao hiện chỉ có những mô hình nuôi tôm lót bạt ứng dụng công nghệ cao là chủ yếu, còn những hộ nuôi ao đất thì hầu hết đều đã ngưng nuôi. 

Nguồn cung tôm nguyên liệu từ các tỉnh nuôi tôm trọng điểm như: Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau… hiện không còn nhiều, nhưng giá tôm hiện tại vẫn không cao như kỳ vọng. Không những thế, theo các doanh nghiệp, giá tôm từ nay đến cuối năm cũng rất khó tăng, một phần do nhu cầu tiêu thụ đang thấp, phần khác đến từ sự cạnh tranh của các cường quốc tôm dẫn đầu thế giới như Ecuador, Ấn Độ… 

Nói cách khác, một khi doanh nghiệp buộc phải bán với giá thấp, thì họ không thể mua vào với mức giá cao được. Đơn cử tại Sóc Trăng, nơi tập trung nhiều doanh nghiệp chuyên chế biến tôm giá trị gia tăng, có tỷ suất lợi nhuận cao, nhưng do giá xuất khẩu từ đầu năm đến nay quá thấp, nên họ cũng không hỗ trợ được nhiều, về giá mua tôm nguyên liệu cho người nuôi. 

Xuất khẩu chưa cải thiện 

Khi chúng tôi đặt vấn đề về triển vọng xuất khẩu tôm từ nay đến cuối năm, ông Võ Văn Phục – Tổng giám đốc Công ty CP Thủy sản sạch Việt Nam (Vina Clean Food), cho biết hiện vẫn chưa hết tối tăm. 

Vẫn lời ông Phục: “Mặc dù từ tháng 9/2023, xuất khẩu tôm bắt đầu tăng khá mạnh và dự kiến sẽ còn tiếp tục tăng từ nay đến hết tháng 11. Tuy nhiên, khó khăn đối với doanh nghiệp và ngành tôm thì vẫn còn đó, bởi áp lực về sự cạnh tranh, về tình hình lạm phát… nên giá tôm xuất khẩu đến giờ vẫn chưa được cải thiện nhiều. Đây cũng chính là lý do vì sao giá tôm trong nước chỉ tăng được chút ít, dù nguồn cung tôm nguyên liệu đã không còn dồi dào như trước”. 

Ông Phục trăn trở: “Tôi sợ bước qua quý I/2024, tình hình sẽ còn tệ hơn bây giờ nữa. Điều mà các doanh nghiệp lo lắng hơn là khó khăn của năm 2023 này, sẽ tiếp tục kéo dài sang những tháng đầu của năm 2024. Hiện nay, các doanh nghiệp đang tập trung giao hàng cho các đối tác, dự kiến đợt cao điểm chế biến xuất khẩu, sẽ kết thúc vào khoảng cuối tháng 11/2023”. 

“Thông thường, hợp đồng giao hàng cho nhà nhập khẩu các nước châu Âu hay Bắc Mỹ, tập trung mạnh từ giữa tháng 10 cho đến cuối tháng 11 và giảm dần. Riêng đơn hàng cho các nước châu Á, như: Nhật Bản, Hàn Quốc… thì vẫn duy trì cho đến hết năm”- ông Phục chia sẻ. 

Như vậy, mùa cao điểm chế biến xuất khẩu tôm, gần như sẽ kéo dài từ nay đến cuối năm, trong bối cảnh nguồn cung tôm ngày một cạn dần. Mặc dù vậy hiện nay, hầu như không nghe doanh nghiệp nào than thở chuyện thiếu tôm nguyên liệu. 

Lý giải về vấn đề này, Tổng Giám đốc Võ Văn Phục cho biết: “Do đây là thời điểm các doanh nghiệp tập trung làm hàng giá trị gia tăng, để phục vụ đơn hàng cho nhu cầu lễ, Tết cuối năm, nên tốc độ chế biến sẽ không nhanh như bình thường. Mặt khác, dự báo xuất khẩu tôm sẽ gặp khó hơn nửa năm nữa, nên hầu như doanh nghiệp nào cũng tồn kho một lượng tôm nhất định. Đây là cơ hội để các doanh nghiệp xả kho và mua vào ở mức vừa phải, nhằm không để lỡ cơ hội khi thị trường phục hồi mạnh”. 

Mặc dù, số lượng hàng tôm xuất khẩu bắt đầu tăng mạnh kể từ tháng 9 và dự kiến còn kéo dài đến gần cuối năm, nhưng nhìn chung, theo các doanh nghiệp, doanh số xuất khẩu năm nay vẫn sẽ giảm khoảng 10 – 16%. 

Riêng Vina Clean Food của Tổng giám đốc Võ Văn Phục, doanh số xuất khẩu tôm có thể giảm khoảng 15 – 16% so năm trước. Ông Phục dự báo: “Với giá tôm như hiện nay, dù độ mặn năm nay theo dự báo sẽ lên sớm đi chăng nữa, cũng có rất ít người thả nuôi. Lý do phần lớn hộ nuôi hiện đang kiệt quệ về nguồn vốn, trong khi sự đầu tư của các đại lý cũng bị hạn chế vì sợ rủi ro”. 

>> Theo báo cáo từ Sở NN&PTNT các tỉnh nuôi tôm lớn, như: Cà Mau, Bạc Liêu, Trà Vinh… sản lượng tôm thu hoạch trong 9 tháng đầu năm 2023 đều tăng so cùng kỳ. Riêng Sóc Trăng, sản lượng có giảm 2,7% so cùng kỳ, nhưng bù lại diện tích đang còn tôm của tỉnh là khá lớn với hơn 14.000 ha, nên sản lượng tôm cả năm nhiều khả năng vẫn sẽ đạt theo kế hoạch. 

ÔNG HUỲNH NGỌC NHÃ, GIÁM ĐỐC SỞ NN&PTNT SÓC TRĂNG 

Người dân sẽ mạnh dạn thả nuôi 

Ngay từ đầu năm, giá TTCT đã bắt đầu giảm và giảm nhanh vào những tháng tiếp theo. Do vậy nhiều người dân đã không mạo hiểm thả giống. Với giá tôm đã tăng trở lại, người dân sẽ mạnh dạn thả nuôi. Năm nay, Sóc Trăng dự kiến thả nuôi khoảng 51.000 ha. Địa phương xây dựng chương trình phối hợp với ngân hàng để hỗ trợ bà con tiếp cận các gói vay với lãi suất ưu đãi. Đồng thời, ngành nông nghiệp tỉnh phối hợp với chính quyền cơ sở phát triển, mở rộng diện tích nuôi tôm đối với các mô hình nuôi đạt hiệu quả; hỗ trợ các hợp tác xã nuôi tôm tiếp cận nguồn vật tư đầu với giá cả hợp lý. 

ÔNG NGUYỄN THANH TOÀN, PHÓ CHI CỤC TRƯỞNG CHI CỤC CHĂN NUÔI, THÚ Y VÀ THỦY SẢN LONG AN 

Cơ hội để tổ chức lại sản xuất 

Với tình hình hiện nay, người nuôi tôm cần cân nhắc thật kỹ trước khi quyết định thả nuôi vụ mới; đồng thời, chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh. Cùng với đó, ngành Nông nghiệp các địa phương cần chủ động liên kết người nuôi tôm lại với nhau, thành lập tổ hợp tác, hợp tác xã để mua chung, bán chung và tìm thị trường tiêu thụ ổn định. Hiện nay, giá cả thị trường đang là thách thức nhưng cũng là cơ hội để người nuôi tôm tổ chức lại sản xuất, cải thiện môi trường nuôi; tìm hiểu, ứng dụng các tiến bộ khoa học - kỹ thuật để nâng cao chất lượng con tôm. 

Xuân Trường

 

Bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai.

Hãy là người đầu tiên bình luận trong bài
error: Content is protected !!