Năm 2021, Nghệ An phấn đấu diện tích nuôi trồng thủy sản đạt 21.420 ha, trong đó, diện tích nuôi ngọt 18.870 ha; nuôi mặn lợ 2.550 ha (tôm 2.280); sản lượng nuôi trồng thủy sản đạt 59.000 tấn, trong đó, sản lượng nuôi ngọt đạt 46.500 tấn, sản lượng nuôi mặn, lợ đạt 12.500 tấn (trong đó, tôm đạt 7.800 tấn).
Để đạt được mục tiêu trên thì ngay từ đầu năm Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có thông báo khung lịch mùa vụ nuôi trồng thủy sản năm 2021. Theo đó, đối với sản xuất giống tôm sú thời gian sản xuất giống từ 3/2 – 21/7/2021. Sản xuất, ương dưỡng giống tôm thẻ chân trắng từ 3/2 – 30/10/2021.
Riêng nuôi tôm thẻ chân trắng vụ chính thả giống từ 5/4 – 30/6/2020; mật độ 80 – 150 con/m2; kích cỡ tôm giống P12 (đối với những cơ sở nuôi có điều kiện cơ sở hạ tầng đảm bảo cho ương gièo, tôm giống có thể ương gièo trong ao, bể từ 20 – 25 ngày trước khi thả nuôi).
Vụ đông: Thả giống từ 1/9 – 30/10/2021; mật độ 70 – 120 con/m2; kích cỡ tôm giống P12; chỉ áp dụng cho các vùng nuôi tôm độc lập, điều kiện cơ sở hạ tầng và môi trường nước đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.
Cơ sở nuôi tôm trên cát của anh Nguyễn Tiến Cường ở xóm 2, Diễn Trung (Diễn Châu). Ảnh: Việt Phương
Về các yêu cầu kỹ thuật, bà con cần phải chuẩn bị ao nuôi và ao chứa nước tiến hành theo 3 bước.
Bước 1: Tháo cạn nước ao nuôi và ao chứa. Loại bỏ các địch hại có trong ao (tôm, cua, ốc, côn trùng, cá tạp…). Vét bùn đáy ao, tu sửa bờ, các cống cấp nước, thoát nước.
Bước 2: Đối với ao nền đất bón vôi bột nông nghiệp và phơi đáy ao từ 20 – 30 ngày. Số lượng vôi từ 3 – 3,5 tấn/ha.
Bước 3: Đối với ao đất: Bừa kỹ cho vôi ngấm vào đáy để diệt hết tôm, cua, còng, ốc, côn trùng, cá tạp còn sót lại, diệt khuẩn trong bùn, giải độc (kim loại nặng, H2S) và trung hòa pH. Riêng với ao lót bạt cần vệ sinh khử trùng, rửa sạch ao và rải vôi CaO hòa nước sệt tưới vào các kẽ bạt.
Lưu ý: Tốt nhất bón 50% vôi bột CaCO3 và 50% dolomit CaMg(CO3). Đối với ao lót bạt chủ yếu bón dolomit [CaMg(CO3)] cho đến khi đo độ kiềm đạt theo tiêu chuẩn thả.
Công tác lấy nước và xử lý nước thực hiện theo 4 bước gồm:
Bước 1: Lấy nước vào ao chứa qua túi lọc bằng vải dày nhằm loại bỏ rác, ấu trùng, tôm, cua, còng, ốc, côn trùng, cá tạp, để ổn định 3 – 7 ngày.
Bước 2: Chạy quạt nước liên tục trong 2 – 3 ngày để kích thích trứng tôm, ốc, côn trùng, cá tạp nở thành ấu trùng.
Bước 3: Sau chạy quạt nước liên tục 2 – 3 ngày (để trứng cá tôm nở hết) bắt đầu diệt tạp bằng Saponin 15 – 16g/m3 (nếu độ mặn nước ao thấp < 20‰ nên ngâm trước 1 đêm và thêm muối vào để đạt độ mặn 30‰ để tăng hiệu quả diệt tạp); sử dụng Iodine, Over dine xử lý lúc 5 – 6h sáng tăng hiệu quả của Iodine do thời điểm đó oxy và pH thấp nhất. Ngày hôm sau kiểm tra độ kiềm đạt 100 -120mg/l, nếu thấp bón Dolomite (vôi đen) cho đến đạt tiêu chuẩn.
Bước 4: Cấp nước từ ao chứa sang ao nuôi qua túi lọc, độ sâu nước từ 1,3 – 1,4m.
Người dân xã Quỳnh Ngọc (Quỳnh Lưu) chuẩn bị cho vụ nuôi tôm năm 2021. Ảnh: Trung Thành
Gây màu nước, tùy vào điều kiện của từng ao và kinh nghiệm nuôi của bà con, tuy nhiên, có thể tham khảo các cách sau:
Cách 1: Tiến hành theo công thức 2:1:2 (thành phần gồm 2 kg cám gạo (hoặc cám ngô) + 1 kg bột cá + 2 kg bột đậu nành). Trộn đều hỗn hợp trên sau đó nấu chín, ủ kín từ 2 – 3 ngày. Dùng cám ủ bón để gây màu, liều lượng 3 – 4 kg/1.000 m3 nước, bón liên tục trong 3 ngày, cho đến khi đạt độ trong cần thiết (30 – 40 cm). 7 ngày sau bón bổ sung, liều lượng giảm 1/2 so với ban đầu (căn cứ màu nước để bổ sung).
Cách 2: Thực hiện theo công thức 3:1:3 (thành phần gồm 3 kg mật đường + 1 kg cám gạo (hoặc cám ngô) + 3 kg bột đậu nành). Công thức này không cần nấu chín, trộn đều sau đó ủ kín trong 12 giờ. Dùng cám ủ bón để gây màu, liều lượng 2 – 3 kg/1.000 m3 nước, bón liên tục trong 3 ngày, cho đến khi đạt độ trong cần thiết (30 – 40 cm), 7 ngày sau bón bổ sung, liều lượng giảm 1/2 so với ban đầu (căn cứ màu nước để bổ sung).
Cách 3: Dùng 5 – 6 lít mật + 15g men bánh mỳ + 1 kg thức ăn số 0 + 2 lít nước ngọt sạch khuẩn ủ trong thời gian 24 giờ, dùng cho 1.000 m3, gây màu nước liên tục trong 7 – 10 ngày đầu, thời điểm gây màu tốt nhất từ 7 – 8 giờ sáng.
Cách 4: Sử dụng một số chế phẩm vi sinh chất lượng có trên thị trường để gây màu. Ví dụ: Dùng 250g EZ Pon (Fementech) + 20 lít nước sạch + 2 kg bột đậu nành ủ yếm khí 24 giờ, té đều cho 2.000 m3 nước, cách 2 ngày/1 lần làm trong vòng 3 lần, sau 6 ngày kiểm tra chất lượng nước, pH, kiềm, độ trong… đảm bảo tiêu chuẩn thì tiến hành thả giống.
Chọn tôm giống, cần chọn con giống đạt chuẩn Post 15 đối với tôm sú và Post 12 đối với tôm thẻ chân trắng, đồng thời, thử chất lượng tôm giống bằng cảm quan với các tiêu chí như kích cỡ đồng đều, đường ruột to, tỷ lệ ruột, cơ đạt chuẩn 1/4, bơi lội linh hoạt. Kế tiếp tiến hành gây sốc bằng cách hạ đột ngột độ mặn chỉ còn 50% (ví dụ từ 20‰ xuống 10‰), hoặc sốc Formol với liều lượng 2 lít/10 lít nước trong 1 giờ, nếu tỷ lệ sống tôm trên 90% là đạt yêu cầu. Sau đó tiến hành kiểm dịch tôm giống.
Về việc thả giống, bà con nên yêu cầu các trại giống thuần hóa độ mặn giữa trại ương tương ứng với độ mặn trong ao nuôi. Khi thả tôm giống cần chọn thời điểm trời mát (buổi sáng, chiều tối) và tiến hành ngâm bao tôm vào nước khoảng 30 phút để cân bằng nhiệt độ giữa nước tôm trong bọc và ao nuôi trước khi thả.