Phát triển nghề nuôi cá nheo Mỹ

Đặc điểm sinh học

Cá nheo Mỹ (Ictalurus punctatus) thuộc chi Ictalurus. Đây là loài bản địa của châu Mỹ, phân bố phía Nam Canada và phía Đông Bắc Mỹ và miền Bắc Mỹ, các khu vực miền Bắc Mexico. Chúng cũng đã được di nhập vào một số vùng biển của lục địa châu Âu, Malaysia, Indonesia. Cá nheo Mỹ phát triển mạnh trong các con sông, các hồ chứa, hồ tự nhiên và ao, thích nghi tốt ở những vùng có nền đáy là đá, sỏi, là loài cá rộng nhiệt nhưng nhiệt độ thích hợp nhất để chúng phát triển từ 22 – 30⁰C. Sức tăng trưởng của chúng giảm khi nhiệt độ giảm xuống thấp hơn 18⁰C, và ngừng lớn khi nhiệt độ xuống dưới 10⁰C. Loài cá này đẻ trứng ở các khe, hốc, hoặc các mảnh vỡ. Cá nheo Mỹ là loài ăn tạp, cá có thân hình trụ, da trơn. Các vây của chúng chủ yếu là các tia vây mềm, vây mỡ, ngoại trừ vây lưng và vây ngực có gai nhọn. Phía bụng cá có màu trắng bạc, phần lưng có màu xám hoặc màu đen. Miệng cá lớn, bao quanh bởi 4 râu lưng và 4 râu bụng. Vây hậu môn tròn, có 24 – 30 tia vây, đuôi chẻ sâu. Trọng lượng tối đa từ 18 đến 23 kg.

Cá nheo Mỹ có sức sinh sản khá cao, cá cái trọng lượng 1,5 – 4,5 kg có sức sinh sản tuyệt đối 2.940 – 30.820 trứng/g buồng trứng, trung bình đạt 16.943 trứng/g buồng trứng. Sức sinh sản tương đối của cá giao động 0,65 – 14,6 trứng/g cơ thể cái, trung bình đạt 8,67 trứng/g cá. Theo kết quả nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Nuôi trồng Thủy sản I cho thấy cá nheo Mỹ có thể tham gia sinh sản vào thời điểm tuổi 1+.

Tình hình nuôi

Năm 2011, cá nheo Mỹ được Trung tâm Quốc gia Giống Thủy sản nước ngọt miền Bắc tiến hành nghiên cứu nuôi thử nghiệm tại một số hộ dân trên địa bàn tỉnh Hải Dương. Đến năm 2013, 2014 cá nheo Mỹ được nuôi thử nghiệm và cho kết quả rất khả quan tại một số tỉnh miền Bắc như Vĩnh Phúc, Yên Bái, Thanh Hóa. Từ những mô hình nuôi thử nghiệm cho thấy, cá nheo Mỹ có thể phát triển tốt với điều kiện tự nhiên của Việt Nam, góp phần bổ sung thêm đối tượng nuôi mới cho người dân. Đặc biệt, cá có thể chống chịu tốt với điều kiện khí hậu lạnh vào mùa đông ở miền Bắc. Đây là mô hình đang được người dân quan tâm và hưởng ứng, rất có triển vọng để mở rộng trong những năm tiếp theo.

Triển vọng phát triển

Cá nheo Mỹ có thể nuôi trong ao, lồng, bè và bể. Cá có tốc độ tăng trưởng nhanh, sau 1 năm cá có thể đạt trọng lượng 1,3 – 2 kg/con, sau 18 tháng đạt 2,5 – 3 kg/con. Thức ăn để nuôi thương phẩm cá nheo Mỹ là thức ăn công nghiệp. Trong quá trình nuôi không thấy dấu hiệu cá nhiễm bệnh, tỷ lệ sống từ khi thả đến khi thu hoạch cao, đạt 80 – 90%. Đây là đối tượng nuôi được trong những mô hình khác nhau như lồng, bè, ao đất, có thể thả ghép một số đối tượng như cá chép, cá mè để tận dụng tầng nước và tăng hiệu quả kinh tế. Cá nheo Mỹ có thể nuôi được với mật độ khá cao, nuôi ao 2 – 4 con/m², nuôi bể 4 – 10 con/m², nuôi lồng 15 – 20 con/m². Hiện nay cá nheo Mỹ thương phẩm cỡ 1,5 kg/con rất được thị trường ưa chuộng. Theo tính toán của các mô hình nuôi thử nghiệm, giá thành để sản xuất ra 1 kg cá khoảng 30.000 – 35.000 đồng, giá bán trên thị trường giao động 70.000 – 100.000 đồng/kg, trừ chi phí lãi khoảng 40.000 – 60.000 đồng/kg.