Quảng Ninh: Bảo vệ nguồn lợi, môi trường thuỷ sản

Để tăng cường công tác bảo vệ, phát triển nguồn lợi và môi trường thuỷ sản trên địa bàn, Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản đã tích cực phối hợp với các ngành chức năng kiểm tra, phát hiện, xử lý những vi phạm trong hoạt động khai thác và bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, đồng thời đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền tới bà con ngư dân nhằm nâng cao ý thức bảo vệ, phát triển nguồn lợi thuỷ sản trên địa bàn.

Hiện nay, Quảng Ninh đang là một trong số những địa phương có số lượng tàu thuyền hoạt động khai thác thuỷ sản lớn nhất trong cả nước với gần 12.000 phương tiện tàu thuyền khai thác các loại, trong đó có tới gần 90% phương tiện công suất nhỏ dưới 20CV. Đây là những phương tiện hoạt động khai thác gần bờ, đối tượng khai thác là các loại thuỷ sản nhỏ khai thác kéo đáy, nghề te xiệp, xăm bãi, kích thước mắt lưới nhỏ… Đây cũng là một nguyên nhân khiến cho nguồn lợi thuỷ sản bị suy giảm nhanh chóng. Cùng với đó, việc sử dụng xung điện, chất nổ, hoá chất trong hoạt động khai thác cũng ảnh hưởng nghiêm trọng tới việc bảo vệ, tái tạo nguồn lợi thuỷ sản, đặc biệt đối với vùng ven bờ. 

Thuỷ sản sau đánh bắt được bày bán tại cảng Cái Rồng (Vân Đồn).

Để tăng cường công tác bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, Chi cục Khai thác và Bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản đã tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục thực hiện Pháp lệnh Bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản (nay là Luật Thuỷ sản) đến người dân, tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, ngăn chặn và xử lý kịp thời các vi phạm và giám sát các hoạt động nghề cá theo quy định của pháp luật cũng được tăng cường. Trong những năm qua, Chi cục đã tổ chức thanh kiểm tra và phối hợp với các ngành chức năng, các địa phương thực hiện trên 378 chuyến tuần tra với tổng số trên 4.500 ngày bám biển đã phát hiện và xử lý hơn 6.500 vụ vi phạm, trong đó có 1.600 vụ sử dụng xung điện, 135 vụ sử dụng chất nổ, còn lại là các vi phạm hành chính khác; thu giữ hơn 530kg chất nổ, 7.300m dây điện, 1.600 kích điện, 935 kíp nổ… Nhờ đó các hành vi sử dụng chất nổ giảm hẳn so với trước, việc sử dụng xung điện cũng giảm nhiều, ngăn chặn và hạn chế có hiệu quả các hành vi sử dụng các nghề cấm để khai thác thuỷ sản, làm giảm thiểu sự huỷ hoại nguồn lợi và môi trường thuỷ sinh trên các vùng nước thuộc địa bàn và phạm vi được phân công quản lý.

Cùng với công tác tuyên truyền, kiểm tra xử lý những vi phạm về khai thác, bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, Chi cục cũng tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc di giống, xuất nhập khẩu giống, thức ăn và thuốc thú y thuỷ sản qua biên giới, xây dựng các văn bản hướng dẫn về thủ tục cần thiết cho các chủ trại giống, đầm nuôi thực hiện các quy định của nhà nước trong lĩnh vực nuôi trồng thuỷ sản. Tổ chức thực hiện hơn 500 lượt kiểm tra định kỳ và đột xuất điều kiện sản xuất, an toàn vệ sinh cơ sở sản xuất thuỷ sản thủ công, tàu cá, cảng cá, cơ sở thu gom và cơ sở sản xuất giống, cơ sở nuôi trồng thuỷ sản trên địa bàn tỉnh. Phát hiện và yêu cầu hoàn thiện, bổ sung các điều kiện còn thiếu theo quy định của pháp luật trong lĩnh vực thú y thuỷ sản và vệ sinh an toàn thực phẩm trong nuôi trồng, chế biến và kinh doanh. Bên cạnh đó, Chi cục cũng đẩy mạnh thực hiện các đề tài, dự án khoa học công nghệ trong lĩnh vực khai thác, bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản như: Dự án tuyên truyền, giáo dục bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản với nội dung xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch hành động tuyên truyền giáo dục, nâng cao nhận thức về bảo vệ tài nguyên, nguồn lợi và môi trường sống của các loài thuỷ sản. Mô hình thả thí điểm bổ sung nguồn lợi thuỷ sản hồ Trúc Bài Sơn (Hải Hà); Dự án Phục hồi tái tạo quần thể đàn đối với các giống loài thuỷ sản, tổ chức thả giống tôm, cá biển ra các vùng nước tự nhiên. Đặc biệt, hiện nay Chi cục đang tiếp tục triển khai Dự án xây dựng cơ sở dữ liệu nguồn lợi và môi trường biển (2011-2014). Dự án này xây dựng cơ sở dữ liệu về nguồn lợi và môi trường sống của các loài thuỷ sinh vật phục vụ cho công tác quản lý nhằm bảo vệ và khai thác bền vững nguồn lợi thuỷ sản và môi trường sống của các loài thuỷ sinh vật. Đề tài này được thực hiện nhằm đánh giá hiện trạng ô nhiễm môi trường nước khu vực thu mua và sơ chế sứa tập trung trên địa bàn huyện Cô Tô và Vân Đồn, qua đó lựa chọn một số công nghệ xử lý, thiết kế và triển khai thí điểm một số mô hình công nghệ xử lý phù hợp nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường, phát triển bền vững.

Mặc dù công tác bảo vệ và phát triển nguồn lợi thuỷ sản đã được tăng cường, song hiện nay công tác bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản gặp không ít khó khăn; nhất là tình trạng khai thác thuỷ sản mang tính huỷ diệt rất khó phát hiện, kiểm soát; vấn đề ô nhiễm môi trường ảnh hưởng tới sự phát triển của các loài thuỷ sản. Vì vậy, để công tác bảo vệ nguồn lợi và môi trường thuỷ sản đạt hiệu quả cao, quan trọng vẫn là ý thức của người dân cộng với sự vào cuộc tích cực của ngành chức năng.