Những tháng đầu năm 2018, thời tiết thuận lợi, người nuôi tôm thu được sản lượng cao, bên cạnh đó nhu cầu thị trường vẫn tốt, giá tôm thế giới ổn định hỗ trợ cho sản xuất và XK tôm. XK tôm Việt Nam trong tháng 3/2018 đạt 302,4 triệu USD, tăng 25,8% so với tháng 3/2017, đưa tổng XK tôm trong quý I/2018 đạt 742,9 triệu USD, tăng 20,2% so với cùng kỳ năm 2017.
Top 10 thị trường NK chính của tôm Việt Nam bao gồm EU, Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, Australia, Canada, ASEAN, Đài Loan, Thụy Sỹ, chiếm 89,3% tổng giá trị XK tôm của Việt Nam. Trong 10 thị trường chính, trừ Nhật Bản, XK sang 9 thị trường còn lại đều tăng trưởng dương trong đó XK sang Hàn Quốc tăng mạnh nhất 46,7%. Australia cũng là thị trường có mức tăng trưởng tốt 44%. XK sang Nhật Bản trong 3 tháng đầu năm nay giảm 11,3% do tồn kho còn cao.
XK tôm trong 3 tháng đầu năm tăng trưởng tốt nhờ nhu cầu thị trường vẫn cao, giá tôm thế giới ổn định.
Tôm chân trắng vẫn chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu các sản phẩm tôm XK của Việt Nam: 69,1%, tôm sú chiếm 20,6% và tôm biển 10,3%. Trong quý I/2018, giá trị XK tôm chân trắng tăng 31%, XK tôm biển tăng 32,2% trong khi tôm sú giảm 9,1% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đối với tôm chân trắng, giá trị XK tôm chân trắng chế biến (HS 16) và tôm chân trắng sống/tươi/đông lạnh (HS 03) tăng lần lượt 27,6% và 33,9%. Đối với tôm sú, giá trị XK tôm sú chế biến (HS 16) giảm 37,2% và tôm sú sống/tươi/đông lạnh (HS 03) giảm 4,9%. Giá trị XK tôm loại khác chế biến đóng hộp (HS 16) giảm mạnh nhất 38,1% trong số các sản phẩm tôm XK của Việt Nam.
EU vẫn là thị trường NK lớn nhất của tôm Việt Nam, chiếm 18,2% tổng XK tôm Việt Nam đi các thị trường. XK tôm sang thị trường này trong 3 tháng đầu năm nay đạt 134,9 triệu USD, tăng 13,5% so với cùng kỳ năm ngoái. XK sang 3 thị trường chính trong khối (Hà Lan, Đức và Bỉ) đều tăng trưởng ở mức 2 con số. XK sang Hà Lan và Đức tăng lần lượt 76,3% và 55,3% trong khi XK sang Bỉ tăng trưởng thấp hơn đạt 18,9%.
XK tôm sang EU trong quý đầu năm nay vẫn duy trì được đà tăng trưởng của năm 2017. XK tôm Việt Nam sang thị trường EU hiện khá thuận lợi do Ấn Độ, đối thủ cạnh tranh của Việt Nam gặp khó khăn trên thị trường này nên tôm Việt Nam được lựa chọn thay thế. Bên cạnh đó, tôm Việt Nam có lợi thế được hưởng GSP từ EU mà Thái Lan và Trung Quốc không có và hiện có mức giá hợp lý hơn so với các đối thủ cạnh tranh. Hiện tại, mức thuế GSP mà EU dành cho Việt Nam đối với tôm nguyên liệu đông lạnh (HS 030617) là 4,2%; tôm chế biến đông lạnh (HS 160521) là 7%.
Đặc biệt, Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam với Liên minh Châu Âu (EVFTA) đang trong giai đoạn chuẩn bị có hiệu lực. Theo cam kết, sau khi Hiệp định có hiệu lực, hàng hóa Việt Nam trong đó có mặt hàng tôm sẽ được hưởng thuế ưu đãi đặc biệt.
Với nhu cầu tiêu thụ tăng nhờ tăng trưởng kinh tế tốt hơn so với dự báo, một số sản phẩm như tôm chân trắng chế biến, tôm sú tươi/đông lạnh sẽ vẫn đạt tốc độ tăng trưởng XK mạnh sang EU các tháng cuối năm nay.
Từ vị trí thứ 4 trong năm 2017, Mỹ vươn lên là thị trường NK tôm lớn thứ 2 của Việt Nam trong quý đầu năm nay. Trong quý I/2018, giá trị XK tôm sang thị trường này đạt 121,4 triệu USD, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm 2017. XK sang Mỹ những tháng đầu năm nay đã có dấu hiệu phục hồi tuy nhiên kết quả sơ bộ thuế chống bán phá giá POR 12 khá cao, dù chưa ảnh hưởng trực tiếp nhưng cũng khiến các nhà NK và DN XK của Việt Nam e ngại.
XK tôm sang Hàn Quốc trong quý I năm nay đạt mức tăng trưởng cao nhất trong số các thị trường NK chính. Giá trị XK tôm sang thị trường này đạt 90,6 triệu USD, tăng 46,7% so với quý I/2017.
Hàn Quốc là thị trường NK tôm lớn thứ 5 của Việt Nam và Việt Nam là nguồn cung tôm lớn nhất cho Hàn Quốc chiếm thị phần áp đảo 57% trong khi các đối thủ khác (Thái Lan 12,4%, Ecuador 11%, Trung Quốc 6%). Với nhu cầu ổn định, giá XK cao, ưu đãi thuế quan thông qua Hiệp định Thương mại Tự do Hàn Quốc – Việt Nam so với các đối thủ cạnh tranh, Việt Nam đang có nhiều cơ hội mới cho XK tôm sang thị trường này.
XK tôm Việt Nam trong quý II/2018 dự báo tiếp tục tăng nhờ nguồn cung nguyên liệu cho các nhà máy chế biến được đảm bảo, nhu cầu thị trường thế giới vẫn ổn định hỗ trợ cho hoạt động XK tôm của các DN XK Việt Nam.