“Nổi trôi” con nghêu Gò Công

Phập phù lãi, lỗ…

Nghề nuôi nghêu ven biển Gò Công đã hình thành từ rất lâu đời nhưng đến năm 2000 – 2001 thì mới bắt đầu phát triển ổn định. Thời điểm này, diện tích nuôi nghêu toàn tỉnh khoảng 1.800ha, sản lượng hơn 16.000 tấn nhưng giá nghêu chỉ ở mức 1.800 – 2.000 đồng/kg.

Đến năm 2005, diện tích nuôi nghêu của tỉnh tăng lên 2.150ha theo sự phát triển của vùng nuôi nghêu các tỉnh khác trong khu vực nên nguồn nghêu giống thả nuôi khan hiếm. Sản lượng nghêu của tỉnh giảm gần 50%, cùng với việc xuất khẩu nghêu được mở rộng sang nhiều thị trường nên giá nghêu tăng lên 9.000 – 10.000 đồng/kg (cao gấp 5 lần so với năm 2001). Người nuôi nghêu thời điểm này có lãi rất cao.

Từ năm 2006 – 2012, giá nghêu giống ngày càng cao, chi phí đầu tư nuôi nghêu cũng tăng, lợi nhuận nuôi nghêu tính trên vốn đầu tư theo đó cũng dần giảm lại. Đáng lo ngại hơn, trong năm 2013 giá nghêu thịt chỉ 18.000 – 22.000 đồng/kg, thấp hơn nhiều so với mức 30.000 – 36.000 đồng/kg của năm 2012 nên người nuôi nghêu lãi thấp.

Nghề nuôi nghêu ven biển ngày càng đối diện với nhiều khó khăn về giá cả, dịch bệnh (ảnh chụp tại xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông, Tiền Giang).

Dù vậy, khi đề cập đến vấn đề hiệu quả trong nuôi nghêu, ông Trần Văn Vinh – nông dân nuôi nghêu ở ấp Cầu Muống, xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông cho biết, nếu nghêu nuôi phát triển tốt và không có tình trạng chết hàng loạt thì đây vẫn là đối tượng thủy sản nuôi có hiệu quả kinh tế cao.

Ám ảnh dịch bệnh

Theo ông Nguyễn Văn Nhịn- nông dân nuôi nghêu ở ấp Cầu Muống, xã Tân Thành, huyện Gò Công Đông, hiện nay vốn đầu tư cho nuôi 1ha nghêu chỉ gần 120 triệu đồng. Năng suất bình quân nghêu nuôi khu vực này khoảng 15 tấn/ha, với giá nghêu bình quân khoảng 20.000 đồng/kg thì doanh thu từ 1ha sân nghêu là 300 triệu đồng.

Như vậy, nếu nghêu phát triển tốt, sau khi trừ chi phí người nuôi vẫn còn lãi khoảng 180 triệu đồng/ha. Tuy nhiên, trong 5 năm trở lại đây, tình hình dịch bệnh trên nghêu ngày càng diễn biến phức tạp, nghêu chết ngày càng nhiều, thậm chí có hộ nuôi bị thiệt hại gần như hoàn toàn khiến họ rơi vào cảnh “trắng tay”.

Theo số liệu thống kê của Chi cục Thủy sản tỉnh, từ năm 2010 đến nay đã có 4 năm nghêu nuôi trên địa bàn tỉnh chết hàng loạt trên diện rộng gây thiệt hại nặng cho người nuôi nghêu. Năm 2010, nghêu chết trên diện tích là 918ha, sản lượng thiệt hại khoảng 12.581 tấn, giá trị thiệt hại gần 250 tỷ đồng.

Năm 2011, nghêu chết trên diện tích hơn 1.195ha, sản lượng thiệt hại khoảng 10.578,4 tấn, giá trị thiệt hại gần 210 tỷ đồng. Gần đây nhất, trong tháng 2-3.2013, tỉnh có 1.600ha nghêu bị thiệt hại, chiếm hơn 97% diện tích nuôi, sản lượng thiệt hại ước trên 14.000 tấn, giá trị thiệt hại hơn 280 tỷ đồng.

Theo nhận định của Cơ quan Thú y Vùng 6 và Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản 1, nguyên nhân gây chết nghêu năm 2013 có thể là do độ mặn về sớm và luôn ở ngưỡng khá cao, một số chỉ tiêu môi trường như nhiệt độ, sắt tổng số và tổng số chất rắn lơ lửng cao hơn giới hạn cho phép có khả năng gây sốc làm ảnh hưởng đến hô hấp và dinh dưỡng của nghêu nuôi…