(TSVN) – Ở quần đảo Hoàng Sa, cứ vào khoảng 5 giờ chiều là tàu cá chạy chỗ. Đó là di chuyển từ đảo này sang đảo khác để bắt đầu hành nghề lặn đêm. Đây cũng là thời gian ngư dân thông báo cho nhau tình hình trên biển để bắt đầu vào phiên lặn. Mới đây, tàu cá QNg 90495 TS của ngư dân Quảng Ngãi đã bị tàu Trung Quốc hành hung vào thời điểm này.
Chiếc tàu tuần tra màu trắng của Trung Quốc mang số 4201 bám theo con tàu QNg 90495 TS, do ngư dân Huỳnh Văn Tiến, 26 tuổi, quê ở xóm Ghành Cả, thôn Châu Thuận Biển, xã Bình Châu (huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) vào buổi chiều ngày 28/8/2023, tọa độ 16°38’ đến 16°33’N – 112°05’ đến 111°21’E, khu vực giữa đảo Phú Lâm và cụm Nguyệt Thiềm.
Đối với các ngư dân, hình ảnh những con tàu Trung Quốc sơn màu trắng bám theo như vậy đã quá quen thuộc và không đáng sợ. Bình thường, các ngư dân sẽ cho tàu chạy chậm lại. Vì nếu tàu chạy quá nhanh thì càng kích thích sự rượt đuổi của tàu tuần tra Trung Quốc. Ngư dân có kinh nghiệm thường ví von, “con mãnh thú” sẽ say mồi nếu mình hốt hoảng, còn mình cứ chạy chậm chạp, các ngư dân tập trung quan sát thì phía con thú dữ kia chỉ vờn quanh rồi sẽ bỏ đi.
Ngư dân Huỳnh Văn Khanh kể lại giây phút kinh hoàng ở Hoàng Sa. Ảnh: Văn Chương
Nhưng vào buổi chiều ngày hôm đó, con tàu của Trung Quốc tiến đến gần và bắt đầu quạt vòi rồng lên trời. Theo các ngư dân nhận định, có thể đêm qua tàu Trung Quốc đã để ý đến tàu đánh cá của bà con ngư dân ở khu vực đảo Phú Lâm. Ở khu vực đối diện bãi ngầm Phú Lâm là bãi ngầm Quảng Nghĩa, ngư dân lặn ở vùng này sẽ bắt được nhiều tôm, mực, cá. Nếu ngư dân nào mạnh dạn thì sau 2 giờ sáng sẽ chạy sang bãi ngầm ở đảo Phú Lâm để tiếp tục lặn cho tới sáng.
Các ngư dân trên tàu hốt hoảng la to khi con tàu Trung Quốc biểu diễn vòi rồng. Do bị tàu Trung Quốc bám theo và dọa dẫm nên thuyền trưởng Tiến đã thông báo và tường thuật luôn tình hình tại chỗ cho các ngư dân đang mở chung tần số Icom.
Ban đầu tàu Trung Quốc vườn tới vờn lui, sau đó xộc thẳng vòi phun nước về phía con tàu. Tiếng nước tuôn ầm ầm như bom nổ. Âm thanh xào xào như thác nước dội từ trên đầu, nện mạnh xuống con tàu.
Những gì mà các ngư dân đi trên tàu QNg 90495 TS mô tả là khá giống vụ việc xảy ra cách đây 8 năm đối với tàu cá ở cùng địa phương (QNg 90657 TS và QNg 95193 TS).
Vào ngày 7/6/2015, tàu QNg 95193 TS do ngư dân Nguyễn Trung Kiên làm chủ tàu kiêm thuyền trưởng, trên tàu có 13 người hành nghề lặn, trong lúc neo cách đảo Bom Bay (quần đảo Hoàng Sa) khoảng 4 – 5 hải lý để nghỉ ngơi, cũng bị tàu Trung Quốc rượt đuổi và dùng vòi rồng phun nước hất ngã dẫn đến thương tích, ngư dân Bùi Tấn Đoàn bị thương gãy chân.
Tàu tuần tra Trung Quốc phun vòi rồng. Ảnh ngư dân cung cấp
Trước đó, hai tàu cá này đã bị 4 tàu của TQ mang số hiệu 589, 3103, 64501 và 35101 đến ngăn cản, dùng 2 ca nô cập mạn tàu cá lấy đi toàn bộ ngư cụ và hải sản.
Còn trong vụ việc xảy ra vào chiều ngày 28/8, các ngư dân đã cố gắng cho tàu vừa bơm nước, vừa tìm cách tránh né. Ngư dân Huỳnh Văn Hoanh cho biết, lúc đó đang nằm ở ca bin tàu thì nghe anh em hô hoán có tàu lạ áp sát, sau đó là nước phun ầm ầm và ông Hoanh bay người xuống boong tàu. Chiếc tàu Trung Quốc mang số 4201 dùng vòi rồng xịt liên tiếp và khiến ông bị gãy cánh tay phải.
Từ giờ phút có ngư dân bị thương, ngư dân trên tàu càng quyết tâm bảo vệ, không cho tàu bị chìm vì ngập nước. Do nước xối toác ca bin và cửa kính, nên các thiết bị điện tử như Icom, máy định vị… đều bị tắt nguồn. Các ngư dân trên đoàn tàu ở quần đảo Hoàng Sa chỉ nghe được tiếng la hét của ngư dân trên tàu bị nạn ở những giây phút đầu tiên, sau đó là sự im bặt. Đối với các ngư dân có kinh nghiệm, sự tắt ngang liên lạc như vậy có nghĩa là ngư dân đang gặp chuyện tai ương, thảm họa. Các ngư dân cho biết, lúc đó nếu tàu chìm thì có thể toàn bộ ngư dân sẽ bị thủ tiêu và không ai biết chuyện gì đã xảy ra. Các ngư dân động viên nhau vừa bơm, vừa tát nước, vừa thầm cầu mong chiếc máy chính đừng bị chết vì ngộp nước biển.
Sau khi tàu Trung Quốc phun vòi rồng bỏ đi, một chiếc tàu tuần tra khác của Trung Quốc mang số 4104 tiếp tục xuất hiện, áp sát và ra hiệu cho tàu đánh cá ngư dân phải dừng lại để quân y Trung Quốc cứu chữa cho ngư dân Việt Nam. Các ngư dân phán đoán phía Trung Quốc muốn tịch thu tàu để tiêu hủy chứng cứ nên quyết tâm không dừng. Vậy là phía tàu Trung Quốc tiếp tục phun thêm một trận vòi rồng nữa, cách phun vòi rồng của Trung Quốc thể hiện họ muốn nhấn chìm con tàu vỏ gỗ.
Các ngư dân vừa bơm nước, vừa chạy về hướng Việt Nam và rồi cuối cùng đất liền đã xuất hiện trước mũi con tàu vào chiều ngày hôm sau. Ông Nguyễn Thanh Hùng, Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá xã Bình Châu cho biết, ngay sau khi nhận được tin tức, ông đã có báo cáo lên cơ quan cấp trên để nắm tình hình, yêu cầu Trung Quốc không được ức hiếp ngư dân Việt Nam ngay trên quần đảo Hoàng Sa là vùng biển chủ quyền của Việt Nam.
Lê Văn Chương