Ngư dân bắt đầu lâm nợ “tàu 67”

Bất cập từ chính sách

Tại cửa biển Sa Huỳnh tỉnh Quảng Ngãi, ngư dân Nguyễn Văn Sáu chạy tới chạy lui tại xã để hứa trả nợ với ông Nguyễn Sơn, chủ xí nghiệp gỗ Điền Phong. Số tiền mà ông Sáu còn nợ hàng trăm triệu đồng là tiền thuế giá trị gia tăng.  Nhưng chưa hết, ông Sáu còn phải chạy ngút hơi 60 km từ Sa Huỳnh ra tỉnh Quảng Ngãi để nộp đơn cho các cơ quan ban ngành ở tỉnh để kêu cứu, vì nhà nước hứa sẽ hoàn thuế giá trị gia tăng cho bà con nhưng chờ mãi không thấy đâu.

Ông Nguyễn Sáu từng là nhân vật được báo chí biểu dương vì thành tích đóng “tàu 67” lẹ nhất cả nước. Cuối năm 2014, tàu cá của ông đã được hạ thủy. Bí quyết để đóng tàu nhanh, đó là ông Sáu tự trích tiền ra đóng tàu, cùng đó là chạy thủ tục, không cần chờ xong giấy tờ mới đi đóng tàu. 

Xấp đơn hoàn thuế giá trị gia tăng của chủ tàu Nguyễn Sáu

Tổng số tiền thi công chiếc tàu vỏ gỗ trị giá 6,4 tỷ đồng. Ông Sáu phải hoàn thuế 640 triệu. Đó là số tiền phát sinh mà ông Sáu không ngờ tới. Chủ xưởng gỗ thông cảm và cho ông Sáu nợ. Ông Sáu cho biết “nghe nhiều cơ quan hứa lắm, cứ tưởng là sớm nhận lại tiền, ai dè bây giờ phải lãnh nợ. Gia đình phải đi bốc nóng trả dần, thêm lãi mẹ lãi con”.

Trong khi, các ngân hàng thương mại cứ thẳng tay thực hiện theo đúng lộ trình thu hồi vốn. Chủ tàu không nhận được tiền hoàn thuế nên bắt đầu bị đưa vào diện nợ xấu, từ đó các chính sách hỗ trợ đi kèm sẽ bị khóa lại.

Còn chờ hoàn thuế

Theo quy định của Nghị định 67 về một số chính sách phát triển thủy sản thì tàu cá của ngư dân có tổng công suất máy chính từ 400 CV trở lên thì được hoàn lại toàn bộ tiền thuế giá trị gia tăng. Quy định là vậy, đến nay, việc triển khai hoàn thuế trên địa bàn các tỉnh nói chung và tỉnh Quảng Ngãi nói riêng vẫn đang trong giai đoạn chờ.

Cuộc họp gần đây nhất ngày 23/3/2016 tại Quảng Ngãi để tháo gỡ một số vướng mắc trong việc vay vốn Nghị định 67, nguyên Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Bình chủ trì đã có những đề nghị sớm thực hiện lộ trình hoàn thuế cho bà con ngư dân. Lệnh trên là vậy, còn ngư dân thì vẫn tiếp tục chờ.

Ông Lê Văn Sơn, Chi cục trưởng Chi cục Khai thác và Bảo vệ Nguồn lợi thủy sản Quảng Ngãi, cho biết, đơn vị đã có báo cáo với UBND về việc có nhiều văn bản hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng đối với tàu cá khai thác xa bờ nói chung và tàu cá đóng mới theo Nghị định 67. Nhưng thực tế là ngành thuế không giải quyết được trường hợp cụ thể nào, gây bức xúc và thiệt thòi cho bà con.

Nhắc chuyện danh mục hướng dẫn của ngành thuế, ông Sơn đề cập đến việc đã từng cầm trên tay một xấp văn bản chi chít những con số và phép tính từ tay ông Phan Huy Hoàng, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT. Ông Hoàng bảo “đọc nhưng không hiểu gì”. Ông Sơn giở qua vài trang và cũng lắc đầu, kết luận: “Trước đây tôi chuyên làm bên lĩnh vực tài chính, vậy mà nhìn vô đây chả hiểu được gì thì huống chi là bà con ngư dân!”.