(TSVN) – Quảng Ninh có tổng diện tích mặt nước biển giàu tiềm năng NTTS khoảng gần 55.000 ha, chiếm khoảng 9% tổng diện tích mặt biển (600.000 ha). Cùng 32.900 ha đất ven bờ, bãi triều có khả năng NTTS, đây là tiềm năng lớn để phát triển kinh tế thủy sản nhất là nuôi biển. Phát triển kinh tế biển đang là hướng đi được địa phương lựa chọn đầu tư những năm gần đây.
Quảng Ninh có thế mạnh sản xuất tôm và nuôi biển lớn khi có đường bờ biển dài trên 250 km, sở hữu 50.000 ha eo biển, bãi triều cùng hơn 2.000 hòn đảo. Bên cạnh đó, tỉnh còn sở hữu môi trường, độ sâu nuôi phù hợp với nhiều động thực vật phù du, nhiều vụng kín, tốc độ dòng chảy nhỏ, ít ảnh hưởng bởi gió bão cũng như xa nguồn ô nhiễm dầu, chất thải công nghiệp, nước thải sinh hoạt. Cùng với đó, thị trường tiêu thụ tôm và sản phẩm nuôi biển của Quảng Ninh khá thuận lợi khi có các cửa khẩu giao thương với Trung Quốc, các cảng biển, cửa ngõ ASEAN.
Nuôi trồng hải sản ở Quảng Ninh hiện đang phát triển 3 nhóm đối tượng chính là tôm, cá biển (cá song, cá chim vây vàng, cá giò…) và nhuyễn thể (hàu, ngao, trai cấy ngọc…). Phương thức nuôi chủ yếu là ao nhân tạo, lồng treo trên bè nổi và đặt dưới đáy biển; giàn bè hay nuôi thả trực tiếp trên các bãi triều. Năm 2021, diện tích nuôi cá biển và nhuyễn thể đạt 10.600 ha, sản lượng đạt 45.000 tấn, trong đó 39.000 tấn nhuyễn thể, còn lại là cá biển. Năm 2022, Quảng Ninh phấn đấu sản xuất tôm và nuôi biển đạt sản lượng 77.000 tấn, trong đó, sản lượng nuôi biển 52.000 tấn.
Các mô hình NTTS sử dụng vật liệu bền vững mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần bảo vệ môi trường biển tại Quảng Ninh. Ảnh: quangninh.gov.vn
Phát huy thế mạnh của mình, Quảng Ninh đặt mục tiêu giai đoạn 2025 – 2030, giá trị sản xuất từ nuôi biển trên 8.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 70% tổng giá trị sản xuất NTTS. Tỉnh cũng đặt mục tiêu có 100% cơ sở nuôi biển đạt điều kiện về ATTP, có giám sát nguồn gốc sản phẩm nuôi theo quy định tại Luật Thủy sản. Xây dựng từ 1 đến 2 mô hình nuôi biển điển hình, xây dựng ít nhất 2 mô hình nuôi biển gắn với du lịch, dịch vụ, nhằm đảm bảo sinh kế, tăng thu nhập cho ngư dân.
Mặc dù, rất giàu lợi thế về nuôi biển, nhưng phát triển lĩnh vực này của Quảng Ninh chưa tương xứng với tiềm năng lợi thế. Việc quản lý quy hoạch và giao mặt nước cho các tập thể, hộ gia đình… NTTS trên địa bàn tỉnh còn chậm, gây lãng phí tài nguyên. Thực tế những năm gần đây, nhiều địa phương liên tiếp phải kêu gọi “giải cứu”, hỗ trợ tiêu thụ sản phẩm thủy sản từ nhuyễn thể và cá biển các loại. Bên cạnh đó, năng suất nuôi biển của Quảng Ninh chưa được cao, đặc biệt là tính liên kết yếu, hạ tầng các vùng NTTS khi vẫn tồn tại tình trạng tự phát, sản phẩm nuôi biển mới phát triển ở bước đầu.
Theo ông Nguyễn Minh Sơn, Giám đốc Sở NN&PTNT Quảng Ninh, giải pháp trong thời gian tới là cần phối hợp với các ngành, các địa phương tham mưu, xây dựng chính sách hỗ trợ cho ngư dân nuôi trồng đúng quy định, được cơ quan thẩm quyền cấp khu vực nuôi biển sử dụng vật liệu thân thiện môi trường, thay thế phao xốp và các loại vật liệu gây ô nhiễm môi trường nuôi. Kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm quy hoạch, nuôi trồng không được cấp phép, vi phạm các tuyến luồng thủy nội địa.
PGS.TS Nguyễn Hữu Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Nuôi biển Việt Nam cho rằng, riêng về lĩnh vực nuôi biển Quảng Ninh hiện mới đang phát triển ở bước đầu, đây cũng là thuận lợi để ngay từ đầu hoạch định hướng sản xuất lớn, thay từ nghề cá nhân dân với chủ thể là ngư dân sang nghề cá công nghiệp với chủ thể là doanh nghiệp, chuyển từ nuôi gần bờ ra xa bờ, quy hoạch vùng nuôi, mật độ nuôi hợp lý để các loại thủy sản phát triển tốt nhất.
Theo Tổng cục Thủy sản, thời gian tới, Việt Nam sẽ phát triển nuôi biển trở thành một ngành sản xuất hàng hóa quy mô lớn, công nghiệp, đồng bộ, an toàn, hiệu quả, bền vững và bảo vệ môi trường sinh thái; tạo ra sản phẩm có thương hiệu, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và xuất khẩu; giải quyết việc làm, cải thiện điều kiện kinh tế xã hội và nâng cao thu nhập cho cộng đồng cư dân ven biển. Ngoài ra, Tổng cục Thủy sản tiếp tục xây dựng khu vực Hải Phòng – Quảng Ninh trở thành trung tâm nuôi biển, gắn với trung tâm nghề cá lớn; trọng tâm phát triển nuôi biển ở các tỉnh gắn với bảo tồn biển và du lịch quốc gia. Hình thành các vùng nuôi biển xa bờ tại các tỉnh trọng điểm như Quảng Ninh, Hải Phòng.
Hoài Phương