Nông nghiệp là trụ đỡ quan trọng của nền kinh tế

Vượt khó thành công

Báo cáo tại Hội nghị tổng kết ngành năm 2022, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, năm 2022, ngành nông nghiệp triển khai thực hiện kế hoạch trong điều kiện có những thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen. Tuy nhiên, toàn ngành đã tổ chức quán triệt, tổ chức thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ với quyết tâm cao, nỗ lực lớn vươn lên, thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp thích ứng an toàn, linh hoạt, sáng tạo, “đổi mới tư duy” để vượt qua khó khăn, thách thức từ các “tình huống bất bình thường” của thực tiễn sản xuất kinh doanh nông, lâm, thủy sản nhằm đạt các mục tiêu phát triển.

Chính vì vậy, giá trị gia tăng toàn ngành (GDP) năm 2022 tăng cao nhất trong những năm gần đây, đạt 3,36% (nông nghiệp tăng 2,88%, thủy sản tăng 4,43%, lâm nghiệp tăng 6,13%); tỷ lệ che phủ rừng 42,02%; tỷ lệ số xã đạt chuẩn nông thôn mới trên 73%.

Năm qua, ngành nông nghiệp không chỉ đạt và vượt các mục tiêu tăng trưởng mà còn tiếp tục giữ vững vai trò “trụ đỡ” của nền kinh tế. Ảnh: Vũ Sinh, ST

Về xuất khẩu, toàn ngành đạt giá trị kim ngạch trên 53,22 tỷ USD, tăng 9,3% so năm 2021; trong đó nông sản chính đạt 22,59 tỷ USD, tăng 4,8%; lâm sản chính đạt 16,93 tỷ USD, tăng 6,1%; thủy sản đạt 10,92 tỷ USD, tăng 22,9%; chăn nuôi đạt 400 triệu USD, giảm 7,1%. Tiếp tục có 11 nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD. Thặng dư thương mại toàn ngành ước đạt 8,5 tỷ USD, tăng 30% so với năm 2021.

“Thành công trong năm 2022 đến từ phương châm thích ứng linh hoạt, tiếp tục thực hiện có hiệu quả đề án, kế hoạch cơ cấu lại ngành toàn diện, đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm, vận hành theo cơ chế thị trường, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số là động lực chủ yếu tạo giá trị gia tăng và chuyển đổi mô hình tăng trưởng; vượt qua thách thức, khó khăn, khai thông thị trường xuất, nhập khẩu; môi trường đầu tư được cải thiện, sức cạnh tranh quốc gia của nông sản hàng hóa có nhiều tiến bộ; nỗ lực vươn lên và đạt kết quả khả quan, hầu hết các chỉ tiêu đạt hoặc vượt kế hoạch”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.

Đột phá từ thị trường

Trong năm 2022, thị trường tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp tiếp tục được mở rộng cả về ngành hàng và sản phẩm, cùng đó, ngành cũng chú trọng thị trường trong nước; tháo gỡ nhiều rào cản thương mại, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt kỷ lục mới.

Đặc biệt, Bộ NN&PTNT đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Công thương thực hiện các cơ chế, chính sách đối với công tác xúc tiến thương mại, đàm phán mở cửa, phát triển thị trường để giải quyết kịp thời các vướng mắc thúc đẩy xuất khẩu; ứng phó với tác động của dịch COVID-19 và xung đột quân sự Nga – Ukraine làm đứt gãy chuỗi cung ứng nông sản toàn cầu. Chủ động nghiên cứu, dự báo, tranh thủ cơ hội từ FTAs để thúc đẩy xuất khẩu nông sản. Thúc đẩy lưu thông, thương mại biên giới, nắm bắt tình hình sản xuất, chế biến, tiêu thụ nông, lâm, thủy sản; hướng dẫn thực hiện quy định Lệnh “248”, Lệnh “249” của Tổng cục Hải quan Trung Quốc. Bên cạnh đó, phối hợp với Đại sứ quán, Tham tán Thương mại, Tham tán Nông nghiệp Việt Nam tại các nước xây dựng các kênh trao đổi, cung cấp thông tin các thị trường xuất khẩu, tăng cường xúc tiến, quảng bá theo hình thức trực tuyến đối với các sản phẩm đã được mở cửa, xuất khẩu chính ngạch vào các thị trường gắn liền với các hoạt động ngoại giao của Chính phủ và của Bộ NN&PTNT vào các thị trường lớn (Trung Quốc, Mỹ, EU, Nga, Brazil) và khai thác hiệu quả các thị trường tiềm năng (Nhật Bản – Hàn Quốc, ASEAN, Australia – New Zealand, Trung Đông)…

Yêu cầu trọng điểm từ Chính phủ

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh: Qua nhiều thăng trầm, càng ngày ngành nông nghiệp càng trở thành trụ đỡ quan trọng của nền kinh tế, mang lại cuộc sống ấm no, hạnh phúc cho nhân dân. Không những thế, giá trị xuất khẩu nông, lâm, thủy sản còn đạt hơn 53 tỷ USD, qua đó đóng góp xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, gắn với công cuộc tích cực chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng, hiệu quả.

Bước sang năm 2023, bối cảnh thế giới sẽ có nhiều thách thức hơn như: xung đột quân sự Nga – Ukraine chưa kết thúc, kinh tế toàn cầu suy giảm, khủng hoảng năng lượng, chính sách chống lạm phát của các đối tác lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản, Trung Quốc… Trước những khó khăn đã thấy rõ, Thủ tướng yêu cầu Bộ NN&PTNT cần nắm chắc tình hình trong nước và thế giới để điều hành sản xuất linh hoạt; gắn sản xuất với thị trường, chế biến, giá trị gia tăng; đẩy mạnh xây dựng thương hiệu nông sản. Bởi, có thương hiệu mới thâm nhập được thị trường, mới tăng được năng suất lao động. Đồng thời, tổ chức lại sản xuất, phát triển các hình thức tổ chức sản xuất phù hợp, hiệu quả gắn với quá trình chuyển đổi số, kinh tế số, phát triển mạnh mẽ, hợp lý, phù hợp, phát triển hệ thống hợp tác xã, gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn; bám sát thực tiễn, nhu cầu của thị trường, nhân rộng các mô hình hiệu quả cao, những cách làm hay để điều chỉnh sản xuất phù hợp, nhằm mang lại giá trị gia tăng và thu nhập cho người sản xuất; làm tốt dự báo cung cầu, thông tin về tình hình thị trường, kết nối giữa người sản xuất với tiêu dùng, tranh thủ lợi thế từ các hiệp định thương mại FTA, nhất là EVFTA, CTPPP để cơ cấu lại thị trường xuất khẩu, giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường, tiếp tục tháo gỡ rào cản để thâm nhập vào các thị trường mới. Đồng thời coi trọng thị trường nội địa, có chiến lược đưa hàng hóa từ nông thôn về thành thị, xây dựng thương hiệu nông sản Việt.

Phát triển kinh tế biển, đẩy mạnh nuôi biển và khai thác hải sản bền vững; khẩn trương ban hành và thực hiện chương trình hành động 180 ngày giải quyết dứt điểm các khuyến nghị của EC để gỡ “thẻ vàng” IUU, ngăn chặn và xử lý nghiêm tàu cá khai thác trái phép ở nước ngoài; nghiên cứu, đề xuất trích lập Quỹ phát triển hạ tầng thủy sản để có thể tập hợp, huy động được nguồn lực cho đầu tư phát triển hạ tầng thủy sản.

Thủ tướng cũng giao chỉ tiêu cho ngành nông nghiệp năm 2023 đạt tốc độ tăng trưởng GDP là 3,5%; tổng kim ngạch xuất khẩu tối thiểu đạt 55 tỷ USD. Cùng đó, ngành nông nghiệp tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ, phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn; gắn phát triển nông nghiệp với văn hóa, du lịch…

Phan Thảo