Nhọc nhằn nghề xúc trứng nước đêm

Thức trước bình minh

Những năm gần đây, khi phong trào ươm nuôi cá giống phát triển, trứng nước trở thành nguồn thức ăn lý tưởng dành cho các loại cá nhỏ nên nhiều người dân đã chọn nghề xúc trứng nước kiếm thêm thu nhập cho gia đình. Dụng cụ xúc trứng nước của dân nghèo đơn giản chỉ là một cái vợt kéo trứng nước may bằng vải mỏng, miệng vợt bề ngang khoảng 3m, túi vợt dài khoảng 10m, giữa vợt có một giàn lược, ngăn rong tảo lọt vào. Anh Nguyễn Văn Hồ (30 tuổi, xã Hòa Lạc, Phú Tân, An Giang) cho biết: “Mỗi ngày, độ khoảng 3 giờ sáng là tôi đi xúc trứng nước. Muốn làm nghề này cũng cần phải có kinh nghiệm. Không phải trứng nước ở chỗ nào cũng có. Phải để ý những khu vực mà trứng nước xuất hiện nhiều. Thường thì tôi tìm đến những bờ kênh, khu vực gần nơi người ta hay xả nước thải từ các ao, hầm nuôi cá tra để xúc trứng nước, bởi nước thải từ các ao, hầm cá tra có nguồn thức ăn nên trứng nước sẽ sinh sản nhiều. Hầm nào cho cá ăn nhiều cám và cá biển xay thì nước thải của nó tạo  nhiều trứng nước…”.

Sau vài giờ hì hục kéo vợt xúc trứng nước, đến tờ mờ sáng là công việc đã hoàn tất, trứng nước được mang về bán cho những chủ nuôi cá lóc giống, cá tra bột, cá thác lác cườm…. Mặt trời ló dạng cũng là lúc những người nông dân này mang theo niềm vui về nhà vì đã kiếm được một khoản tiền để lo cho gia đình. “Mới 3 giờ sáng là phải trầm mình dưới kênh để xúc trứng nước cũng vất vả lắm chứ! Nhưng cũng nhờ làm sớm như vậy nên đến sáng là mình có thể đi làm thêm việc khác kiếm thêm thu nhập. Hơn nữa, xúc vào giờ đó để khi trời vừa sáng mình đem cân ngay cho người ta, trứng nước còn sống được giá hơn trứng nước chết” – anh Hồ bày tỏ.

Ngâm mình dưới dòng nước lạnh

Kéo vợt xúc trứng nước.

Trời càng về sáng, tại những con kênh trên cánh đồng ở xã Phú Bình cũng nhộn nhịp bởi những tiếng í ới gọi nhau của những người xúc trứng nước. Đặt chiếc can nhựa cặp mé mương, anh Nguyễn Thanh Tùng (37 tuổi) cởi trần nhảy tỏm xuống nước rồi đi thoăn thoắt đẩy cán vợt hứng trứng nước. Anh nói sang sảng trong đêm: “Lạnh. Mình vẫn làm để có tiền đong gạo. Nhớ lại thời gian đầu khi làm công việc xúc trứng nước, có ngày tôi xúc được gần 20kg trứng nước bán với giá 15.000 đồng/kg, kiếm được gần 300.000 đồng. Vào mùa khô, trứng nước khan hiếm có khi giá lên đến 30.000 đồng/kg. Giai đoạn đó trứng nước xúc về không đủ để bán cho những hộ nuôi cá giống nên giá trứng nước khá cao”,

Thấy trứng nước mang lại thu nhập cao mà ngày càng khan hiếm nên nhiều hộ có điều kiện đã tận dụng diện tích ao, hầm bỏ không để nuôi trứng nước. Nguồn trứng nước cung cấp cho các hộ nuôi cá giống nhiều nên không còn khan hiếm như trước. “Từ đó, giá trứng nước cũng sụt giảm, những người làm nghề xúc trứng nước như tụi tôi chẳng kiếm được bao nhiêu tiền để lo cho gia đình nữa. Mặc khác, trứng nước xúc trên kênh rạch về không sạch bằng trứng nước nuôi nên người ta cũng mua với giá thấp hơn. Lắm lúc cũng nản, tôi định nghỉ làm nhưng nghĩ lại nhờ nó mà kiếm thêm một phần thu nhập cho gia đình, nên cũng ráng mà đeo” – anh Tùng chia sẻ. Hiện nay, giá trứng nước nuôi giảm còn khoảng 6.000 đồng/kg, trứng nước xúc trên đồng hay kênh rạch thì chỉ có giá từ 4.000 – 4.500 đồng/kg. Cuộc sống của những người mưu sinh bằng nghề xúc trứng nước đêm ngày càng khó khăn.

Xa xa, bất chợt nghe gà cất tiếng gáy cuối cùng trong đêm, dân nghèo tạm xếp vợt, vắt từng mẻ trứng nước cho ráo, rồi vội vã đem cân cho thương lái. Thành quả lao động của họ là năm, bảy ký trứng nước, thu nhập khoảng vài chục ngàn đồng để trang trải cuộc sống gia đình.