Vùng biển ven bờ tỉnh Quảng Nam có hàng chục cặp tàu giã cào công suất hơn 300CV của tỉnh Quảng Ngãi ồ ạt tràn vào hành nghề, tận diệt môi trường và làm thiệt hai ngư lưới cụ của ngư dân bãi ngang các xã ven biển từ huyện Núi Thành đến huyện Thăng Bình (Quảng Nam).
Tàn phá và tận diện nguồn hải sản
2 giờ sáng ngày 5/6, Chi cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản tỉnh Quảng Nam phối hợp lực lượng BĐBP tuần tra và bắt giữ đôi tàu giã cào cao tốc (QNg 92023TS, QNg 92618TS) của ông Võ Hết, trú xã Nghĩa An, Tư Nghĩa tỉnh Quảng Ngãi có công suất hơn 300CV đánh bắt hải sản trên khu vực sát bờ biển huyện Thăng Bình. Trong vòng 10 ngày qua đôi tàu này đã bị bắt hai lần. Dù trước đó đã bị lực lượng thanh tra Kiểm ngư của tỉnh xử phạt với số tiền là 20 triệu đồng nhưng ngư dân vẫn liên tiếp cố tình vi phạm.
Ông Võ Văn Bèo Em, truyền trưởng tàu cá QNg 92023TS chống đỡ: “Mấy ổng (Kiểm ngư, Biên phòng – PV) đi tuần tra, truy quét rồi bắt vào đây bảo vi phạm thì tui mới biết là vi phạm, chớ hồi nào đến giờ có biết gì đến văn bản quy định chi mô, cứ lên tàu là nổ máy đi làm thôi”.
Nhưng khi hỏi về việc hoạt động giã cào của các phương tiện Quảng Ngãi đã phá hoại toàn bộ lưới, làm tiệt đường sinh kế của ngư dân bãi ngang Quảng Nam thì Bèo Em cúi đầu lặng thinh không trả lời.
Những ngày gần đây ngư dân bãi ngang trên địa bàn tỉnh Quảng Nam bức xúc và đã có đơn thư kêu cứu gửi lên UBND tỉnh, BĐBP, Chi cục khai thác bảo vệ nguồn lợi thủy sản và các huyện Thăng Bình, Núi Thành về tình trạng hằng ngày có hàng chục tàu cá công suất lớn của tỉnh Quảng Ngãi tràn vào khu vực sát bờ biển dùng giã cào đánh bắt làm phá hoại nguồn lợi thủy sản, phá vỡ hệ sinh thái môi trường gần bờ, đồng thời kéo phăng và xé toạc toàn bộ ngư lưới cụ của những ngư dân vùng biển bãi ngang.
Theo báo cáo của UBND xã Bình Nam huyện Thăng Bình thì từ ngày 25-5 đến nay, trên vùng biển này mỗi ngày có hơn 20 tàu giã cào của tỉnh Quảng Ngãi vào khai thác và đã làm thiệt hại của ngư dân các thôn Phương Tân và Vịnh Giang gần 70 tấm lưới trị giá gần 100 triệu đồng. Con số này sẽ lớn hơn nhiều nếu thống kê trên toàn địa bàn ven biển của tỉnh Quảng Nam.
Xử lý nghiêm ngư dân vi phạm
Trước thực trạng trên từ ngày 20-5, Chi cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản và BĐBP tỉnh đã tổ chức phối hợp tuần tra 7 đợt bắt giữ 18 phương tiện giã cào của Quảng Ngãi, xử phạt 180 triệu đồng, thế nhưng các chủ phương tiện này vẫn cố tình vi phạm vì số tiền nộp phạt không lớn so với lợi nhuận họ đánh bắt được , đồng thời chuyển qua khai thác hoàn toàn vào ban đêm nhằm né lực lượng truy quét.
Ông Nguyễn Văn Khánh, Chuyên viên thanh tra của Chi cục bảo vệ nguồn lợi thủy sản tỉnh cho biết: Có chứng kiến tận mắt những đôi tàu giã cào của ngư dân tỉnh Quảng Ngãi hoạt động trên vùng biển ven bờ mới thấy được mức độ tàn phá và khả năng tận diệt nguồn hải sản.
Khi bắt giữ đôi tàu giã cào QNg 92023TS và QNg 92618TS, lúc này hai tàu đang kéo gần 4 tấn cá từ dưới biển lên. Tất cả san hô, rong tảo, cá nhỏ, cá to, tôm, ghẹ và cả những con cá hố dài bằng sải tay đều nằm gọn trong đáy lưới được đổ xỏa trên boong tàu để phân loại. Nhìn hình thức đánh bắt bằng giã cào này thì chẳng khác nào tận diệt theo kiểu đánh bắt bằng thuốc nổ hoặc xung điện – ông Khánh nói.
Ông Ngô Văn Định, Phó Chi cục trưởng Chi cục BVNLTS tỉnh Quảng Nam, người trực tiếp xử lý các vụ vi phạm của tàu cá giã cào Quảng Ngãi bức xúc nói: Không hiểu họ làm ăn kiểu gì mà lại xâm lấn đến vùng biển đánh bắt của tỉnh Quảng Nam rồi ngang nhiên hoành hành trên biển. Công suất máy tàu của họ lớn nên khi cào là sẽ cuốn phăng tất cả.
Họ chỉ thấy cái lợi trước mắt mà quên đi tác động đến môi trường, tận diện nguồn hải sản. Cứ cái đà này tiếp diễn thì ngư dân ven biển của tỉnh sẽ không còn cơ hội làm ăn.” Ông Đinh cho biết thêm, từ nay chi cục sẽ cùng với BĐBP tỉnh tăng cường các đợt tuần tra, đẩy đuổi và xử lý nghiêm các phương tiện giã cào của ngư dân Quảng Ngãi vi phạm vùng biển khai thác. Đồng thời điều tra làm rõ những phương tiện làm hư hại ngư lưới cụ của ngư dân để buộc đền bù thỏa đáng.
Theo Nghị định 33 năm 2010 của Chính phủ về quản lý các hoạt động khai thác thủy sản thì những tàu cá có công suất trên 20CV chỉ được đánh bắt tuyến lộng và tuyến khơi.
Tuy nhiên do thời điểm này nguồn cá ven bờ của tỉnh Quảng Nam dồi dào, lợi nhuận thu về lớn lại ít chi phí đầu tư nên những đội tàu giã cào của tỉnh Quảng Ngãi đã bất chấp vi phạm, thậm chí hành hung (theo báo cáo của UBND xã Bình Nam) cả ngư dân Quảng Nam nếu họ có hành động ngăn cản.
Điều này đã gây nhiều khốn đốn cho những ngư dân bãi ngang vốn sống lệ thuộc vào biển vì bị cào mất ngư cụ và càng bức xúc hơn khi họ bị đe dọa đến tính mạng ngay trên chính ngư trường của mình.
Nếu không kịp thời chấn chỉnh và có biện pháp xử lý nghiêm những đối tượng này thì hệ sinh thái ven biển của tỉnh Quảng Nam sẽ dần bị hủy hoại, ngư dân ven bờ cũng điêu đứng và không còn mặn mà để ra khơi bám biển.
Những mảnh lưới còn xót lại của ngư dân xã Bình Nam bị xé toạc và cuốn vào trục tời giã cào trên tàu QNg 92023TS.