Mùa mưa đến, nước tràn đồng, đây chính là lúc cá đồng từ các sông, suối thượng nguồn tràn về, sinh sôi nảy nở và cũng là lúc những người hành nghề “săn” cá đồng vào mùa. Cá về, không chỉ có những người chuyên sống bằng nghề bắt cá đồng phấn khởi, mà cả những người dân sống gần ao, hồ… cũng tranh thủ đánh bắt để phục vụ cho bữa ăn gia đình.
So với mọi năm, năm nay, mùa mưa đến muộn nhưng những trận mưa lớn, dồn dập trong mấy ngày qua khiến mực nước tại các ao hồ, kênh mương, bàu, trảng dâng cao. Sa mưa, nước ngập đầy đồng là môi trường thuận lợi để các loài thủy sản sinh sôi nảy nở. Nhắm chừng nước đã tràn đồng, nhiều người háo hức chuẩn bị “đồ nghề” đi hành nghề.
Thời điểm này, đi dọc các cánh đồng, nơi nào có mương nước chảy.. thì ở nơi đó thu hút rất nhiều người dân tham gia đánh bắt cá với đủ các đánh bắt khác nhau. Từ thả lưới, cất vó cho đến đặt lờ, trúm…. Mỗi cách đánh bắt có một lợi thế, nguồn thu nhập riêng, nhưng tất cả tạo nên một bức tranh mưu sinh mùa nước lớn.
Gắn bó với nghề chài lưới đã hơn 10 năm nay, tranh thủ những ngày mưa đầu mùa, hằng ngày hai vợ chồng anh Huỳnh Tấn Minh ở xã Tịnh Hòa (TP. Quảng Ngãi) chèo ghe ra đến các cánh đồng, kênh mương để thả lưới kiếm thu nhập cho gia đình. “Đầu mùa mưa cá xuất hiện nhiều, nên đi thả lưới mùa này thích lắm, cá dính lưới con nào con nấy bự nhìn thấy mê.”- anh Minh chia sẻ.
Thả lưới đánh bắt cá mưu sinh là nghề của không ít người dân sống ở vùng ruộng đồng.
Sống bằng nghề chài lưới dọc các sông hồ quanh năm, nhưng vào đầu mùa mưa, vợ chồng anh Minh phấn khởi hơn, bởi thu nhập tăng lên đáng kể. Anh Minh cho biết: Cá đồng thì có quanh năm, song cá đồng đầu mùa người mua rất “khoái” ăn, bởi cá mới lớn, rất mềm xương, thịt ngọt và thơm và đặc biệt nhiều con có bụng trứng căng tròn. Chính vì thế, giá cả cá đồng bán vào đầu mùa lúc nào cũng cao hơn những thời điểm bình thường.
“Khoản thu nhập trời cho này vô chừng lắm, ngày nhiều, ngày ít, song tính ra bình quân, mỗi ngày cũng khoảng 200 nghìn đến 250 nghìn. Đủ trang trải cuộc sống hàng ngày trong những ngày mưa” – anh Minh tiết lộ.
Ngoài những người quanh năm mưu sinh với công việc thả lưới, cất vó… thì những ai mê các món ăn thơm ngon, ngọt béo từ cá đồng cũng rủ nhau đi bắt cá, để cải thiện bữa ăn. Đánh bắt cá đồng mùa mưa đã trở thành một thú vui của nhiều người.
Thời điểm này, mặc dù chỉ mới đầu mùa, nhưng cá đồng được người dân đánh rất đa dạng, phong phú. Nào cá rô, tràu, trê, diếc, trắm cỏ, cấn, mại,… nên ai cũng rất thích thú. Có thời điểm chỉ một khúc sông, mương có đến gần cả chục người dùng vó để đánh bắt cá. Tiếng cười nói, í ới gọi nhau khi cất được những mẻ vó đầy ắp cá.
Vừa cất một vó với cá kha khá, người đàn ông tên Phúc ở thị trấn Chợ Chùa (Nghĩa Hành) thấy chúng tôi có vẻ thích thú nên cười tươi bảo với chúng tôi: Trời mưa, cá chạy nhiều nên từ sớm giờ cũng kiếm được khá khá rồi. Theo lời giải thích của ông Phúc thì, mưa lớn, cá từ dưới sông ngược theo mương lên ruộng, nên người cất vó cứ tập trung ở những chỗ trũng nước hoặc những chỗ nước chảy như mương nước, cống thoát nước lớn, ao, hồ có đường thông nước… thì chắc chắn sẽ kiếm được nhiều cá.
Trong các cách đánh bắt cá đồng thì đánh bằng lưới là một trong những cách đánh bắt khá hiệu quả.
“Ngày mưa, anh em trong xóm không biết làm gì, nên rủ nhau cùng đi cất vó cho vui. Vừa cất, vừa tán chuyện với nhau. Đa phần là bắt cá chỉ để ăn thôi, khi nào dư mới bán. Nhìn thấy thế này thôi, chứ có người cất vó cả ngày bán được 200 nghìn – 300 nghìn chứ chẳng chơi đâu”- vừa nói ông Phúc cười tươi, hòa lẫn trong tiếng cười nói rộn ràng của những “đồng nghiệp”.
Cá đồng vào mùa mang lại niềm hứng khởi cho nhiều người quanh năm mưu sinh với nghề này. Tuy nhiên, nhiều người khá lo lắng, bởi lẽ cùng với cách đánh bắt cá truyền thống thân thiện với môi trường, thì cũng có không ít người vì cái lợi trước mắt, để bắt được nhiều các loài cá đồng đã sử dụng các biện pháp, như: dùng xung điện, hóa chất thuốc cá… Đây là một trong những nguyên nhân khiến lượng cá đồng trong những năm gần đây ngày càng ít dần.