Quy trình nuôi tôm sú và cá măng trong ao đất

Cơ sở vật chất

Cơ sở sản xuất có hạ tầng về ao nuôi hoàn thiện, diện tích từ 1.500 – 5.000 m². Ao nuôi có kết cấu nền đất chặt chẽ, giữ nước tốt, thuận tiện cho việc cấp và thoát nước. Nguồn nước không bị ô nhiễm và đảm bảo các yếu tố môi trường cơ bản cho tôm cá phát triển tốt.

Cải tạo ao nuôi

Thiết kế ao nuôi, lắp đặt các công trình nuôi, chuẩn bị ao, cải tạo ao và xử lý nước nuôi… tuân thủ theo quy trình nuôi tôm nước lợ an toàn trong vùng dịch bệnh của Tổng cục Thủy sản.

Hệ thống ao nuôi bao gồm: ao lắng (chiếm 20 – 25% diện tích mặt nước nuôi), ao nuôi và ao chứa thải. Có mương cấp và mương tiêu riêng. Mức nước trong ao đảm bảo từ 1,5 – 2 m, ao không rò nước. Bờ ao có thể lót bạt, xung quanh bờ có lưới chắn cao 0,8 – 1 m tránh cá nhảy ra ngoài và hạn chế cua còng bò vào. Ao có cống cấp và cống thoát riêng. Cao trình đáy của cống cấp cao hơn đáy ao từ 0,8 -1 m. Cao trình đáy cống thoát thấp hơn đáy ao từ 0,2 – 0,3 m.

 Tháo cạn nước trong ao sên vét làm sạch lớp bùn ở đáy ao loại bỏ các địch hại, chất hữu cơ ở đáy ao bón vôi điều chỉnh pH lấy nước vào ao qua lưới lọc xử lý nước bằng Chlorine (30 g/m³) gây màu nước (nếu màu nước chưa đạt yêu cầu).

Kiểm tra lại chất lượng nước ao nuôi đạt yêu cầu trước khi thả giống (độ pH 7,5 – 8,5, độ kiềm: 80 – 150 mg/l, độ mặn 10 – 25‰, NH₃-N <0,1 mg/l, độ trong 30 – 40 cm). Số lượng quạt nước và hệ thống sục khí đảm bảo hàm lượng ôxy hòa tan trong ao luôn >4 mg/l.

Chọn giống

Chọn giống tốt, có nguồn gốc rõ ràng và không nhiễm các mầm bệnh. Tôm giống: chọn loại đồng đều khỏe mạnh, màu sắc tươi sáng. Cỡ giống PL15, chiều dài lớn hơn 1,2 cm. Chất lượng con giống phải đáp ứng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN 9398:2012 tôm biển.

Cá măng giống: Khỏe mạnh, không bị dị hình, màu sắc tươi sáng và không trầy xước, không nhiễm bệnh. Cá có kích thước chiều dài thân từ 5 – 10 cm, hoặc cá có trọng lượng từ 2 – 5 g/con.

Cho ăn

Cho tôm ăn loại thức ăn viên công nghiệp chuyên dùng nuôi tôm sú có hàm lượng protein trên 40%. Cho ăn 3 – 4 lần/ngày, liều lượng theo hướng dẫn. Trong 5 ngày đầu cho 1,2 – 1,5 kg/100.000 con giống, sau đó cứ 2 ngày tăng lên khoảng 0,2 – 0,3 kg/100.000 con giống.

Từ tháng nuôi thứ hai đến khi thu hoạch: Theo dõi sàng ăn để điều chỉnh lượng thức ăn cho phù hợp. Điều chỉnh lượng thức ăn cho tôm khi nhiệt độ tăng hoặc giảm, mưa nhiều, pH biến động, giai đoạn tôm lột xác hoặc lúc thiếu ôxy… Cho tôm ăn thức ăn đủ chất, đúng lượng. Theo dõi khả năng bắt mồi của tôm và điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp theo từng ngày.

Cho cá măng ăn loại thức ăn viên công nghiệp dạng thức ăn nổi (dùng cho nuôi cá rô phi, cá chim). Trong tháng đầu lượng tảo trong ao ít, nên bổ sung thêm thức ăn cho cá măng. Cho cá ăn trước khi cho tôm ăn 30 phút (ở lần ăn ban ngày). Cho cá ăn ở góc ao cuối gió. Nếu ao có nhiều xác tảo và rong, giảm lượng thức ăn cho cá. Lượng thức ăn cho cá bổ sung khoảng từ 1 – 1,5% khối lượng cá. Có thể bổ sung men tiêu hóa 10 g/kg thức ăn cho ăn 2 lần/ngày, vitamin tổng hợp 10 g/kg thức ăn cho ăn 1 lần/ngày.

Quản lý môi trường nước nuôi

Thường xuyên theo dõi sự biến động các yếu tố môi trường nước trong ao. Quản lý môi trường ao nuôi và duy trì trong khoảng thích hợp: NH₃ <0,1 mg/l, H₂S <0,03 mg/l, ôxy hòa tan >4 mg/l, kiềm 80 – 130 mg/l. Theo dõi hàm lượng ôxy hòa tan vào ban đêm duy trì luôn trên 4 mg/l.

 Định kỳ 5 ngày/lần kiểm tra mật độ vi khuẩn Vibrio và xác định số lượng khuẩn lạc xanh có trong nước, để phòng bệnh hoại tử gan tụy. Định kỳ 10 ngày/lần cấy men vi sinh) và dùng Iodine 1 lít/5.000 m³ nước để diệt khuẩn trong nước khi mật độ vi khuẩn trên 1.000 CFU/mL hoặc số lượng khuẩn lạc xanh chiếm 1/3 trong tổng số vi khuẩn.

Thu hoạch

 Thời gian nuôi ghép cá măng với tôm sú kèo dài từ 120 – 130 ngày. Chọn thời điểm thu hoạch phù hợp nhất khi tôm, cá đạt kích cỡ thương phẩm và giá cả hợp lý. Thu tôm và cá măng cùng lúc. Hoặc thu tôm trước, thu cá măng chuyển sang ao lắng nuôi tiếp đến khi cần thu hoạch.

 Phương pháp thu hoạch: dùng lưới kéo tôm, bắt cả tôm và cá đến khi tôm bắt được rất ít thì ngừng lại. Sau đó tháo cạn nước và thu vét.

Phương Đông